Venezuala’da darbe: büyük kaosa doğru
Venezuela’da Özgürlük Oerasyonu adı altında Maduro yönetimine karşı bir darbe süreci başlatılmıştır. Venezuela, dünyada ekonomik ve siyasal açılardan başarısız olmuş devlet kategorisi içinde en başta gelenidir. Milyonu aşan enflasyon rakamlarıyla, 7 çocuktan birinin açlıktan öldüğü, 3 kişinin birinin terkettiği Venezuela, her açıdan darmadağınık yıkılmış bir ülke durumundadır. Venezuela, Amerika’nın Büyük Buhran döneminden daha kötü olan günlerden geçmektedir.
Şiddetin, yolsuzlukların ve suçların arttığı Venezuela’da insanlar kendilerini güvende hissetmemektedirler. Ülkenin her tarfında silahlı sokak çeteleri oluşmuştur. Herkesin başına her şeyin gelebildiği Venezuela’da halk, güvensiz ve korku içinde yaşamaktadır. Venezuela’da her şeyin kötü olduğu mevcut durumda, işlerin kısmen normalleşeceğine veya düzeleceğine dair bir işaret bulunmamaktadır. Bütün göstergeler Venezuela’nın kendisiyle beraber bütün dünyayı da kaosa, istikrarsızlığa ve çatışmaya götürdüğünü göstermektedir. Venezuela sorunu, dünyada büyük bir çatışma bölgesinin daha doğduğunu haber vermektedir.
Ekonomik, sosyal ve siyasal açılardan iflas etmiş Venezuela’da iktidar için büyük bir mücadele, çatışma ve savaş yaşanmaktadır. Meclis Başkanı Guaido’nun geçici devlet başkanı olarak ilan edilmesi, Venezuela’daki kriz ve çatışma halinin kontrol edilmez bir şekilde gelişmesine neden olmuştur. Amerika, muhalefet ve Guadio hükümeti, bedeli ne olursa olsun Maduro hükümetinin gitmesi konusunda anlaşmışlardır. Dünyada 50 devlet, Guaido’yu meşru devlet başkanı olarak tanımaktadır. Devlet Başkanı Maduro, Guaido liderliğindeki sosyal ve siyasal muhalefeti ortadan kaldırmak için her türlü yola başvurmaktadır.
Chavezist diktatörlük olarak niteleyebileceğimiz Maduro yönetimi, Rusya ve Çin tarafından deteklenmektedir. Geçici devlet başkanı olarak Guaido hükümetini ABD, Avrupa ve Latin Amerika ülkeleri desteklemektdir. Guaido ve muhalefet bloğu, Maduro yönetimine karşı ordu ve halkı direnmeye ve Maduro’yo devirmek için harekete geçirmeye çalışmaktadırlar. Son darbe süreciyle beraber Guaido liderliğinde muhalefet, başkent Caracas olmak üzere ülkenin her yerinde büyük protesto gösterileri yapılmaktadır. Ordunun Maduro yanlıları ve karşıtları şeklinde bölündüğünü söyleyebiliriz. Protestolar sürdükçe orduda önemli askerlerin, saf değiştireceği söylenmektedir. Venezuela, artık geri dönülmez bir noktaya doğru ilerlemektedir.
Amerika, askeri müdahale dahil Maduro’nun devrilmesi dahil her türlü yolun deneneceğini ve imkanın kullanılacağını ilan etmiştir. Rusya, askeri birlikleriyle Venezuela’nın birçok yerine yerleşmiş durumdadır. Venezuela’nın Amerika ve Rusya arasında askeri bir güç alanına dönüşmüş olması, Latin Amerika’da yeni bir Suriye’nin doğması anlamına gemektedir. Rusya, Venezuela üzerinden Latin Amerka’ya tamamen yerleşme ve Amerika coğrafyasında etkili olmaya çalışmaktadır. Rusya için, Suriye’nin Ortadoğu’da taşıdığı önem ne ise, Venezulela da Latin Amerika’da aynı öneme sahiptir. Maduro yönetimini şu anda ayakta tutan en önemli güç, Rusya’dır.
Maduro yönetimi, Rusya ve Çin’in desteğini almasına rağmen, toplumdan istediği desteği alamamaktadır. Maduro yönetiminin toplum içindeki desteği yüzde 20’lerin altına düşmüş bulunmaktadır. Venezuela’ya uygulanan ambargolar ve baskılar, ülkenin petrol gibi kaynaklarını satamamasına neden olmuş, toplumun büyük bölümü açlık, işsizlik ve sefalet içinde yaşamaktadır. Ekonominin yönetilemediği ve yolsuzlukların zirve yaptığı Venezuela’da halkın büyük bölümü, yaşadığı ekonomik sefaletin nedeni olarak Maduro yönetimini görmektedir. Mevcut kaos durumunda halkın Maduro yönetimin yanında yer alacağına dair güçlü gelişmeler yaşanmış değildir.
Venezuela’da hiçbir devlet kurumu işlememektedir. Bütün kamu görevlilerinin, yolsuzluğu bir spor haline getirdikleri söylenmektedir. Maduro, iktidarını orduya ve kendisine bağlı olarak oluşturduğu silahlı yapılara borçludur. Uyuşturucu ve petrol ticaretini bizzat askerler ve mafyatik milis yapılar yapmaktadır. Ordu ve silahlı yapılar, Venezuela’da mafyatik suç örgütleri olarak faaliyet göstermektedirler. Ordu içindeki ve dışındaki silahlı gruplar, kendilerine tanınan ekonomik ayrıcalıkları korumak için Maduro hükümetini desteklemekte ve onu ayakta tutmaya çalışmaktadırlar. Ordu ve silahlı gruplar, Maduro’nun toplumsal muhalefete karşı kullandığı en önemli baskı aracı durumundadır.
Ordunun ve silahlı yapıların desteğinden dolayı Maduro yönetimini toplumsal muhalfetin protestoları ve seçim yoluyla devirmek mümkün değildir. Guaido liderliğindeki muhalefet blogu, Maduro yönetimini devirmek için Amerika’nın liderliğinde yapılacak bir müdahaleyi şart ve gerekli görmektedirler. Dış destekli darbe yoluyla Maduro’nun devrilmesi sanıldığı kadar kolay değildir. Rusya, Maduro’ya sadık ordu içindeki askerlere ve diğer silahlı gruplara, her türlü askeri ve lojistik yardımı yapmaktadır. Maduro’yo karşı gerçekleştirilen darbe girişimi, ülkede şiddeti ve çatışmayı derinleştirecektir. Venezuela, şu anda Suriyeleşme sürecinin içindedir. Venezuela, vekalet savaşlarının yapılacağı yeni bir alan haline gelmiştir.
Venezulela’da Maduro’nun nasıl devrileceği sorusu, dünyanın gündeminde yer almaktadır. Maduro’yu devirmek için güçlerini seferber eden Guaido liderliğindeki muhalefet, Amerika ve diğer güçler, Venezuela’yı yeni bir çatışma, kaos ve savaş sürecinin içine sokmuşlardır. Mevcut darbe girişimi, Venezuela’nın sonu kolay gelmeyecek bir iç savaşa doğru gittiğini göstermektedir. Maduro’nun darbe ile devrilmesi, Venezuela’ya barış, özgürlük ve demokrasi getirmeyecek, savaş, şiddet ve kaos doğuracaktır.
