VERGİ REFORMU ŞART-1
Maliye Bakanlığı, bu aybaşında 2013 vergilendirme dönemi yıllık gelir vergisi beyanları sonucunda Türkiye genelinde en çok vergi ödeyecek mükelleflerin isimlerini açıkladı.
Gündemin yoğunluğu nedeniyle değinme fırsatını ancak bugün bulabildik.
Maksadımız vergi rekortmenlerinden bahsetmek değil.
Bu vesile ile vergi düzenimizin çarpıklığını, adaletsizliğini bir kez daha dile getirmek.
Ekonomide büyümenin sürdürülebilmesi, istikrarın korunabilmesi ve krizlere karşı dirençli olunabilmesi için hep yapısal reformlardan söz edilir.
Bu reformların başında hiç şüphesiz vergi düzenlemeleri gelir.
Ne var ki onca çaba ve iyileştirmeye rağmen vergi sistemimiz hala çağdaş bir yapıya kavuşamamıştır.
Çünkü:
u00b7 Vergi kayıp ve kaçağı olağanüstü boyuttadır.
u00b7 Toplanan vergilerin sadece üçte biri, kazanç üzerinden alınan vergilerdir.
u00b7 Anayasamızın 73.maddesinde verginin mali güce göre alınması öngörülmüşken, bu hüküm hayata geçirilememiştir.
u00b7 Vergi tabana yayılmamıştır.
u00b7 Mevzuat sık sık değiştirildiğinden uzmanlar dahi işin içinden çıkamamakta, vergi ihtilafları artmaktadır.
Bu tespitlerimizin dayanağı devletin resmi rakamlarıdır.
İşte rakamlar:
u00b7 Vergi kayıp ve kaçağın boyutu.
Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu 2013 yılı vergi inceleme sonuçlarını açıkladı.
Buna göre; hesapları incelenen 71 bin mükellefin devletten 53 milyar lira kazanç gizlediği saptanmış. Mükellef başına gizlenen gelir 700 bin liradan fazla. Bu rakamı 1 milyon 800 bin mükellefe teşmil edersek olayın boyutu daha iyi kavranacaktır. Neredeyse 2013 yılında 1,539 milyar lira olan Türkiye'nin gayri safi yurtiçi hasılasına denk geliyor.
u00b7 Toplanan vergilerin üçte biri kazanç üzerinden alınıyor.
Kazançları üzerinden şahıslar Gelir Vergisi, şirketler Kurumlar Vergisi ödüyorlar.
Gelir Vergisi tahsilatı 78 milyar lira, Kurumlar Vergisi tahsilatı 31 milyar lira olmak üzere kazanç vergileri toplamı 110 milyar liradır.
Genel vergi tahsilatı 367 milyar lira olduğundan kazanç üzerinden alınan vergilerin payı yüzde 30'u zor bulmaktadır.
Bu durum bile tek başına vergi adaletsizliğine net bir şekilde ortaya koymaktadır.
u00b7 Vergi mali güce göre toplanmamaktadır.
Şahısların ödediği 78 milyar lira Gelir Vergisi'nin içinde de adaletsizlik mevcuttur.
Bu verginin 73 milyar lirasını ücretliler öderken, geriye kalan 5 milyar lirayı sayıları 4 milyon civarında olan serbest meslek ve ticaret erbapları ile kira geliri elde edenler ödüyor.
Beyanname veren bu 4 milyon mükellefin ödediği aylık vergi ortalama 100 lira civarında.
Komik değil mi?
Serbest çalışan avukat, doktor ile kuyumcu, konfeksiyoncu, otelci, lokantacı vs, asgari ücretli kadar bile vergi ödemiyor.
Vergi rekortmeni 100 kişinin ödediği vergi ise toplam verginin yüzde 10'u.
Yaklaşık 650 bin şirketin ödediği 31 milyar lira Kurumlar Vergisi'nin yarısı 100 şirkete ait.
Rakamlar verginin mali güce göre toplanamadığını kanıtlıyor.
Adaletsizlik ücretlilerin kendi içinde de söz konusu.
İşçilerin gelirlerinin tamamı vergiye tabi iken memurların yan ödemeleri vergi dışı.
Bu durumda aynı geliri elde eden işçiyle memurun vergisi farklı oluyor.
Laf uzadı, devamı haftaya.
*Soma'da yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden işçilerimize Allah'tan rahmet, acılı ailelerine başsağlığı ve sabır, yaralılara acil şifalar diliyoruz.
