İdeolojisini tarihe dayandıran Rusya
(Mehmet Poyraz – [email protected])
2005-2009 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanı olarak görev
yapan Condoleezza Rice’in daha 2003 yılında, ülkesinin Ulusal Güvenlik
Danışmanı iken kaleme aldığı “Ortadoğu’yu Dönüştürmek” başlıklı makaleyi de
hatırlamanın iyi olacağı kanaatindeyim. Rice’tan bahsetmem şudur ki: Irak’a,
Afganistan’a, Çeçenistan’a ve Gürcistan’a dikkat çekmeye çalışmamdır. ABD
“Ortadoğu” kavramını çoktan Rusya sınırlarına daha o zaman dayandırmıştı. Bu
arada tarih şuurunun ne kadar kıymetli olduğunu Rusya’nın Ukrayna’yı işgale
başlamasıyla bir kez daha öğrenmiş olduk.
Viking kabilesi Varyagların torunu Kievliler ile
Moskovalıların Rus kimliğine bürünmeleri 9.yüzyılda ortaya çıkmıştır. Bu dönem
Bizans’a da saldırılar düzenleyen Ruslar bölgede uzun süre hâkimiyet kuran
Hazarların yok olmasına da etken olmuştur. Şu an savaşın yaşandığı Ukrayna’nın
Dinyeper sahasında güçlenerek etrafa yayılmaya başlayan Ruslar çeşitli
knezliklerden (Prenslik) teşkildi. En güçlüleri Kiev Knezliği ile Moskova
Knezliği idi ve ara sıra birbirleriyle de didişmekteydiler. Hazarlardan
kurtulmuş olsalar da diğer Türk topluluğu Kıpçaklar en büyük kabusları
olmuştur. Konar göçer yaşayan Kıpçakların devleti yoktu ama bir şekilde Rusları
haraca da bağlamışlardır diyebiliriz. Bazen iyi bazen kötü Kıpçak-Rus
münasebetleri sürüp giderken Moğollar çıkagelir.
1223 yılında, günümüz Ukrayna sınırları içerisinde yer alan
Kalka Nehri kenarında Rus-Kıpçak müttefik ordularını yapılan savaşta yok eder.
Kiev Knezi başta olmak üzere bölgenin önemli knezleri öldürülmüştür. Moğolların
saldırısı sonrası bölgenin demografik yapısının da değişmesine neden olur. Kievliler
zayıflamıştır ve liderleri yoktur. İşte tam da bu sırada Moskovalılar devreye
girerek bölgede hâkimiyeti ele alır ve günümüze kadar sirayet eden sürtüşmede
başlamış olur.
Ukrayna’daki Rus yanlısı ayrılıkçılar, Çar Deli Petro’nun
bölgeye yerleştirdiği Ruslardır. Kievliler, 20.yüzyılın başlarında Bolşevik
Devrim’in patlak vermesiyle Ukrayna devletini kurarlar. Fakat ülkenin kurucusu
Moskova’daki Bolşeviklerdir. Putin’in Ukrayna’yı işgal etmesine dayanak buradan
gelmektedir ve tarihe atıfta bulunarak diyor ki: “Modern Ukrayna’yı Rusya
yaratmıştır.”
Çarlığa giden süreç İvan ile başlamıştır ve 1453 yılında
Doğu Roma’nın diğer adıyla Bizans’ın tarihten silinmesiyle beraber
Konstantinopolis’in aristokratları da Moskova’ya gitmek zorunda kalmıştır.
Bolşevik Devrim sonrası da Sovyet Rusya’da Roma’nın
takipçileri olduğuna dair belirtilerde görülmüştür. Stalin’in müthiş bir
Korkunç İvan hayranı olduğu da bilinmektedir. Hatta İvan’ı anlatan sinema filmi
dahi yaptırmıştır. Hem Kievlilerin hem de Moskovalıların Viking atalarına da
saygı duyduklarını söyleyebiliriz. Sovyetler döneminde dünyanın en büyük uçak
gemilerinden biri “Varyag” adıyla Ukrayna’da inşa edilmiştir.
Türkiye’de Ruslar hakkında hiçbir şey duymak istemeyen kesim,
bölgeyle ilgili bir şeyler anlatmak isteyenleri “Rusçu” veya “Avrasyacı” adıyla
yaftalamaktadır. Oysa karşımızda bütün yaptıklarını ve ideolojisini tarihten
alan bir Rusya devleti var. Biz ise onlar hakkında hiçbir şey bilmiyoruz.