11 Temmuz yaklaşırken
8372 Boşnak Müslümanın Birleşmiş Milletler gözetiminde hunharca katledildiği Srebrenitsa Katliamı’nın 27. Yıl dönümüne yaklaşırken, bölgede önemli gelişmeler meydana geliyor. Öncelikle Avusturya Parlamentosu 11 Temmuz’u Srebrenitsa kurbanlarını anma günü ilan eden tasarıyı oy birliği ile kabul etmesi dikkate değer bir gelişme. Tasarıdan geçen paketin içerisinde soykırım da kınanıyor. Böylelikle her 11 Temmuz’da Avusturya meclisinde Srebrenitsa Soykırımı anılacak. Bu kararın çıkmasında Bosna Hersek Dernekleri Federasyonu ve Boşnak kökenli Adalet Bakanı Alma Zadic’in önemli katkıları oldu. Güzel bir gelişme.
Avusturya kararıyla eş zamanlı olarak Arnavutluk Meclisi de benzer bir kararı alarak Srebrenitsa Soykırımıyla ilgili, “Soykırımın gerekçelerinin, müsebbiplerinin, tasarlayanlarının ve destekçilerinin saklanmasını güçlü şekilde kınıyor” ifadeleri kullanıldı. Arnavutluk’un bu kararının Balkanlar için ayrı bir önemi bulunuyor.
Avusturya’da ve Arnavutluk’ta soykırım kabul edilirken iki hafta önce Hollanda’da, Srebrenitsa katliamının yaşanmasına neden olan Ton Karremans komutasındaki Görev Gücü’ne Hollanda Başbakanı Mark Rutte tarafından bronz madalya verilerek zamanında kendilerine sahip çıkılmadığı için özür dilendi. Hollanda, kendi askerlerine iade-i itibar için uğraşırken Avrupa Parlamento’sunun sinema ödülünü Jasmila Zbanic aldı. İşin güzel tarafı Zbanic’in filmi “QuaVadis, Aida”, Srebrenitsa Soykırımı’nı konu alıyordu.
Avrupa’nın kafası karışık. Boşnaklar ise çok netler. Pazartesi günü Srebrenitsa Soykırımı’nın yıl dönümü anmaları için hazırlıklar sürüyor. 27 yıldır aralıksız her sene o gün katledilen insanlardan kimliği belirlenenler defnedilmeye devam ediyor. Şu ana kadar 6671 kişinin defnedildiği Potoçari Anıt Mezarlığı’na bu yıl 50 şehit daha defnedilecek.
2012’de kimlikleri belirlenerek defnedilen Senad ve Sadık Sinanovic’in ardından babaları Salcin Sinanovic’te 27 yıl sonra oğullarının yanına defnedilecek. Sadık Sinanovic’in naaşı iki farklı toplu mezardan çıktı. Cesetlerin parçalanması, farklı yerlere taşınması ne yazık ki soykırımın bir gerçeği. Almir Muminoviç, 17 yaşındayken katledilen kardeşi Elvir Muminovic’i ve yıllardır içlerinde sakladıkları küçük umutla birlikte defnetmeye hazırlanıyorlar. 74 yaşına gelen Mevlida teyzenin oğlu Sejad ve eşi Hajdin Hukic’i defnederek yılların belirsizliğini kapatmış olacak.
Türkiye’de Srebrenitsa soykırımı gündemiyle oldukça hareketli. Ankara’da TİKA ve Aliya İzzetbegoviç Vakfı öncülüğünde ve Gazi Üniversitesi’nin ev sahipliğinde 4 Temmuz’da 27. Yılında Srebrenitsa Gerçeği “Medeniyetin İmtihanı” adlı bir panel gerçekleştirildi. Türkiye’nin pek çok şehrinden Rumeli Balkan STK temsilcileri bu panele katıldı. Bir sonraki gün Boşnakların önemli siması hak aramasıyla tanıdığımız mücadele insanı Nana Fata Orlovic teyzemiz de bir webinar söyleşisi için İstanbul’a geldi ve halkımızla bir araya geldi. Bursa’da Hüdavendigar Parkı’nda 8372 çiçek ve taştan meydana gelen kocaman bir “Srebrenitsa Çiçeği” düzenlenerek izlenime sunuldu ve soykırım bir kez daha hatırlatıldı. Pek çok belediyemiz etkinliklerle soykırımı hatırlatmak için gayret göstermeye devam ediyor. Her iki ülke halkları arasında kesintisiz bir ziyaretleşme var. Karşılıklı verilen pek çok burs ve yardımlar da cabası. Bosna ile Türkiye arasındaki yakınlık her geçen yıl nitelik ve niceliğin eş güdümünde ilerliyor.
8 Temmuz… 1995 yaşanan soykırımdan kurtulmak isteyen binlerce Boşnak, orman yolundan güvenli bölge olarak düşündükleri Tuzla’ya ulaşmak için günlerce yürümüştü. Halk arasında “Ölüm Yürüyüşü” olarak da söylenen Barış Yürüyüşü (Marş Mira) 3 gün sürüyor ve 100 kilometrelik bir yürüyüşü içinde barındırıyor. Cuma sabahı, Nezuk Kasabası’ndan hareket eden binlerce Müslümanın yürüyüşü Potoçari Anıt Mezarlığı’nda nihayete erecek. Bilge lider Aliya İzzetbegoviç’in dediği gibi, “Ne yaparsanız yapın soykırımı unutmayın. Çünkü unutulan soykırım tekrarlanır.” Bosna’da yaşanan soykırımı hatırlatma adına yapılan her çabayı değerle buluyor, emek verenlere şükranlarımızı arz ediyor, soykırım kurbanı kardeşlerimize Mevla’mızdan rahmet diliyoruz.