Vergi Barışı (1)
19 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun ile milyonlarca mükellefi ilgilendiren çok önemli düzenlemeler geldi.
Bu kanunda yer alan hususların tamamını üç gün sürecek bir köşe yazısı içine sığdırmak mümkün olmadığından belli başlıklar halinde konuyu özetlemeye çalışacağız, özellikle "matrah artırımı" üzerinde daha ayrıntılı duracağız.
Kanun ile Sağlanan İmkanlar
*Kesinleşmiş, kesinleşmemiş veya dava aşamasında bulunan borçlar 36 aya kadar taksitlendiriliyor.
*Pişmanlıkla verilecek beyannameler nedeniyle doğacak borçlar da yeniden yapılandırılıyor.
*İşletmelere kayıtlarını düzeltme olanağı getiriliyor.
Bunu biraz açalım;
İşletmede olup kayıtlarda olmayan emtia, mal stokları, makine, teçhizat ve demirbaşlar emsal bedeli ile değerlendirilerek kayıtlara alınacak, hangi orana tabii ise o oranda KDV uygulanacak, mal ve hizmet teslimleri üzerinden hesaplanacak KDV'den indirilecek.
Kayıtlarda olup işletmede bulunmayan emtia stokları için fatura düzenlenecek ve her türlü vergisel yükümlülükler yerine getirilerek kayıtlardan çıkarılabilecek.
Yine kayıtlarda olup işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan cari hesap alacakları 30 Kasım 2016 tarihine kadar vergi dairesine bildirilecek, beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 oranında vergisi hesaplanacak ve beyanname verme süresi içinde ödenecektir.
Esas üzerinde durmak istediğimiz konuya, yani "matrah artırımına" gelebiliriz.
Matrah Nedir?
Bu soruyu cevaplayarak konuya girelim.
Matrah verginin üzerinden hesaplandığı tutarı ifade eder.
Vergi sistemimiz beyan esasına dayanır.
Mükellefler kazançlarını, diğer bir ifade ile matrahlarını diledikleri gibi beyan ederler ve bu beyanlarına kanunda öngörülen vergi oranları uygulanarak vergi öderler.
Daha sonra bu beyanların doğruluğu vergi incelemesiyle araştırılır.
Ne var ki inceleme oranı yüzde 3'lerden yukarı çıkmadığından mükelleflerin beyanları yeterince denetlenemez.
Bu yüzden ülkemizde vergi kayıp ve kaçağı çok yüksek seviyededir.
2 milyon gelir vergisi, 650 bine yakın kurumlar vergisi mükellefinin ödediği verginin toplam vergi gelirleri içindeki payının son derece düşük olması bu tespitimizin dayanağıdır.
Ama konumuz şimdi bu değil.
Matrah artırımına dönelim.
Matrah Artırımı Neden Yapılmalı?
Gelir ve kurumlar vergisi ile KDV mükelleflerinin geçmiş 5 yıla ilişkin olarak daha önce beyan ettikleri matrahları belli oranda artırmaları halinde Maliye Bakanlığı geçmişe dönük vergi incelemesi yapmayacak.
Dolayısıyla matrah artışının yapıldığı yılla ilgili ilave bir tarhiyat söz konusu olmayacak.
Kayıt dışı çalışanlar veya hiç beyanname vermeyen ya da zarar beyan eden gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri de asgari matrahlardan az olmamak üzere matrah artırımında bulunabilecekler.
Matrah Artırım Oranları ve Vergisi
Gelir Vergisi mükellefleri; 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 yılları için sırasıyla yüzde 35, yüzde 30, yüzde 25, yüzde 20, yüzde 15 oranlarında matrahlarını arttırabilecekler, arttırılan matrahlar için yüzde 20 oranında vergi ödeyecekler.
Matrah artırımında bulunan yıla ait vergileri zamanında beyan ederek ödemiş, bu vergi türleri için kanunun birikmiş borçlar ile ihtilaflı alacaklara ilişkin hükümlerinden yararlanmamış uyumlu mükellefler için bu oran yüzde 15 olarak uygulanacaktır.
