Üretici Fiyat Endeksi Yüzde 0,48 Arttı
Fiyatlar genel seviyesindeki sürekli artış anlamına gelen enflasyon, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) olmak üzere iki ayrı veriye göre hesaplanıyor.
Tüketici fiyat endeksinde fiyatlar, vergiler dahil peşin ödenen tutar olarak belirleniyor. Üretici fiyatı ise, yurt içinde üretimi yapılan ürünlerin, KDV, ÖTV vb. dolaylı vergiler hariç, peşin satış fiyatı olarak kabul ediliyor.
Dolayısıyla bu iki endekste görülen fiyat değişimi aynı oranda olmuyor. Ancak aradaki farkın açılması hem tüketici hem de üretici için olumsuz sonuçlar doğurabiliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre; yurt içi üretici fiyat endeksi(Yİ-ÜFE), (2003=100) 2020 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 0,48, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 2,33, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,26 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 14,18 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 12,26, imalatta yüzde 8,52, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 19,24, su temininde yüzde 5,27 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 6,46, dayanıklı tüketim malında yüzde 10,40, dayanıksız tüketim malında yüzde 12,77, enerjide yüzde 12,34, sermaye malında yüzde 9,55 artış olarak gerçekleşti.
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 1,44, imalatta yüzde 0,66 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,38, su temininde yüzde 0,07 azalış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 1,29, dayanıklı tüketim malında yüzde 1,30, dayanıksız tüketim malında yüzde 0,94 artış, enerjide yüzde 4,17 azalış, sermaye malında ise yüzde 0,93 artış olarak gerçekleşti.
Yıllık en düşük artış; yüzde 0,14 ile kağıt ve kağıt ürünleri, yüzde 1,48 ile giyim eşyası, yüzde 1,52 ile kömür ve linyit olarak gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri yüzde 51,88, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 20,05, metal cevherleri yüzde 19,96 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık en fazla azalış; yüzde 8,96 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 7,62 ile tütün ürünleri, yüzde 2,38 ile elektrik, gaz üretim ve dağıtımı olarak gerçekleşti. Buna karşılık metal cevherleri yüzde 3,36, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 3,16, ana metaller yüzde 2,30 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Petrol fiyatlarının gerilemesi TÜFE'de olduğu gibi Yİ-ÜFE’de de enerji kaleminde aylık bazda bir düşüşe neden oldu.
Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 0,35 oranında artan tüketici fiyat endeksi beklentilerin altında kalmıştı. Yurt içi üretici fiyat endeksi ise TÜFE'nin aksine tahminlerin biraz üzerinde çıktı.
Üretici fiyatlarındaki artışın önümüzdeki dönemde de devam edeceği tahmin ediliyor. Çünkü bir yandan talep koşullarında ciddi bir iyileşme görülürken diğer yandan da girdi fiyatlarındaki artış eğilimi devam ediyor.