Yaklaşık iki yıldır devam eden salgın süresi boyunca bazı ekonomik göstergelerde dikkat çeken sonuçlar ortaya çıkmıştı. Bu verilerden biri de özellikle geçen yıldan bu yana aylık olarak açıklanan işsizlik oranlarıydı. Bir yandan işten çıkarma yasağına ilişkin düzenlemeler diğer yandan da kısıtlamalar nedeniyle başvurulacak işyeri sayısının sınırlı olması gibi nedenlerle işsizlik oranı uzun bir süre yatay seyir izledi. Bu yüzden salgın döneminde işsiz sayısından ziyade istihdam edilenlerin sayısındaki değişim oranı dikkate alındı.
TÜİK
verilerine göre; mevsim etkisinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısı 2021 yılı IV. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 740 bin kişi artarak 29 milyon 927 bin kişi,
mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı da 1,0 puanlık artış ile yüzde 46,7 oldu. Bir önceki yılın aynı
çeyreğine göre ise 2 milyon 854 bin
kişiye ilave istihdam sağlanmış.
2021 yılında
büyüme oranları rekor seviyelere ulaşmıştı. Bununla ilgili olarak en çok
tartışılan konu ise yüksek büyüme oranlarının istihdama aynı ölçüde
yansımamasıydı. Geçmiş verileri hatırlayacak olursak; Türkiye ekonomisi 2021
yılı 2.çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 22, bir önceki
çeyreğe göre ise yüzde 1,5 büyümüştü. Bu dönemde bir önceki çeyreğe göre 379
bin, yıllık bazda ise 2 milyon 444 bin kişilik istihdam artışı gerçekleşmişti.
Kıyaslanılan çeyrek salgının ilk başladığı ve tüm göstergelerin dip seviyeyi
gördüğü dönemdi. O nedenle büyüme oranları bu kadar yüksek çıkmıştı.
3.çeyrek
büyüme oranı ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,4, bir önceki
çeyreğe göre yüzde 2,7 olmuştu. Bu çeyrek ise kısıtlamaların tamamen
kaldırıldığı ancak işten çıkarma yasağının da sona erdiği dönemdi. Söz konusu
çeyrekte istihdam artışı çeyrek bazda 671 bin, yıllık ise 2 milyon 251 bin olmuştu.
Nispeten
normale döndüğümüz son çeyreğe ait büyüme oranları bu ayın sonunda açıklanacak.
Tahminler 4.çeyrekte yaklaşık yıllık yüzde 6, çeyrek bazda yüzde 1,5, yılın genelinde
ise çift haneli bir büyüme gerçekleşeceği yönünde. Bunun yanı sıra büyümenin
öncü göstergelerinden sanayi üretiminin beklentilerin üzerinde artması da bu
oranları biraz daha yukarı çekebilir. Turizm sezonunun uzaması, ihracatın
artması ve hizmetler sektöründeki toparlanma neticesinde yılın son çeyreğinde
bir önceki çeyreğe göre 740 bin kişilik istihdam artışının olması sevindirici.
Sektörel
dağılıma bakıldığında da sanayi ve hizmet sektöründeki istihdam artışı bu
durumu teyit ediyor.
Mevsim
etkisinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısı 2021 yılı IV. çeyreğinde
bir önceki çeyreğe göre tarım sektöründe 68 bin kişi, sanayi sektöründe 247 bin kişi, inşaat sektöründe 36 bin kişi, hizmet sektöründe 388 bin kişi arttı.
İstihdam edilenlerin yüzde 16,9'u tarım, yüzde 21,6'sı sanayi, yüzde 6,1'i
inşaat, yüzde 55,5'i ise hizmet sektöründe yer aldı.
Veriler
genel olarak olumlu değerlendirilse de gıda enflasyonunun yüksek seyrettiği bu
dönemde tarımda üretim ve istihdam artışı keşke biraz daha fazla olsaydı.