Tüketici güven endeksi 80,1 oldu
Tüketicilerin maddi durum ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentilerini, harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçen tüketici güven endeksi, Temmuz ayından bu yana artış eğilimindeydi. Geçen ay açıklanan Şubat verisinde de yüzde 4,3’lük artış kaydedilmişti.
Bu yükselişte asgari ücret zammı ve
EYT'ye ilişkin düzenlemeler etkili olmuştu. Ancak bu verilerin önemli bir kısmı
6 Şubat 2023'ten önce derlendiği için depremin etkisi güven endeksine henüz
yansımamıştı.
Dün açıklanan, Mart ayı verisi ise bir
önceki aya göre yüzde 2,9 oranında azaldı; Şubat ayında 82,5 olan tüketici
güven endeksi, Mart ayında 80,1 oldu.
TÜİK ve TCMB işbirliği ile yürütülen
tüketici eğilim anketinin, deprem felaketinden etkilenen Adıyaman, Gaziantep,
Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya ve Osmaniye illerinde yapılmadığı da
belirtilmiş.
Verinin alt detayları incelendiğinde;
Geçen 12 aylık döneme göre mevcut
dönemde hanenin maddi durumu yüzde 0,8 artarken, gelecek 12 aylık dönemde
hanenin maddi durum beklentisi yüzde 5,5, geçen 12 aylık döneme göre mevcut
dönemde genel ekonomik durum yüzde 0,5, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik
durum beklentisi yüzde 3,3, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi
yüzde 3,7 oranında azaldı.
Geçen 3 aylık döneme göre gelecek 3
aylık dönemde yarı-dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi yüzde
2,5, mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu yüzde
5,3, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim
mallarına harcama yapma düşüncesi yüzde 2,7 geriledi.
Mevcut dönemin tasarruf etmek için
uygunluğu yüzde 4,4, gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali yüzde
11,3, gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma
ihtimali yüzde 1,7, geçen 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine
ilişkin düşünce yüzde 1,0, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde
tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti yüzde 2,3, geçen 12 aylık
döneme göre gelecek 12 aylık dönemde ücretlerin değişimine ilişkin beklenti
yüzde 0,3, gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali
yüzde 8,8 geriledi.
Gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın
alma ihtimali ise geçen aya göre yüzde 7,5 arttı.
Alt endekslerin genelinde, geçen aya
göre belirgin bir gerileme olduğu görülüyor. Ana trendin son 8 aydır yükseldiği
düşünüldüğünde Mart ayında bir düşüş olması olağan bir durum. Bunun yanı sıra
deprem nedeniyle ortaya çıkan moral bozukluğu da geleceğe yönelik beklentileri
olumsuz yönde etkiliyor.
Tüketim eğilimlerine bakıldığında da
benzer bir tablo karşımıza çıkıyor. Elbette verilerin toplanmasında yaşanan
sıkıntılar sebebiyle sağlıklı bir değerlendirme yapmak zor ancak hasarlı bina
sayısı göz önüne alındığında özellikle dayanıklı tüketim mallarına olan talebin
gelecek 12 aylık dönemde artacağı da aşikâr.