Zoraw ya da Ziryab

Diyarbakır Çınar Kaymakamı İsmail Şanlı'ya derin muhabbetle.

İslam Tarihinde zirve şahsiyetler biliriz,

Müfessir, muhaddis, fakih, mütefekkir biliriz. Hekim, edip, şair biliriz.

Hangi ırktan olduğunu hiç merak etmedik bu değerlerimizin.

Ta ki ulusçuluk hastalığına yakalanana dek.

80 yıllık sürece baktığımızda,

Biz ülke insanı olarak kardeşliğimizi zedelemek isteyenlere en iyi cevap olabilecek pek çok değerden uzaklaştırıldık. Kader birliğimizi unutturmak istediler, kısmen de başarılı oldular.

Cumhurbaşkanımız Sayın R. Tayyip Erdoğan isimlerini andığında pek çok Kürt'ün ''bunlar kim?" dediğine tanık oldum.

Ahmed-u00ee Xanu00ee, Melau00ee Ceziri, Faqiyu00e9Teyran gibi Kürt bilgeleri tanımamak için adeta perdelediler. Kürtlerin İslam tarihindeki yeri, bu medeniyete katkısı bilinmesin istendi. Bunları yazarken haya ediyorum. Olaya ırki temelde yaklaştığım için gönlüm isyan ediyor. Ama ne var ki kardeş bir halkı 80 yıl boyunca inkar ve asimilasyona tabi tutan ulusalcı tektipçiler, bu kardeş halka ait islami değerleri de perdelemişlerdi.

Aslında bunu hiç mi hiç yadırgamıyorum. Çanakkale'de birbiri için can verecek kadar kardeşliğin zirvesine çıkan Türk ve Kürt şehidlerin makberlerinin yan yana olduğu bilinmesin diye, bu kardeşlerin omuz omuza savaştıkları öğrenilmesin diye, destansı kahramanlıkları öğrenilmesin diye yıllarca Çanakkale şehitliğini ziyaretlere kapatan bir zihniyetin Zorawları tanımamıza razı olacaklarını beklemiyorum.

Zoraw, nam-ı diğer Ziryab.

Zoraw/Ziryab'ı kimse duymamış. Kimse duymamış dediysem de elbette az da olsa okuyanlar bilir, tanır. Ama Avrupa'yı kasıp kavuran bu dahi maalesef tanınmadı. Kürtler ise hiç tanımadı.

Asıl adı Ebul Hasan Ali Bin Nafi olan Zoraw, Musullu bir Kürt, ailesinin tek çocuğu. IX.yüzyılda Hıristiyan Batı ve Müslüman Doğu onun müziği ve estetik anlayışıyla birbirine yaklaştı, dostluk kurdu.

İbn Haldun: "Zoraw'ın etkisi ve gücü okyanusun dev dalgaları gibi tüm İspanya ve Kuzey Afrika'yı silip süpürdü, geriye ölümsüz bir miras bıraktı" diyor, ama biz ünlü stratejist Zoraw'ı tanımıyoruz bile.

Nasıl tanıyalım ki?

600 yıllık Osmanlı'nın onur duyulacak mirasını sahiplenmeyen katı laikçi, jakoben anlayış Müslüman Kürt bilgeleri tanımamıza razı olmazdı, olmadı da.

İngiliz R. Nicholson: "Ziryab, varlığını yüzyıllarca tereddütsüz devam ettiren tek modeldi ve öyle de kalacak. Tarihte hiç kimse insan aklının ve ruhunun derinliklerine aynı anda onun kadar güçlü bir şekilde inemedi" diyor bu bilge için.

Ziryab bir toplumu değiştirip dönüştürdü, hatta Erken Dönem Rönesans'ın onunla başladığı söylenir.

Elhak öyledir. Tıp, astronomi, felsefe Ziryab ile Avrupa'da buluştu.

Geride büyük bir sevgi ve hayranlık bıraktı Ziryab, asırlardır Avrupa'da anılan Ziryab ülkemde tanınmıyor.

Burada Kürt Milliyetçiliğini her şeyin önünde tutanlara soruyorum;

Biliyorum ki Fanon, Fuko, Hegel, Freud, Cigerxwin'e dair makaleler dolusu bilgiye sahipsiniz. Buna saygı duyulur.

Peki,

Neden bugüne kadar sizden Zoraw diye bir şahsiyeti duymadık?

Varsa bir açıklaması duymak isterim.

İlk uçan insanı tasarlayan Zoraw,

Dünyanın ilk tıp fakültesini kuran Zoraw,

İlk kez diş macununu, deodorantı, şampuanı, üç öğün yemek kuralını icat eden Zoraw... Bu Ziryab nasıl bilinmez?

Bilindiyse nasıl olur da tanıtılmaz?

Bunun sebebi ne ola ki?

Beni bu bilge şahsiyetle tanıştıran anne baba Türk bir Kaymakam,

Endülüs'ü konu ettiğim bir yazıdan sonra "üstad, yazıda önemli bir eksilik var" dedi ve ZİRYAB'ı okumamı istedi.

Burada bir kere daha Çınar Kaymakamı sevgili İsmail Şanlı Beye teşekkür ediyorum.

ahmetay_