Yahûdilik-Masonluk münâsebeti (22)
Kim kimi yönlendiriyor?
Prof. Daniel Ligou'nun idâresi altında
Fransa'daki bütün Büyük Locaların ortak çalışması olarak hazırlanan iki cildlik
Dictionnaire Universel de la Franc-Maçonnerie isimli Mason
ansiklopedisine nazaran (1974: I/154), bir Farmasonun Bene Berit'e veyâ bir
Bene Beritlinin bir Farmason Locasına intisâb etmesinde hiçbir mâni yoktur. Ne
var ki bu hükmün birinci kısmı tamâmen doğru değildir; çünki Bene Berit'e,
Yahûdi olmıyan bir Farmason intisâb edemez…
İnsan
sormadan edemiyor: Gayr-i Yahûdi (Goy)
Masonlar, Bene Berit Localarına kabûl edilmiyorlar; lâkin Bene Berit Masonları,
gayet rahat bir şekilde, dîğer Localara intisâb edebiliyorlar; hâl böyle
olunca, acabâ kim kimi yönlendiriyor?
(https://450.fm/2022/04/02/connaissez-vous-lordre-independant-du-bnai-brith-de-lhebreu-les-fils-de-lalliance/; 27.3.2024)
Fransızca bir Mason İnternet Sitesinde (450.fm; Journal de la Franc-Maçonnerie sous
tous ses angles) B’nai B’rith lehinde neşriyât…
Makâlede,
ayrıca şu bilgiler mündericdir: “Bu teşkîlât, Mûsevîlere münhasır olup elli
kadar memlekete yayılmıştır; Birâder-Hemşire 500.000’den fazla Âzâsı mevcûddur.
[…] B’nai B’rith, hayır faâliyetlerinden mâadâ, İsrâil Devleti’nin siyâsetini,
mevcûdiyetinin idâmesini ve Siyonist Hareketini desteklemektedir…”
***
Bene Berit gizli cem’iyet değil mi?
Yukarıda, Bogen’in
Hamenora’daki makâlesinden naklen
(1927: 247), Beynelmilel Bene Berit’in, 1920 İctimâında gizlilik esâsını
lağvettiğini kaydetmiştik. Buna rağmen, Bene Berit’in gizlilikten tamâmen
vazgeçmediğine, şeffâf bir cem’iyet hâline gelmediğine dâir şüphelerimiz var…
Bunun
başlıca sebebi, Bene Berit merkezinin veyâ muhtelif Locaların İnternet
sitelerine girdiğimiz zaman, haklarında tatmînkâr bilgi edinememekdir.
Sitelerinde, her ne kadar Locaların birkaç idârecisinin ismine tesâdüf
ediliyorsa da, hiçbirinde bir âzâ listesine ulaşılamıyor. Hattâ idârecileri de,
vazîfeleriyle berâber, tam liste hâlinde öğrenilemiyor. Ayrıca, senelik
faâliyet raporlarına ulaşılamıyor; bu yüzden tam olarak ne gibi faâliyetlerde
bulunduklarına dâir fikir edinilemiyor. Bundan mâadâ, elimizde ritüelleri yok.
Localarda nasıl çalıştıklarını bilemiyoruz. Orada ne gibi fikrî çalışmalar
yaptılar, hangi mevzûları müzâkere ettiler, nelere karâr verdiler? Bunlar hep
mechûlümüz…
Dahası, Bene
Berit’in 1911’de têsîs edilmiş, bizi yakından alâkadâr eden İstanbul Locası’nın
resmî ismi olan Fakîrleri Koruma Derneği’nin (kezâ İzmir Locası’nın) bir
İnternet sitesi bulunmuyor… Kendilerini tanıtan herhangi bir neşriyâtlarına da
rastlanılmıyor… Âzâları, faâliyetleri, idâreci kardroları mâlûm değil… Türkiye’de
bir asırdan fazla bir zamandan beri faâliyet gösterdikleri hâlde, târihleri
yazılmamıştır; yazıldıysa da alenî değildir…
Bu gibi
istifhâmlar ortadayken, Bene Berit’in gizli cem’iyet hüviyetini terkettiğine,
şeffâf bir cem’iyet hâline geldiğine inanılabilir mi?
