Tüketici Güven Endeksi yüzde 4,6 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 4,6 oranında arttı; Aralık ayında 75,6 olan endeks, Ocak ayında 79,1 oldu.

Tüketici güven endeksi, tüketicilerin maddi durum ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentilerini, harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçüyor. Kısacası hane halklarının ekonomiye duyduğu güveni gösteriyor. Bu nedenle başta döviz kuru ve enflasyon olmak üzere ekonomik göstergeler güven endekslerinde etkili oluyor.

Hatırlanacağı üzere tüketici güven endeksi Mart 2021’den itibaren düşüş eğilimine girmişti ve Haziran 2022’de 63,4 ile en düşük değeri almıştı. Son 7 aya bakıldığında ise tüketici güven endeksinin kararlı bir şekilde yükseldiğini görüyoruz. Henüz Mart 2021’de aldığı 86,7 değerine ulaşamasa da endeksin Haziran 2022’ye göre yüzde 24,7 oranında artması önemli. Bu yükselişte etkili olan iki unsurun ücret artışları ve yılın ikinci yarısından bu yana yatay seyir izleyen döviz kurları olduğunu söyleyebiliriz.

Alt endeksler incelendiğinde;

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu yüzde 7,4 artarak 61,6’ya, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi yüzde 6,0 artarak 79,9’a, geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde genel ekonomik durum yüzde 12,3 artarak 53,9’a ve gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi ise yüzde 7,0 artarak 82,7’ye yükseldi.

Görüldüğü üzere tüketicilerin hem kendi maddi durumlarına hem de genel ekonomiye ilişkin değerlendirmelerinde belirgin bir artış kaydedilmiş. Döviz kurlarının sakin seyretmesi ve yedi ay içinde ücretlere iki defa zam yapılmasının yanı sıra enflasyon oranının da Ekim ayı ile birlikte düşüş eğilimine girmesi ekonomiye duyulan güvenin artmasına neden oldu.

Hal böyle olunca tüketim eğilimlerinin de doğal olarak artması beklenir. Ancak ilgili endekslerde benzer bir tablo görmüyoruz.

Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu yüzde 20,4 azalırken, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi ise yüzde 0,4 geriledi. Gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimalinin yüzde 3,1 azalması da, zayıflayan dış talebin yerini alacak iç tüketimin de beklenildiği kadar artmayacağına işaret ediyor.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti yüzde 6,5 arttı. Tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti endeksinin artması tüketici fiyatlarında düşüş beklentisini, azalması ise tüketici fiyatlarında artış beklentisini gösteriyor. Ekim ayında yüzde 85,51 olan tüketici fiyat endeksi Aralık ayında yüzde 64,27’ye kadar gerilemişti. Enflasyondaki düşüşün yılın ortasına kadar devam edeceği ve yüzde 40’lı seviyelere kadar ineceği tahmin ediliyor. Tüketicilerin de beklentilerinin bu yönde olduğu görülüyor.