​ABD'nin asıl amacı nedir?

Bu haftaki yazımıza bir soru ile batılı devletlerin içinde bulunduğu temel bir çelişkiye dikkat çekerek başlamak istiyorum.

Şimdiye kadar siz hiçbir batılı siyasetçinin dış politikasını ‘’kargaşa’’ üzerine bina ettiğini veya edeceğini gördünüz mü? Tam aksine, işledikleri bütün vahşeti ‘’barışı sağlamak’’ iddiasıyla gerçekleştirdiler.

Örneğin Hitler, tüm Avrupa’yı ateşe verirken amacının Avrupa’ya barışı sağlamak olduğunu söylemişti. Mesela Amerika, Vietnam’a barışı sağlama iddiasında bulunarak işgal etmişti. Keza Irak ve Afganistan’ı benzer iddialarla işgal etmişti. Ancak batının gittiği hiçbir yere barış değil, kaosun gittiği herkes tarafından bilinmektedir.

Batı, her zaman ‘’barış, demokrasi, hukuk, insan hakları’’ gibi kavramları kullanarak asıl amacını gizlemeye çalışmıştır. Ancak amaçlarını ne kadar gizlemeye çalışsa da, önce büyük fotoğrafın ‘’parçaları’’ ardından ‘’bütünün’’ meydana çıktığı hep görülmüştür.

Büyük fotoğrafı oluşturan parçaların nasıl oluştuğunu, Filistin’de devam eden İsrail vahşeti öncesine baktığımızda daha net görürüz. Hatırlanacağı gibi, yakın bir zamanda Karabağ, Ermeni teröristlerden temizlendi ve Zengezor koridorun açılması konuşuluyordu. Böyle bir zamanda, Ankara’da hem de Meclisin açılış gününde bir terör girişimi gerçekleşti. Ardından Suriye’de askeri mezuniyet töreninde insansız bir hava aracıyla 100 Suriye askeri öldürüldü. Hemen ertesi gün 7 Ekim saldırısı gerçekleşti…

Şimdi baktığınız zaman bu olayların her biri sanki birbirinden bağımsız gibi görünse de aslında bunlar, bölgesel tasarım fotoğrafının küçük parçalarıydı. Ancak ‘’bütün’’, kendisini oluşturan parçaların toplamından daha büyük olduğu için, her parça sadece diğer parçalardan değil, dünya sisteminin ‘’bütününden’’ de etkilendiğini özellikle belirtmemiz gerekir.

Yani demem o ki, Amerika ile Çin arasındaki rekabeti hesaba katmadan, bölgesel dinamikleri analiz etmeden, Filistin’de yaşanan insanlık dramını tam olarak anlamak zordur. Bu nedenle Filistin’de yaşanan vahşet, sadece Hamas ile İsrail arasında yaşanan bir sorun olmadığı daha ilk günden belliydi.

Herkesin merak ettiği soru, burada asıl amaç nedir?

ABD Dışişlerine düşünce üreten Foreign Afairs’te ‘’Amerika Çin’den ne istiyor’’ başlıklı yazıda, ABD’nin asıl amacın ne olduğunu net olarak belirtilmiş: ‘’Özel olarak amacın küresel güç dengesini mümkün olduğunca ABD ve ortaklarına doğru çevirmektir.’’(Ryan Hass) Görüldüğü gibi amaç son derece açık.

ABD, bu hedefini gerçekleştirmek amacıyla bölgeyi yeniden tasarlamaya çalışıyor. Bunun için Orta Asya ve Asya ülkelerine erişim sağlayan iki rota oldukça önemlidir. Bunlardan birincisi, Karadeniz üzerinden Kuzey rotadır ki, bu rota Orta Asya’ya erişim sağlar. Kuzey rotasının önünde en büyük engellerden biri Rusya, diğeri Karadeniz’e uzun kıyısı bulunan Türkiye’dir. Rusya’yı Ukrayna ile işlevsizleştirmeye çalışıyor. Önümüzdeki süreçte Ermenistan’ı Türkiye’ye karşı daha aktif kullanma ihtimali yüksektir. Nitekim Ermenilere yönelik gerek Avrupa’da gerekse Amerika’da yoğun çalışmalar yapıldığını takip ediyoruz.

İkinci rota ise, Akdeniz üzerinden Kızıl Deniz güzergâhıdır ki, bu rota üzerinden de Asya ülkelerine erişim sağlanır. Amerika, uzun vadede Türkiye ve İran’ı bu rota için potansiyel bir tehdit olarak görmektedir. Bunun için de İsrail ve PKK terör örgütünü her iki ülkeye karşı da kullanmaktadır.

Filistin’de devam eden İsrail vahşetinin ve ABD Savaş gemisinin bölgeye gelmesinin perde arkasında bu amaç yatmaktadır. Yani Kafkasya’dan, Akdeniz’e uzanan bölgeyi yeniden tasarımlamak istemektedir.

Ancak Türkiye, İran ve diğer diğer bölge ülkeleriyle birlikte sonuçları iyi hesaplanmış stratejik adımlar atarlarsa, Amerika’nın oyununu bozabilirler. Bu konuları daha geniş bir şekilde değerlendirmek üzere 2 Kasım Perşembe günü Saat 19: 15’te Araştırma Kültür Vakfı’nın Trabzon Şubesi’nde olacağız inşallah. Trabzonlu dostlarımızı bekleriz.