Sanatçılara, gazeteci, yazar, iş adamı ve turizm rehberlerine sorduk acaba İstanbul’da gece gezmesi mümkün olur muydu diye. Müzeleri, padişah camilerini gece gezmemiz mümkün olsa ne dersiniz diye görüşlerini aldığımız uzman kişilerin büyük kısmı gece gezmesini olumlu bulurken bir kısmı ise maliyet artışı getireceğini dile getirerek şimdilik kaydı ile biraz soğuk baktılar.

İstanbul’da gece müzeleri Milli Saraylar Başkanlığı'na bağlı Topkapı Sarayı, müze olarak faaliyete geçtiği 1924 yılından bu yana ilk kez gece saatlerinde ziyarete açıldı. Topkapı Sarayı'nı gecenin ışıklarında keşfetme imkânı sunan uygulama, 29 Haziran 2024 Cumartesi günü başladı. Yeni uygulama ile Topkapı Sarayı her Cumartesi 21.00 – 23.00 saatleri arasında gezilebilecek. Saray'ın etkileyici mimarisi, tarihi dokusu ve uzak geçmişi, gece turlarıyla benzersiz bir boyut kazanmış olacak.

İSTANBUL’UN GİZEMLERİNİ EN İYİ GECELER ORTAYA ÇIKARABİLİR

Fotoğraf Sanatçısı Zafer Söğüt, “Gizemleri ile yaşayan bir şehrin gizemlerini en iyi geceler ortaya çıkarabildiğini savunuyor. Bu açıdan bakınca müzeleri daha merkezi bir öneme kavuşur diyen Söğüt düşüncelerini şöyle sıraladı: “ Zaten İstanbul’un müzeleri bir şehrin tamamı kültür olan bir alanda bulunduğu için gecenin karartması ile misafirlerine en iyi algıyı sunmuş olacaktır. Osmanlı medeniyetinden aldığımız bir miras var oda kandiller. Camiler özel günlerde sabahlara kadar müminleri ağırlarken İstanbullular kandillerde gece boyunca yedi cami ye uğrar camilere sığınır böylece yaşayan bir kültürün merkezi ölürse camiler. Sabah namazları için yakın zamanda başlayan ilgi selatin camilerde teheccüd için kapılarını açması toplum yaşam kalitesini artıracaktır. Beklenmeyen bir turist ilgisi de cabası.”

BELLİ DÖNEMLER İÇİN GECE GEZİLEBİLİR

İstanbul Ticaret Odası Meclis Başkanı (İTO) Erhan Erken de, 365 gün cami ve müzelerin geceleri açık olması hem sürdürülebilirlik hem de güvenlik açısından kolay olmayacağını belirterek, “ Belki verimli de olmaz. Ama hafta sonları, sömestr tatili gibi zamanlar, özel geceler, açık olması yarar sağlar. Çünkü özellikle aileleler bu tür zamanlarda çocukları için özel programlar yapmaya çalışıyorlar. Müzeler ve selatin Camiler de bu anlamda çok önemli müesseselerimiz” diye konuştu.

FİYATLAR MAKUL OLMALI

Yurtiçi ve Yurtdışı ziyaretçilere Turist rehberliği yapan Ahmet Bayrak ise uygulamanın çok istifadeli olacağını ancak ziyaretlerde en önemli meselenin yerel insanların bundan yararlanması için müzelerin bilet fiyatları çok uçuk rakamlarda olmaması gerektiğini belirtti.

RAMAZAN AYINDA GÜZEL OLUR

Gece müzeciliği hususunda Rehber Emrullah Çelik te gece ziyaretlerinin maliyetiyetinden bahsetti. Konuyla ilgili bilgilerini bizimle şöyle paylaştı; “ Uygulama Topkapı Sarayı’nda başlamıştı ama devam ediyor mu bilmiyorum. Çok fazla talep gören gezi turu değil ve gece kısa olduğu için gece için ancak bir mekân ziyaret edilebilir. 3-5 tane yer ziyaret etmek zor. Belki kışın bu mümkün ama soğuk olduğu için çok talep olmaz diye düşünüyorum. Belki yazın 1-2 noktada yapılabilir. Masraflı olacağını düşündüğüm için, çok makul gelmedi bana. Gece turizminde ne vardır? Vapur turu var, piknikler var, gece eğlencesi var. Müzeler ve camiler zor gibi geliyor bana. Aklıma gelen[M1]  bu. Selahattin camide ramazanda daha hoş olabilir. Ayasofya acıktı, ben geçen ramazan gitmiştim. Birkaç kişi var yok. Ramazan ayında açık olursa daha fazla istifade edebilirler gibi düşünüyorum. Yazın Selahattin camilerde faaliyetler yapılıyor bazen yazın, susayan gönüller oraya gidebilir. Ama camilere fazla talep olacağını düşünmüyorum. Bizim zihnimizde camiler ziyaretten ziyade ibadet mekânı olarak ciddi bir şekilde oturmuş.”