1) 7 Eylûl 1935’de Mustafa Kemâl’le beş sâat hasbihâl
ederek onun büyük iltifâtına mazhar olan Aşkenaz Hahambaşısı Dr. David Markus
veyâ Marcus (Novgorod, 1870 – İstanbul, 3.1.1944)… (Moşe Grosman, Dr. Markus
-1870/1944-; Osmanlıdan Cumhuriyete Geçişte Türk Yahudilerinden Görünümler,
İstanbul: As Matbaacılık A.Ş., 1992, s. 45)
2) Fakîrleri Koruma Derneği’nin ve Mûsevî Lisesi’nin
başlıca müessislerinden Hahambaşı Markus, Beynelmilel Bene Berit Masonluğunun
İstanbul Locası’nın faâl bir müntesibi idi… (Grosman 1992: 38) Şimdiye kadar
vazîfe yapan bütün Türkiye Hahambaşıları da bu Loca’ya intisâb etmişlerdir…
3) Dr. Markus, “Impressions de voyage; Constantinople –
Prague (İstanbul-Prag Seyâhat İntibâları)”, Hamenora, Novembre 1927, V/9, pp.
390-415…
1927 yazında, Müstakil Bene Berit Tarîkati Büyük Reîsi
Alfred M. Cohen, ABD hâricindeki Locaları ziyâret etmek üzere uzun bir seyâhate
çıkmıştı. Uğraklarından birisi de Prag’dı. Oradaki Çekoslovakya Büyük Locası’nda,
Amerikan olmayan dîğer Büyük Locaların iştirâkiyle bir çalışma toplantısı
tertîb edilmişti. Temmuz 1937’de yapılan bu toplantıya, (Joseph Niégo ve H. G.
Reisner’in mâzeretleri sebebiyle) XI Numaralı Şark Büyük Locası’nı temsîlen,
(Aşkenaz Hahambaşısı, Hamenora mecmûası Yazı Hey’eti Âzâsı, Mûsevî Lisesi
Müdürü, Fakîrleri Koruma Cem’iyet-i Hayriyesi Reîsi ve Kemalist Totaliter
Rejimin destekcisi) Dr. David Markus iştirâk etmişti. Avdetinde, seyâhat
intibâlarını anlattığı ve Bene Berit Localarının faâliyetlerini harâretle
medhettiği bir makâle kaleme aldı. Her Bene Beritli gibi faâl bir Siyonist olan
Markus, makâlesini Theodore Herzl’e atıfta bulunarak bitiriyor (yukarıdaki
sayfa): “Şu düstûru ilk def’a ortaya atan, Herzl’dir: ‘Filistin’e dönüş, Yahûdiliğe
dönüştür!’ Filistin’e dönüş, yavaş, hattâ çok yavaş gelişiyor; fakat Yahûdiliğe
dönüş, tahmîn edilenden çok daha sür’atle gerçekleşiyor!”
Kezâ, Dr. Markus, 1936 senesinin ilk aylarında İstanbul
Bene Berit [Locası]’nda verdiği “Üç Bin Senelik Yahûdi Târihi” başlıklı bir
dizi Fransızca konferansda (Grosman 1992 içinde), Herzl’in Siyâsî Siyonizm
hareketinden memnûniyetle bahsetmiş (s. 39), Siyonizmi, Yahûdi târihinde yeni
bir hamlenin, bir uyanış devrinin tetikleyicisi olarak yorumlamıştı (s. 40)…
Bu Bene Berit ve Siyonist Liderinin mezkûr ve pek
ibretâmîz makâlesinin yukarıda görülen son kısmının tercümesi aşağıdadır:
“Yahûdi dînine mensûb hayırhâh bir Tarîkat mi, yoksa,
sâdece bir Yahûdi Tarîkati miyiz? Bu suâle hemen her tarafta şu cevâb verildi: ‘Biz
bir Yahûdi Tarîkatiyiz ve Yahûdi olan [Yahûdilikle alâkalı] hiçbir şey bize
yabancı kalmamalı!’ Ve Locaların yeni faâliyetine bu umde hâkimdir. Size, daha
evvel, Almanya Büyük Locası’nın Yahûdi aleyhdârlığıyle mücâdeledeki,
dîndaşlarımıza iş têmîn etmek için dernekler kurulmasındaki, Almanyalı
Yahûdilerin bedenî mesleklere de yönlendirilmesi husûsunda sarfedilen
gayretlerdeki ve Yahûdilerin ilim sâhasında ilerlemeleri için akademiler
kurulmasındaki büyük hissesinden bahsetmiştik. Lâkin Locaları asıl harıl harıl
dâhilî çalışmalarla meşgûl hâlleriyle görmek lâzımdır! Bâzıları, büyük bir
îtinâyle Yahûdi gençliğine mahsûs kitaplar neşrediyor, dîğerleri, husûsî
mükâfatlar ihdâs ederek, Yahûdilerin muhtelif meselelerine dâir kitapların
têlîfini teşvîk ediyor, her hâl-ü-kârda, hepsi de, evleviyetle Yahûdilerin
tahsîl ve terbiyesine ve kalplerinde asîl hisler gelişmesine ehemmiyet veriyor…
“Şu düstûru ilk def’a ortaya atan, Herzl’dir: ‘Filistin’e
dönüş, Yahûdiliğe dönüştür!’
