Tüketici Güven Endeksi Arttı
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1,9 oranında arttı; Şubat ayında 71,2 olan endeks, Mart ayında 72,5 oldu.
Şubat ayında gerileyen tüketici güven endeksinin Mart ayında yükselmesi dikkat çekiyor. Çünkü kuzeyimizde yaşanan kriz ve bu durumun ekonomimize olası etkileri son bir aydır en çok konuşulan konuların başında geliyor. Gündemden düşmeyen diğer bir başlık da enflasyondaki yüksek seyir. Ekonomik görünüme zarar veren bu iki unsura devam eden pandemi sürecini de eklediğimizde çok da istenilen bir tablo ortaya çıkmıyor. Buna rağmen alt endekslere bakıldığında, geleceğe dair beklentilerde sınırlı da olsa bir iyileşme olduğu görülüyor.
Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisinde, geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde genel ekonomik durum alt endeksinde ve gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisinde artış gerçekleşirken, geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu alt endeksinde ise gerileme kaydedilmiş.
Gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi alt endeksinde gerçekleşen yüzde 6,3'lük artış ise işsiz sayısında azalma beklendiğine işaret ediyor. Rekor büyüme oranlarıyla tamamladığımız 2021 yılının ardından bu yıl büyüme hızı yavaşlayacak. Buna ilaveten dışta yaşanan gelişmeler turizm sektörüne ve ihracatımıza muhtemelen olumsuz yönde yansıyacağı için istihdamda bir düşüş görebiliriz. Buna karşın işsiz sayısı beklentisinde belirgin bir iyileşme olduğu görülüyor.
Mart ayında geçen 3 aylık döneme göre gelecek 3 aylık dönemde yarı-dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi alt endeksi yüzde 0,4, mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu alt endeksi yüzde 9,3, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi alt endeksi yüzde 4,4 oranında artmış. Perakende satış hacminde düşüş eğilimi devam ederken TÜRKBESD verilerine göre ise Şubat ayında beyaz eşya satışları bir önceki yıla göre yüzde 7 geriledi. İlgili alt endeksler, azalan talebin önümüzdeki dönem tekrar canlanacağına işaret ediyor.
Benzer bir durumun otomobil için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 12,2, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,3 oranında azaldı. Buna karşın gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali alt endeksi Mart ayında yüzde 6,3 artmış.
Geçen 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin düşünce Mart ayında bir önceki aya göre daha olumluyken, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklentide ise sınırlı bir düşüş kaydedilmiş.
Sonuç olarak savaş, salgın ve enflasyon mevcut durumu olumsuz etkilerken, tüketici güven endeksine göre ise gelecek 12 aya dair beklentilerde genel olarak bir iyileşme olduğu görülüyor.
