Üç artı üç formatı
Bu hafta ise Kafkasya hareketlenmeye başladı. Karadeniz zaten savaş alanı. Enflasyon yetmiyormuş gibi Türkiye dört bir yandan tam bir ateş çemberinde.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, son barış önerilerini
Ermenistan’a gönderdi. Ermenistan’dan yapılan ilk açıklamada, iletilen metnin
kabul edilebilir olduğu açıklandı. Ancak Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın ne
yaptığı belli değil. Bir taraftan ABD ile ortak tatbikat yaparken, diğer yandan
Rusya’yı kızdıracak adımlar atıyor; Karabağ’da ise yeni bir savaşı tetiklemeye
çalışıyor.
Erivan yönetimi ABD ile ortak tatbikata başlayınca İran da tedirgin
olmaya başladı. Şimdiye dek hep Ermenistan’ın yanında duran İran, işin içine
tatbikat için gelen ABD askerleri girince çark etti. Aslında planlanan Zengezur
Koridorunun açılmasının tam zamanı. Bu koridorun açılması Ermenilerin de
ticaretten pay alarak ellerinin güçlenmesini sağlayacak.
***
Halen Türkiye ile Azerbaycan arasındaki uluslararası
taşımacılık Gürcistan üzerinden yapılıyor. Bakü – Tiflis – Kars demiryolunun
kargo yükü, 2021 yılında 15 milyon ton iken 2022’de 25 milyon tona ulaştı. 2023
sonu itibari ile 40 milyon tona çıkması bekleniyor. Şimdi İstanbul’dan Kars’a
kadar karayolu ile hızlı trenlerin işlemesi için gerekli demiryolu altyapısını
hayata geçirme zamanı.
Zengezur Koridorunun açılması ile birlikte Doğu ile Batı
arasındaki ticari potansiyel inanılmaz boyutlara ulaşacak. Sadece Türk Dünyası
değil, Uzak Doğu ile Avrupa arasında sağlıklı, güvenli ve ucuz kara ve demiryolu
taşımacılığı ivme kazanacak.
Ermenistan, ateşkes anlaşmasının altına imza attığı halde üç
yıldır İran’la birlikte Zengezur Koridorunun açılmasını engelliyor. Azerbaycan
ile barış anlaşmasını da savsaklıyor. Çözüm ise üçlü görüşme formatına geçilmesi
ile sağlanacak gibi duruyor. 3+3 formatı. Yani Azerbaycan, Gürcistan,
Ermenistan ile Türkiye, Rusya, İran heyetleri bir araya gelecek ve bölge için
uygulanabilir, sağlıklı kararlar alacaklar.
***
Batı ile ilişkilerin yumuşaması Türkiye’ye yatırım imkânlarını
artırıyor. Avrupa Birliği ile vizelerin kolaylaştırılması bir sonraki aşamada
da kaldırılması önemli. Önümüzdeki hafta Amerika’da bir Türk fırtınası eseceğe
benziyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılmak
üzere ABD’ye gidecek.
Gündemde Rusya - Ukrayna Savaşı, terörle mücadele, tahıl
koridoru ve iklim değişikliği görüşmeleri var. Ancak Türkiye’nin önceliği
ülkeye yeni yatırımlar çekmek. Erdoğan, 20 Eylül’de Türkiye’ye yatırım yapmak
isteyen şirketlerin üst düzey yöneticileri ile yuvarlak masa toplantısında buluşacak.
Dünya devi şirketlerin yöneticileri ile görüşecek. Masada Türk iş adamları da
yer alacak.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yatırımcılara yönelik
toplantıları ise daha yoğun. Yüz kişi olarak planlanan toplantıya üst düzey yönetici
müracaatları 200’e yaklaşmış durumda. Asıl önemlisi ise ABD yönetimi ile
uzlaşılarak F16 satışının kotarılması. F16 satışının netleşmesi, ABD’nin
bölgede Türkiye’nin üstünlüğünü onaylaması; Joe Biden’in her yolu deneyerek
indiremediği Erdoğan’ın elini öpmesi anlamına gelir.