Urfa ve Müzik ve Sempozyum
Müziğin bir yer veya şehirle bütünleşmesi, oradaki sosyal yapı ve coğrafyanın özdeşleşmesiyle mümkün olur. Çünkü bir yerin taşı, toprağı, havası ve suyu; o yerdeki insanların davranış ve meşrebini etkiler hatta şekillendirir. Bu etkilenme özellikle müzikte öyle bir atmosfer oluşturur ki bu, dünya genelinde bazı şehirlerde müzik türlerinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Müziğin her notasında o şehrin ayak sesi, o şehrin nefesi hissedilir.
Şair Faruk
Nafiz Çamlıbel’in başka şehirde, başka diyarlarda gördüğü
“Fırtınayı andıran orkestra sesleri” dediği aslında Viyana’dan çıkıp bütün bir
Avrupa’yı hatta Batı’yı temsil eden klasik bir Batı müziğini oluşturmuştur. Mesela
bugün elektronik müziğin kalbi Berlin’de atar. Avrupalıların geleceğin müziği
dedikleri bu müzik Berlin menşelidir. Memphis şehri (ABD) Elvis Presliy ile
efsaneleşen rock-rol müziğinin anavatanı konumundadır.
Tarih
öncesinden günümüze kadar birçok kültürel öğesini muhafaza eden Urfa şehri de müzikle
bütünleşmiş, hatta müzikle kendini ifaden bir şehir konumundadır. Şehir, bu
yönüyle hem ülkemizde hem de dünyada biliniyor ve tanınıyor. Türküsü, hoyratı,
manisi, şarkısı, gazel ve diğer müzik türlerinin Urfa’da orijinal şekilleri
hatta Urfa’yla bütünleşmiş türleri var. “Urfa Divanı”, bunun tipik örneğidir.
Yine Urfa’da müzik alanında bir müzik müzesi ve arşivinin var olması, Urfa
insanının meseleye ne kadar duyarlı olduğunun bir göstergesidir.
Şanlıurfa
Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde Urfa’da düzenlenecek olan müzik sempozyumu,
bu şehrin tarihî süreçte hem dünya müzik tarihinde hem de ülkemiz açısından
oynadığı rolü pekiştirecektir. Sempozyum düzenleme kurulunun amacı da
söylediklerimizle aynı doğrultuda bir bilgisel paylaşmış.
“Urfa,
tarihin derinliklerinden günümüze müziğe ilim ve sanat, teori ve pratik olarak
kaynaklık eden, müzik üreten önemli bir kültür merkezi olmuştur. Bu yönüyle
Urfa, bir “Müzik Şehri”dir. Urfa’da müzik, tarihten günümüze gelinceye kadar
gelişmeler kaydederek varlığını devam ettirmiştir. Urfa’daki bu köklü müzik
birikimi, halk müziğinden sanat müziğine, câmi mûsikîsinden tasavvuf mûsikîsine
kadar geniş bir yelpazeyi oluşturmaktadır. Urfa’nın tarihten gelen ve günümüzde
canlılığını devam ettiren zengin müzik birikimini gün yüzüne çıkarmak ve
gelecek nesillere aktarmak için Uluslararası bir sempozyumun düzenlenmesi
zarureti doğmuştur.”
Fakirin
de bu sempozyumda “Şanlıurfa’da gazelhanlık geleneği” adlı bir tebliği olacak.
Bu tebliğ ve içeriği gibi müzik sempozyumunda sunulacak diğer konu başlıkları
şunlar olacak: Urfa’da Arkeoloji ve Müzik, Mezopotamya’da Müzik, Arkeolojik
Kazılar Işığında Şanlıurfa’da Müzik, Antik Dönemde Urfa-Edessa’da Müzik, Babil,
Asur, Sümerler vb. dönemlerde müzik, İlkçağ Uygarlıklarında Müzik, Urfa’da Dinî
ve Lâ Dini Müzik, müziğe yön verenler ve çalgılar, Urfa’da Hristiyanlık
döneminde müzik ve müzisyenler, Urfa’da Süryani müziği ve müzisyenler,Tarihî
Harran ve Urfa Okullarında Müzik ve müzisyenler, İslamî dönem Urfa’da müzik,
Emevi, Abbasi, Zengi, Eyyubi, Memlüklü, Akkoyunlu, Karakoyunlu, Safevi ve
Osmanlı dönemlerinde Urfa’da müzik, Cumhuriyet döneminde Urfa’da müzik, Urfa
Halk ve Sanat müziği, Urfa’da Tasavvuf ve Cami müziği, Tekke, Dergâh ve
Tasavvuf-Tarikatlar ve Urfa Müziğine etkileri, Urfa’da Sıra Gecesi Kültürü ve
Urfa müziğine katkısı, Urfa Yatı Kültürü ve Urfa Dinî müziğine katkısı,
Mevlidler ve Mevlidhanlar, Gazelhan, Hafız ve Divan Şairlerinin Urfa müziğine
katkısı, Ses ve söz ustaları olarak Dengbejlik ve Dengbejler, Urfa’da Âşıklık
Geleneği, Urfa’da Ağıt ve Ağıtçılık Geleneği, Arapça ezgiler ve Atebe, Evrensel
bir dil olarak Müzik ve Urfa, Antep, Adıyaman, Azerbaycan, Kerkük, Diyarbakır
ve Harput Müziği ilişkisi, Urfa’da resmi ve özel müzik eğitim kurumları,
cemiyetler ve müzik meclisleri, Urfalı Mûsikîşinas, Bestekâr ve Ses
Sanatçıları, Urfa Müziği ile ilgili eserler/kitaplar/makaleler/tebliğler, plak,
kaset, albümler, müzik mekânları ve ortamları, TRT Türk Halk Müziği Arşivinde
kayıt altına alınmış Şanlıurfa Türküleri, Sosyal Problemlerin İfade Aracı
Olarak Müzik, Müzik Metinlerinin Sosyolojik Analizi…
15 Kasım 2018
tarihi itibariyle başlayacak olan, “Geçmişten Günümüze Urfa’da Müzik” adlı
uluslararası sempozyum, başta Şanlıurfa’ya, ülkemize ve tüm insanlığa müzik
adına güzellikler getirmesini temenni ediyorum. Emeği geçenlere teşekkürler.
