​Suriye Muhalefeti İlerliyor

Bundan tam bir hafta önce başlayan saldırılarda Halep’ten sonra Tel-Rıfat ele geçirildi. Çarşamba akşam saatlerinde de Hama muhaliflerin eline geçti. Hama’dan sonra HTŞ ve Suriye Milli Ordusu (SMO) iki yöne doğru ilerlemeyi düşünüyor: Münbiç ve Humus.

Doğrusu, hiç kimse Suriye'de 5 günde haritanın bu kadar değişeceğini beklemiyordu. Rusya ve İran gibi iki devletin arkasında durduğu Suriye rejiminin yaşadığı acziyeti ancak olağanüstü savaş zekâsıyla açıklamak mümkündür.

Türkiye, 14. yılına giren Suriye'deki bu savaşı bitirmek için Esed'e defalarca zeytindalı uzatsa da Esed bu dostça teşebbüleri kabul etmedi. Esed’in kendi iradesiyle Türkiye tarafından uzatılan eli geri çevirmesi mümkün değildi ama İran gibi Esed’i kuklalaştıran sinsi komşumuzun Esed üzerindeki etkisi onu bu sonuca mecbur etti. Esed İran’ın sözünden çıkmayınca akıbeti kötü oldu.

Esed kendi vatandaşına düşmanlıktan,

Kendi vatandaşını terörist olarak görmekten vazgeçmedi. Bir kere olsun vatandaşımın haklı olduğu bir taraf yok mu demedi. Bir avuç Nusayri ve Rafizi’nin rızasıyla Suriye gibi bir devlet yönetilemezdi. Ama Esad bunu görmedi, görmek istemedi.

Üstelik,

Türkiye-Rusya-İran gibi bölgesinde güçlü devletlerin Suriye’de barışa ulaşmak için başlattıkları Astana anlaşmaları defalarca Esad ve İran tarafından ihlal edildi. Bugüne kadar üç devletin anlaşmasıyla muhalif güçlere tahsis edilen İdlib’de muhalefet grupları sorun çıkarmadan barındıkları halde Esed rahat durmadı.

Haftada en az 1 kez -bilhassa 2020’den itibaren- İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi (İGAB) Esad tarafından vuruldu. Her seferinde anlaşmayı bozan Esed oldu. Böylelikle üç devletin anlaştıkları ve Suriye rejiminin de kabul ettiği Astana anlaşmasını yine rejim yani Esed çiğnedi. İdlip içlerine giren rejim güçleri suikastlere, insan kaçırmalara imza attı. İdlib’e yakın diğer bölgelerde de durum aynıydı.

Esed’in bu kural tanımazlığına tahammül etmek artık mümkün değildi. Muhalif güçler kendi aralarındaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak yaklaşık 2 yıl boyunca bu plan ve planlama üzerinde çalıştılar. Daha önce düştüğü hatalara düşmemek için kurmay akla ihtiyaç duyulmuştu ki bu aklı buldular. Bütün hazırlıklarını tamamladıktan sonra taarruz etmek için düğmeye basıldı.

Şimdi ne olacak?

Rusya tarafından Esed’e çok ciddi bir destek gelmez ise bugün (5 Aralık 2024) itibariyle önce Hama HTŞ öncülüğünde özgürleşecek. Akabinde Milli Suriye Ordusu (MSO) Münbiç’e girebilir.

Hama Şam’ın güvenliği için önemli bir şehir. Hama düşerse sıranın Humus’a gelmesi kaçınılmaz olur. Geriye Şam kalır ve savunmasız bir şekilde.

Münbiç de çok önemli bir şehirdir. Münbiç bir sanayi şehridir. Halep’ten sonraki en büyük şehirdir. Çevre il ve ilçelerden, köylerden buraya iş buldukları için gelenlerin sayısı yerlilerden daha çoktur. Buradaki demografi çok parçalıdır. Dolayısıyla SDG dışında Münbiç’lilerden muhaliflere bir zorluk çıkmaz.

Son olarak Suriye Muhalefeti’nin ele geçirdiği Halep ve Tel-Rıfat’ta yaşayan Kürtlere çağrısının önemini vurgulamak isterim. Suriye Muhalefeti (HTŞ ve MSO) tarafından bu şehirlerdeki Kürtlere şu çağrıda bulundular:

“Bizler, halkımızın selametinin garanti altına alınması ve sağ salim bir şekilde yurtlarına geri dönmeleri için mücrim Esed rejimine karşı savaşıyor ve İran milislerini şehirlerimizden ve köylerimizden uzaklaştırıyoruz. Sizlere de silahlarınızla beraber Kuzeydoğu Suriye’ye güvenli bir şekilde çıkmanızı öneriyoruz.

Buna mukabil, Suriye Kürtlerinin Suriye toplumunun ayrılmaz bir parçası olduğunu ve ülkenin diğer evlatlarıyla birlikte tüm ortak haklara sahip olduklarını tekit ederiz. Halep’in Şeyh Maksut Mahallesi ve diğer bölgelerindeki Kürt halkımıza şunu belirtmek isteriz ki:

Siz bizim ehlimizsiniz; bizim lehimize olan sizin de lehinize, aleyhimize olan sizin de aleyhinizedir. Sizi himaye etmek ve sizin için onurlu bir hayat temin etmek bizim için bir sorumluluktur.”

Anlaşılan bu yapılanmalarda diğer dönemlerin aksine bu dönem rövanşist, kinci akıl değil, yerine beraber yaşamanın doruluğuna inanan bir akıl hâkimdir.

Devam edeceğiz inşaallah.