“Filistin’e dönüş, yavaş, hattâ çok yavaş gelişiyor;
fakat Yahûdiliğe dönüş, tahmîn edilenden çok daha sür’atle gerçekleşiyor!”
Bütün Hahambaşılar ve Yahûdi Cemâat Reîsleri, Bene
Beritli
1980’li senelerdeki araştırmalarımız esnâsında, “Asmalı
Mescid, Minâre Sokağı, No 17, Beyoğlu – İstanbul” adresinde kâin Fakirleri
Koruma Derneği’nin 29 Mart 1984’teki kongresinde intihâb edilen yeni idâre
hey’eti ile Dernek Âzâlarının imzâlı listeleri elimize geçmiş, bunları,
(irâdemiz hâricinde tahrîf edilerek basılmış) Yahûdilik ve Dönmeler isimli
kitabımızda (1989: 335-338) neşretmiştik. Derneğin –o zamân intihâb edilen-
İdâre Hey’eti Listesi ile 253 kişilik Âzâ listesinin fotokopilerini aşağıya
dercediyoruz.
• İdâre Hey’eti:
- Rıfat Saban (Nüfusa Kayıd Yeri: İstanbul; Doğum Târihi:
1939; Baba İsmi: Nesim; Mesleği: Sanâyici): Başkan
- Mordo de Toledo (İst.; 1934; Elyazar; Sanâyici): Başkan
Vekîli
- Daniel Navaro (Mersin; 1939; Hayim; Genel Koordinatör):
Sekreter
- İzzet [Kohen] Kayan (İst.; 1942; [Marsel] Çelebon;
Y.P.T.): Veznedar
- Vitali Saporta (İst.; 1936; Yuda; Muhâsebeci): Muhâsib
- Yakup Baruh (İst.; 1945; Nesim; Reklamcı): Müşâvir
- İzak Abudaram (İst.; 1932; Leon; Tüccar): Müşâvir
- Diko Ovadya (İst.; 1948; Yakim; Tüccar): Müşâvir
- Sami Herman (İst.; 1950; Marko; Tüccar): Müşâvir
• İdâre Hey’eti Yedek Âzâları:
- Elizer Meranda (İst.; 1949; Efraim; Tüccar): Müşâvir
- Beno Frayman (İst.; 1939; Bernard; “Yönetici”): Müşâvir
- İzi Telvi (İst.; 1953; Yasef; Kimyâ Müh.): Müşâvir
- Nesim Ruso (İst.; 1946; Salomon: İnşâât Müh.): Müşâvir
- Daryo Fridman (İst.; 1933; İsak; K.Ş.O.): Müşâvir
• Murâkabe Hey’eti (“Denetleme Kurulu”):
- İzak Anavis (İst.; 1913; Avram; Emekli)
- Mithat Benhayim (İst.; 1937; Salomon; Muhâsebeci)
- İzak De Eskenazis (Edirne; 1909; Yasef; İdâreci)
• Murâkabe Hey’eti Yedek Âzâları:
- Yusuf De Eskenazis (Ankara; 1943; İsak; Avukat)
- Yuda Reyna (Çanakkale; 1928; İsak; Avukat)
- Silviyo Sayah (İst.; 1931; Yasef; Tüccar)
Yahûdilere mahsûs Mason teşkîlâtı B’nai B’rith’in Türkiye
kolu (Asmalı Mescid, Minare Sok., No 17, Beyoğlu/İstanbul adresinde kâin)
Fakirleri Koruma Derneği’nin 29 Mart 1984 târihinde akdedilen kongresine
iştirâk edenler (sâdece imzâsı bulunanlar iştirâk etmiştir) 1 (Yahudilik ve
Dönmeler kitabımızdan 1989: 335)
Yahûdilere mahsûs Mason teşkîlâtı B’nai B’rith’in Türkiye
kolu (Asmalı Mescid, Minare Sok., No 17, Beyoğlu/İstanbul adresinde kâin)
Fakirleri Koruma Derneği’nin 29 Mart 1984 târihinde akdedilen kongresine
iştirâk edenler (imzâsı bulunanlar) 2 (Yahudilik ve Dönmeler kitabımızdan 1989:
336)
Yahûdilere mahsûs Mason teşkîlâtı B’nai B’rith’in Türkiye
kolu (Asmalı Mescid, Minare Sok., No 17, Beyoğlu/İstanbul adresinde kâin)
Fakirleri Koruma Derneği’nin 29 Mart 1984 târihinde akdedilen kongresine
iştirâk edenler (imzâsı bulunanlar) 3 (Yahudilik ve Dönmeler kitabımızdan 1989:
337)
Âzâ listesindeki birçok isim, Eylûl 1991’de, 500. Yıl
Vakfı’nın müessisleri arasında yer almışlar, bunlardan Jak V. Kamhi, Vakf’ın
İdâre Hey’eti Reîsi, Naim Güleryüz (bilâhare Reîs) ve Yako Veissid Reîs
Vekîlleri seçilmişlerdir.
