Mayıs enflasyonu yüzde 75,45 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) hafta başında Mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Uzun bir süredir artış eğiliminde olan tüketici fiyatlarının Mayıs ayında zirve yapacağı, sonrasında da uygulanan sıkı para politikaları ve Temmuz ayında devreye girecek olan bazın da etkisiyle düşüş trendine girmesi bekleniyordu. Bu açıdan önemli bir veri olan Mayıs ayı enflasyonu aylık bazda beklentilerin biraz üzerinde geldi.
Verilere göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,37, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 22,72, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 75,45 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 62,51 olarak gerçekleşti.
Üretici maliyetlerindeki değişimi gösteren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise yıllık yüzde 57,68, aylık yüzde 1,96 arttı. Böylelikle ÜFE-TÜFE arasındaki makas 17,77 puan oldu. TÜFE ile politika faizi arasındaki fark ise 25,5 puana çıktı.
Ana harcama gruplarının aylık değişim oranlarına bakıldığında;
Haberleşme yüzde 1,01, ulaştırma yüzde 1,16, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 1,62, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 1,69, eğlence ve kültür yüzde 1,75, sağlık yüzde 1,81, ev eşyası yüzde 1,87, alkollü içecekler ve tütün yüzde 4,74, lokanta ve oteller yüzde 5,52, eğitim yüzde 5,63, konut yüzde 7,08 ve giyim ve ayakkabı ana harcama grubunda ise yüzde 9,60 oranında artış gerçekleşti.
Ana harcama gruplarının yıllık değişim oranlarına bakıldığında ise;
Giyim ve ayakkabı yüzde 50,85, haberleşme yüzde 54,31, eğlence ve kültür yüzde 63,99, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 65,90, ev eşyası yüzde 69,34, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 70,14, sağlık yüzde 77,67, ulaştırma yüzde 79,10, alkollü içecekler ve tütün yüzde 86,48, lokanta ve oteller yüzde 92,94, konut yüzde 93,21 ve eğitim ana harcama grubundaki artış ise yüzde 104,80 oldu.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 23,05, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72,99 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 66,53 olarak gerçekleşti.
Aylık değişimler incelendiğinde en fazla artışın giyim ve ayakkabı ana harcama grubunda olduğu görülüyor. Bu durum sezonun açılmasının yanı sıra giyim eşyası üretici fiyat endeksinin yıllık yüzde 78,04 aylık ise yüzde 4,01 artmasından kaynaklandı. Konut ise 25 m3 bedelsiz doğal gaz kullanımı düzenlemesinin sona ermesiyle birlikte manşet enflasyonun üzerinde kalan ana harcama gruplarından biri oldu.
Son iki yıldır TÜFE’deki artış mal enflasyonundan ziyade hizmet enflasyonundaki katılıktan kaynaklanıyordu. Değişim oranlarına bakıldığında hizmet kalemlerindeki artışın manşet verinin üzerinde olduğu görülüyordu. Hizmet enflasyonunun Nisan ayında yüzde 96,99 iken Mayıs ayında yüzde 95,93’e gerilemesi bu açıdan umut verici bir gösterge oldu.