İSTANBUL’UN GERÇEK GÜZELLİĞİ ORTAYA ÇIKAR

Karikatürist Demirhan Kadıoğlu İstanbul'da geceleri müzelerin açılması fikrini trafikten muzdarip olan biri olarak desteklediğini belirterek, “Hele de selatin camilerin açık kalması zaten hem trafikten hem de yoğunluktan dolayı ertelediğimiz bu ziyaretleri gerçekleştirmiş olmamız bakımından uygun buluyorum. Böylece İstanbul’un gerçek güzelliği ortaya çıkaracağını savundu.

KULAĞA HOŞ GELİYOR

Gece müzeciliği konusunda bir bilgisinin olmadığını belirten Tarihçi Abdullah kılıç ise,” Bu konuda bir bilgin yok, yani bu konuyu araştırmış değilim; nasıl yürüyor uygulama nasıl oluyor, uygulayanlar nasıl sonuçlar alıyor bilmiyorum ama belli saate kadar açık kalmaları kulağa hoş geliyor. Müzeler ve selatin camileri sabaha kadar değil de mesela 23- ya da 24 e kadar açık olabilir. Gece gezenler istifade edebilirler. Gayet de iyi olur. Ancak gece boyu açık kalırsa bazı sakıncalar olabilir mi ona da bakmak lazım geldiğini söyledi.

FAYDALI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM

Edirne İl Kültür Ve Turizm Müdürü Kemal Soytürk, ziyaretçilerin yoğun ilgi gösterdiği yaz aylarında müze ve ören yerlerinin yeni ziyaret saatleri, kültürel ve tarihi mirasın daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlayacak. Bu kapsamda, vatandaşlar ve turistler, Türkiye'nin zengin kültürel mirasını daha uzun saatler boyunca keşfetme fırsatına sahip olacağını açıkladı.

KÜLTÜREL VE MANEVİ BİR DERİNLİK SUNABİLİR

Ressam Cemal Toy Hem İstanbullular hem de yabancı ziyaretçiler için, gece müzeciliği eşsiz bir deneyim fırsatı yarattığını belirterek, şunları söyledi;  “ Gündüz kalabalığından uzak, sessiz ve huzurlu bir ortamda tarihle baş başa kalmak isteyenler bu özel etkinlikleri kaçırmamalı. İstanbul’un tarihi camilerinin akşamları da ziyarete açık olması, kültürel ve manevi bir derinlik sunabilir. Özellikle Süleymaniye, Sultanahmet ve Fatih gibi selatin camilerinin yanı sıra Yahya Efendi, Sümbül Efendi ve Aziz Mahmud Hüdayi camilerinde özel akşam programlarının düzenlenmesi hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler için anlamlı bir deneyim yaratabilir. Özellikle kış akşamlarında düzenlenecek sohbetler, mevlitler veya sanat ve kültür buluşmaları, bu kutsal mekânların tarihi dokusunu daha da derinleştirir. Gündüzün yoğunluğunu ve trafik telaşını geride bırakıp, İstanbul’un manevi havasını gece sessizliğinde solumak unutulmaz bir anıya dönüşebilir. Gece açıklıkları, İstanbul’un kültürel hayatına yeni bir boyut kazandırabilir ve şehri 24 saat yaşayan bir kültür merkezi haline getirebilir.”

GECELERİN İMKÂNINDAN FAYDALANMAMIZ GEREK

 Bu düşünceyi desteklediğini belirten Gazeteci Yazar Mehmet Nuri Yardım;Zira başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerimizde hakikaten zaman bize âdeta hiç yetmiyor. Vakit hızla ilerliyor. Anadolu’da yaşayan dostlarımıza dediğim gibi “Biz İstanbul’da yaşayanlar, zaman fakiriyiz.” Çünkü programlarımızı istediğimiz gibi gerçekleştiremiyoruz, hayallerimizi hakikate aktaramıyoruz. İnsan kalabalığı, yoğun trafik ve aşırı meşguliyetler hâliyle bizi engelliyor. İstanbul’da bazı kütüphaneler artık geceleri de açık. Çok isabetli bir karar. Kanaatimce müzeler de geceleri açık olmalı. Tarihî büyük camiler de… Zira insanlar bazen gece ziyaret etmek isteyebilir. Gündüz iş-güç telaşında herkes. Ama geceleri bu anlamda insan programını daha iyi tahakkuk ettirebilir. Ramazan gecelerini düşünelim mesela. Ne kadar bereketli geçiyor. O teravihler, o cami gezmeleri… Niçin diğer on bir ayda da bu şölenler yaşanmasın? Bazı vatandaşlarımız yıllardır İstanbul’da yaşadığı hâlde bu muhteşem şehri ağız tadıyla gezemedi. Dersaadet’in güzelliklerini, inceliklerini fark edemedi. Bu imkân sağlanırsa saraylar, büyük kütüphaneler, muazzam camiler ve diğer tarihî mekânlar gönül huzuruyla gezilebilir, dolaşılabilir. Hem de trafik telaşı ve kargaşası yaşanmadan. Bu imkân da hem kültürümüze hem sanatımıza hem de insanlarımıza unutulmayacak bir hizmet olur. İnanıyorum ki böyle bir hizmetten herkes memnun olacak” ifadelerinde bulundu.


 [M1]