Bütün Hahambaşıların Bene Beritli olduklarını ifâde
etmiştik. Bu tesbîtimiz 1984 Âzâ Listesiyle de têyîd oluyor: 66. sırada
(1961-2002 devresinde) Hahambaşı David Asseo ve 43. sırada (2002’den beri)
Hahambaşı İsak Haleva bulunuyor. Bene Berit Şark Büyük Locası’nın ve İstanbul
Locası’nın nâşiriefkârı Hamenora’nın neşriyâtından, Haim Nahum Efendi’nin (1920
veyâ 1921 evveli), Haim Moşe Becerano’nun (1920 veyâ 1921-1931), Haim İsak
Şaki’nin de (1931-1940) Bene Beritli olduğunu biliyoruz. Rafael David Saban’ın
dahi (1940-1952) öyle olduğuna istidlâlen hükmedilebilir…
Aynı sûretle, uzun seneler zarfında (20’li, 30’lu, 40’lı
seneler), hem İstanbul Locası Reîsi, hem de Cemâat Reîsi olan Hanri Soriano
(Rodos, 1882 - ?; 1954-1957 DP İstanbul
Millet Vekîli) misâlini dikkate alarak, Bene Beritli olma kaidesinin Cismânî
Cemâat Reîsleri için de cârî olduğu istidlâl edilebilir. Bu husûsda bir başka
misâl, 1984 listesinde 214. sırada yer alan ve uzun seneler Cemâat Reîsleri
Avukat Rıfat Saban ile Silviyo Ovadya’nın yardımcılıklarını yaptıktan sonra
2011-2013 devresinde Cemâat reîsi olan Sami Herman’dır (1950 - 2016). (2013’te
vazîfesini İshak İbrahimzadeh’e devretti.)
1984 listesinde, Bernard Nahum (71. sırada) ve Jak V. Kamhi
(203. sırada) gibi hâssaten dikkat çeken birçok büyük sermâyedâr mevcûd…
Husûsen Türkiye Yahûdileri hakkında birçok -tarafgîr- makâle
ve kitabın, ayrıca, beynelmilel Yahûdi ansiklopedilerinde münderic birçok
maddenin müellifi, Cemâatinden büyük destek gören, eserlerinde dâimâ Türkleri
haksız, Yahûdileri haklı çıkarmaya çalışan Rıfat Bali de 46. sırada yer alıyor…
Bene Beritlilerin tamâmının aynı zamânda Hür ve Kabûl
Edilmiş Masonlar Büyük Locası veyâ Özgür Masonlar Büyük Locası müntesibi
olmaları, beklenen bir hâldir…
Fakirleri Koruma Derneği Reîslerinden (Hanri Soriano ve Dr.
David Markus ile 1984 listesindeki Rıfat Saban’dan başka) ancak birkaçının
ismini tesbît edebildik: Eli Perahya (1974-1976), Ceki Kazmir (2015-2017; Mekân
Rest. Tur. Tekstil San. ve Tic. A.Ş.’nin baş hissedârı) Alen Hananel
(2011-2012; 2017-2019)…
Mecmûanın Sâhibi ve Yazı İşlerinden Mes’ûl Müdürü;
Aşkenaz Hahambaşısı, Fakîrleri Koruma [Bene Berit] Cem’iyet-i Hayriyesi ve
Mûsevî Lisesi’nin başlıca Müessislerinden, Siyonist Hareketinin Liderlerinden
ve Mustafa Kemâl’in büyük teveccüh gösterdiği Dr. David Markus’dur…
