Vergi Barışı (3)
Devam Eden Vergi İncelemeleri
6736 sayılı kanunun yayım tarihinden önce başlanılmış vergi incelemeleri Eylül ayı sonuna kadar tamamlanamazsa bir işlem yapılmayacaktır.
İncelemeler tamamlanmış ise tarh edilen verginin yarısı ve hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının ödenmesi şartıyla vergi aslının kalan diğer yarısı ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
Hangi Mükellefler Vergi Barışından Yararlanamazlar?
Vergi Usul Kanunu'nun Kaçakçılık Suçları ve Cezalarını düzenleyen 359/b maddesinde sayılan filleri işleyenler bu kanundan istifade edemezler.
Madde bunu; "u2026defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka sahife koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler'' şeklinde tarif etmiş.
Bir mükellef sahte fatura düzenlemiş ise matrah artımından yararlanamıyor.
Ancak asıl veya suretleri tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlenen belgeleri kullananlar, matrah veya vergi artırımı hükümlerinden yararlanabiliyor.
Kısaca ifade edersek, sahte belge düzenleyen af edilmiyor, buna karşılık aynı belgeyi kullanan temize çıkıyor.
Kanunun Değerlendirilmesi
Kanunla ilgili bir köşe yazısının sınırları çerçevesinde yapmaya çalıştığımız bu bilgilendirmeden sonra şu tespit ve eleştirilerde bulunabiliriz.
Çok sık çıkarılan af mahiyetindeki bu çeşit kanunlar borçlarını tam ve zamanında ödeyen mükellefler için haksız rekabet yaratmasının yanı sıra aynı zamanda gelecekte yeni af beklentilerini kuvvetlendirmektedir.
Bu ise vergiye gönüllü uyumu menfi etkilemekte, bir süre sonra tekrar bir af kanunu talebi gündeme gelmektedir.
Nitekim her 3-4 yılda bir benzer düzenlemeler yasalaşmaktadır.
Matrah artırımı ise vergi kaçıran mükellefler için bulunmaz fırsattır.
Gerçek gelirini düşük gösterip vergi kaçıran veya kazancını hiç beyan etmeyenler cüzi bir para ödeyerek aklanabilecekler, vergi kaçırdıklarına ilişkin kesin kanıt olsa bile haklarında herhangi bir işlem yapılamayacaktır.
Bu durum ise vergi kaçakçılığını teşvik etmektedir.
Matrah artırımının diğer bir sakıncası da şu; gelirini düzenli olarak tam ve doğru beyan ettiği için ilave matrah artırımına gerek görmeyen dürüst mükelleflerin incelenme ihtimalleri artacaktır.
Vergisini tam ve doğru ödemiş mükelleflerin incelemeden çekinmemeleri gerekir.
Ancak vergi mevzuatımızda gri alan yaygındır, bu nedenle inceleme elemanı yoruma dayalı ve kanunu zorlayarak tarhiyat içeren rapor düzenleyebileceğinden vergi incelemesi her zaman sıkıntı konusu olmaktadır.
Yazılan raporların özellikle merkez uzlaşma komisyonlarında büyük ölçüde budanması veya yargıda düşmesi bu düşüncemizi doğruluyor.
Aftan yararlanan mükelleflere gidemeyen denetim elemanlarının çok somut deliller olmadan tarhiyat önermemeleri, bu haksız durumu bir ölçüde de olsa telafi edebilir.
Sonuç olarak, devletle vatandaş arasında barışı tesis amacıyla sık sık getirilen bu çözümler işe yaramamakta, kısa süre sonra tekrar barışma ihtiyacı duyulmaktadır.
Bu hal ise pek çok soruna ve adaletsizliğe yol açmaktadır.
Önemli olan gayri adil geçici düzenlemelere gidilmesine gerek kalmadan kalıcı barışı sağlayacak bir sistemin kurulmasıdır.
