​Kılık kıyafet yönetmeliği bize ne söylüyor?

MEB’e bağlı okullarda okuyan öğrencilerin kılık ve kıyafetlerine dair yönetmelikte değişiklik yapılması ile ilgili bir yönetmelik yayınlandı geçtiğimiz günlerde. Bu yönetmelik sonrası her zaman olduğu gibi sosyal medyada hızlı bir şekilde paylaşımlar yapıldı. Amacı üzüm yemek olmayıp bağcıyı dövmek olan bazı insanlar MEB’i ve Bakan Yusuf Tekin’i hedef almaya başladı. “Militarist sistemin ürünü olan tek tip kıyafet uygulaması MEB’e de geliyor” diyerek algı operasyonu oluşturmaya çalıştılar. Bu yazıyı yazmadan önce yayımlanan yönetmeliği baştan sona kadar her harfini okudum. Doğrusu militarizme dair herhangi bir vurgu, ima, izah görmedim. Ama ne yazık ki yönetmeliği eline alıp okumadan sosyal medyadan ahkam kesen, eleştiren kişiler arasında eğitimci kimliği olan bazı kişilerin de olduğunu gördüm ve üzüldüm.

Yönetmelik “İlkokul, ortaokul ve liselerde öğrenciler için okul kıyafeti; okul aile birliği yönetim kurulunun ve ikinci dönem başında yapılacak öğretmenler kurulunda öğretmenlerin de görüşü alınarak özel işaret, baskı ve desen gibi kısıtlayıcı ayrıntılara yer verilmeden okul müdürlüğünce belirlenir. Belirlenen okul kıyafeti görseli okulun internet sayfasında yayımlanır” diyor.

İşte bu kısmı alıntılayıp paylaşarak “Eyvah eyvah, tek tip kıyafet geliyor!”, “tek tipleşme militarist bir anlayıştır”, “ilerici değil, gerici bir anlayış” diyerek algı oluşturmaya çalıştılar. Öncelikle şunu belirtelim ya yanlış yorumlanıyor ya da bilerek hedef saptırıp algı oluşturulmaya çalışılıyor. Çünkü yönetmelikte bahsedilen “tek tip kıyafet” uygulaması değil; çünkü Türkiye geneli tüm MEB okulları aynı model kıyafet giyecek denilmiyor yönetmelikte. Hangi okulun hangi modelde kıyafet giyeceği tercihini (öğretmenlerin ve okul aile birliğinin görüşünü alarak) okul idaresine bırakıyor. Yani bir ildeki okul ile bir başka ildeki okul aynı kıyafeti giymeyeceği hatta aynı ildeki iki farklı okul dahi aynı kıyafeti giymeyeceği için tek tiplilik söz konusu değil.

Ayrıca şöyle bir bakalım devasa, global şirketlere. Kendi çalışanlarına tek tip önlük mü giydiriyor yoksa serbest kıyafet uygulaması mı var? Belli bir düzen, nizam, temizlik ve kurumun dışarıya karşı bırakacağı intibah adına tek tip önlük uygulaması var değil mi? Böyle bir uygulama olmazsa bu şirketlerde dışarıdan girenler elini kolunu sallaya sallaya suç işleme potansiyeli artmaz mı? Gasp, hırsızlık, kapkaççılık gibi sorunlar alıp başını gider bu devasa şirketlerde. İşte bunun önüne geçmek için tek tip kıyafet uygulaması ile yetinmemişler bir de parmak izi ya da kart okuyucu ile şirkete kimin ne zaman girdiği ve ne zaman çıktığını tespit edip hafızaya kaydeden bir dijital sistemi de uyguluyorlar. Bence bu uygulama MEB için de gelmeli. Ve MEB’i kılık kıyafet üzerinden eleştirenleri daha çok rahatsız etmeliyiz! Hem böyle bir uygulama okul kapılarına yapılır ise, okula hangi öğrencinin hangi gün gelip hangi gün gelmediği hangi gün saat kaçta okuldan ayrıldığı, suç işlemiş ise okulda olup olmadığı gibi ayrıntılar daha rahat tespit edilmez mi? Çok zor değil; vaktiyle akıllı tahtalara ayrılan bütçenin onda biri bile bütün okullara dijital kimlik tespit uygulamasının kurulmasına yeterli olur.

MEB’in yayınladığı kılık kıyafet yönetmeliğine dair yapılan militarist sistem ürünü eleştirilerin temeli boş ve anlamsız olmasını bir kenara bırakalım bu yönetmeliğin ayrı bir güzelliği var o da şu; eskiden okulda bahçede görülen şahsın öğrenci olup olmadığı nöbetçi öğretmen tarafından bilinmiyordu. Dışarıdan okul bahçesine giren veya koridorda elini kolunu sallayarak üzerinde delici/kesici alet ile gezen yabancı kişiler artık okul sınırları içerisinde hemen fark edilebilecek.

Bunun dışında başka bir sorun daha ortadan kalkmış olacak. Malum günümüz çocukları her gün farklı bir kıyafet ile okula gitmek, şık giyinmek, arkadaşlarını özendirmek gibi bir dertleri var. Bu konuda aile içi sorunlar ortaya çıkabiliyor. Ekonomik sınıf farklılıkları kılık kıyafet üzerinden öğrencilerin psikolojini olumsuz etkileyebiliyor. Yeni yönetmelik ile birlikte aileler de her gün çocuğuna farklı kıyafet giydirme sorunsalından kurtulmuş olacak.

Her gün bahçede bıçaklanan, darp edilen, öğrenciymiş görünüp öğrenci olmayanların okula, eğitimcilere, yöneticilere verdiği zararın ve riskin önüne geçen, disiplini sağlamaya yönelik katkı sunacağına inandığım kılık kıyafet yönetmeliğini eleştirenlere biraz nefes alıp kenara çekilip gözlem yapmalarını tavsiye ederim.

MEB bu yönetmelikten asla geri adım atmamalı ve hatta eğitim öğretimine dair daha caydırıcı, daha disipline eden radikal kararlar almaya devam etmeli.