Glisemik indeks nedir?

Besinlerde bulunan karbonhidratların kan şekerini yükseltme hızına glisemik indeks adı verilir. İçerdikleri karbonhidrat miktarı aynı olsa bile yiyeceklerin kan şekerini artırıcı etkileri birbirinden farklıdır. Bazı besinlerin glisemik indeks değerleri düşük, bazılarının ise yüksek olarak tanımlanır. Benzer besinler içerisinde glisemik indeks değeri düşük olanların tercih edilmesi daha sağlıklı olarak tanımlanmaktadır. Besinlerimizdeki karbonhidratların üçte ikisinin glisemik indeksinin 55’in altında olması tavsiye edilir.

Saflaştırılmış ve rafine şeker içeren besinlerin glisemik indeksi yüksektir. Bunlar kan şekerinde ani bir dalgalanmaya neden olurlar. Hızla ve hemen kana karışan bu besinler, kan şekerinin önce yükselmesine, pankreastan gelen insülin yanıtına bağlı olarak da, bir süre sonra kan şekerinin düşmesine yol açarlar. Bu durum özellikle şeker hastalığı olanlar için son derece sakıncalı sonuçlar doğurabilir.

Besinin lif miktarı arttıkça sindirimi gecikir, midenin boşalma hızı ve kan şekerini yükseltme özelliği azalır. Bu nedenle tam buğday ekmeği, bulgur, kuru fasulye gibi glisemik indeksi düşük, lif oranı yüksek besinlerin tüketimi önerilir.

Portakal suyunun glisemik indeksi, portakalın kendisinden yüksektir. Portakalın glisemik indeksi 59 iken, portakal suyunda bu oran 67’dir. Hem posası sıkacakta kaldığı için, hem de sıvı halde tüketildiği için portakal suyu kana daha hızlı karışmakta ve kan şekerini daha hızlı yükseltmektedir. O nedenle meyveleri bütün olarak tüketmek, glisemik indeksi düşürmektedir.