​Tüketici güven endeksi yüzde 5,1 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ağustos ayında 68,0 iken Eylül ayında yüzde 5,1 oranında artarak 71,5 oldu.

Seçimlerin yapıldığı 2023 yılı Mayıs ayında 91,1 endeks değeri ile zirveyi gören tüketici güven endeksinde son üç ayda sert düşüşler görülmüştü. Eylül ayında kaydedilen bu artışa neden olan gelişmelere bakıldığında;

Dolar kurunun bir süredir 27 TL seviyesinde yatay seyretmesi, borsadaki pozitif görünüm, Orta Vadeli Program’da öne çıkan politikaların güven vermesi şeklinde sıralanabilir.

Alt endekslerin bir önceki aya göre değişim oranları incelendiğinde;

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu yüzde 0,1, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi yüzde 8,1, geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde genel ekonomik durum yüzde -0,8, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi yüzde 7,8, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi yüzde 6,3, geçen 3 aylık döneme göre gelecek 3 aylık dönemde yarı-dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi yüzde 4,5, mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu yüzde 1,4, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi yüzde 4,2, mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğu yüzde -1,8, hanenin içinde bulunduğu mali durum yüzde 1,8, gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali yüzde 2,2, gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali yüzde -3,3, geçen 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin düşünce yüzde -8,5, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti yüzde 4,8, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde ücretlerin değişimine ilişkin beklenti yüzde 1,7, gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali yüzde -6,1, elecek 12 aylık dönemde konut tamiratına para harcama ihtimali yüzde 4,7 ve gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali yüzde 17,5 olarak gerçekleşti.

Verilerden de anlaşılacağı üzere, tüketiciler hem kendi maddi durumları hem de genel ekonominin mevcut durumu hakkında olumlu görüş bildirmemişler. Ancak önümüzdeki bir yıllık dönem için beklentiler son derece pozitif bir görünüm sergiliyor. Beklentilerin bu yönde şekillenmesi OVP’deki yer alan makul hedeflere bağlanabilir.

İşsiz sayısı beklentisindeki yüzde 6,3’luk artış ise dikkat çekiyor. En son açıklanan işsizlik oranı yüzde 9,4 olarak gerçekleşmişti. Son yılların en düşük seviyelerine inen işsizlik oranı mevsimsel etkenlere bağlanmıştı. Önümüzdeki aylarda ise bu oranın yükselmesi bekleniyordu. Ancak alt endeksler farklı bir tablo çiziyor.

Tüketim eğilimlerinde de benzer bir durumun söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. Faiz artışlarına rağmen tüketimin hala canlı olması ve gelecek dönemde de tüketim mallarına harcama yapma düşüncesinin güçlenmesi şaşırtıyor.