Türkiye’nin Jeopolitik hamlesi
Eski Yunan dilinde ‘’geo’’ yer anlamına ‘’politika’’ yönetim sanatını ifade ediyordu. Dolaysıyla ‘’jeopolitik’’ dediğimizde, coğrafyaya dayanan politika demiş oluyoruz. Zaten devletlerarası politika coğrafyadan bağımsız düşünülemez.
Dış politika ile coğrafya ilişkisi genelde iki açıdan hep önemli olmuştur. Birincisi, coğrafi konumun sağladığı avantaj, ikincisi, barındırdığı zengin kaynaklardır. Coğrafya ile siyaset arasındaki köprüyü devamlı jeopolitik kurmuştur.
Günümüz devletlerarası politikaların belirlenmesinde kullanılan temel araçlardan birisi jeopolitik olmuştur. Son yıllarda küresel güçlerin Doğu Akdeniz’e olan ilgilerinin nedeni, barındırdığı zengin enerji kaynakların olmasıdır. Jeopolitik tutumlarından dolayı Yunanistan’ı Türkiye’ye karşı devamlı tahrik ederler.
Birinci Dünya Savaşında petrol için topraklarımızı gasp eden emperyalist güçler, bugün doğalgaz için denizlerimizi gasp etmek istiyorlar. Ancak iki hususun gayet iyi farkındalar. Birincisi, Türkiye aynı koşullarda olmadığı gerçeği, ikincisi, ölümü göze alan bir milletle çatışmaya girmenin yıkıcı maliyetlerinin olacağını biliyorlar.
Türkiye geçtiğimiz günlerde Libya’nın resmi hükümetiyle yaptığı antlaşma bu açıdan Türkiye’nin coğrafi konumuna uygun jeopolitik bir hamle olmuştur. Bu adımla Türk dış politikası risk ve tehditleri doğru analiz ettiğini gösteriyor.
Bu önemli jeopolitik hamleye Mısır da eklenebilir mi?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Sisi darbesine karşı gösterdiği tepki, ilkeli ve ahlaki duruşu son derece önemlidir. Ancak her iki ülkenin ilişkilerinin normalleşmesi de jeopolitik açıdan oldukça önemlidir. Dolaysıyla Türkiye, Libya ile attığı bu adımı Mısır’ı da eklemenin yol ve yöntemlerini aramasının doğru olacağını düşünüyorum. Böyle bir adım hem Filistin ve Doğu Akdeniz’e hem de tüm bölge için pozitif bir iklimin oluşmasına neden olacaktır. Zor bir iş olduğunun farkındayım ama siyaset zor işleri başardığı ölçüde anlamlı olur.
Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, Londra’daki NATO toplantısında ‘’Türkiye’nin Libya’yla imzaladığı antlaşmaya karşı üyelerden destek isteyeceğini’’ açıkladı. ABD başta olmak üzere Batı medyası bu açıklamayı çok önemli bir haber gibi sunmaları nasıl bir algı oluşturmaya çalıştıkları anlaşılıyor. Bu tür algı operasyonlarına karşı Büyükelçiliklerimize büyük bir sorumluluk düşmektedir.
Bunun anlamı Libya Başbakanı Fayaz El-Sarraj’ı devirmek için daha çok uğraşacaklar. Türkiye’nin Libya hamlesi önemli bir jeopolitik hamle olmuştur ancak bunu kalıcı bir faydaya dönüşmesi için Fayaz El-Sarraj’ı korumalıdır. Türkiye bu hamleyle Batı’nın kısır ve kısıtlayıcı kalıpları içine sıkıştırılmayacak bir ülke olmadığını tüm dünyaya göstermiştir.
