Tüketici Güven Endeksi 75,6 Oldu
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,3 oranında azaldı; Kasım ayında 76,6 olan endeks, Aralık ayında 75,6 oldu.
Tüketicilerin maddi durum ve
genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek dönem
beklentilerini, harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçen tüketici güven endeksinde
en düşük seviye geçtiğimiz Haziran ayında kaydedilmişti. Temmuz ayında asgari
ücrete yapılan zamdan sonra ise endeks 5 ay kesintisiz olarak yükseldi. Bu
nedenle yılın son ayında bir düşüş bekleniyordu. Geçmiş verilere bakıldığında,
güven endekslerini etkileyen göstergelerin mevcut dönemdeki etkisinin
azaldığını görüyoruz. Örneğin faiz oranının tek haneye inmesinin, döviz
kurlarının yatay seyretmesinin ve borsadaki yüksek getiri oranlarının endekse
olumlu yönde yansıması beklenirken enflasyondaki mevcut durum bu tabloyu
tersine çeviriyor. 2023 asgari ücret zammı ve enflasyondaki yıllık artışın baz
etkisi nedeniyle önümüzdeki aylarda düşmeye devam etmesi ise endeksin tekrar yükseleceğine
işaret ediyor.
Alt endekslere bakıldığında;
Geçen 12 aylık döneme göre
mevcut dönemde hanenin maddi durumu bir önceki aya göre yüzde 1,5, gelecek 12
aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi yüzde 0,6, geçen 12 aylık döneme
göre mevcut dönemde genel ekonomik durum yüzde 5,3, gelecek 12 aylık dönemde
genel ekonomik durum beklentisi yüzde 4,0 oranında azaldı.
Görüldüğü üzere tüketicilerin
hem genel ekonomiye hem de hanenin maddi durumuna dair değerlendirmeleri ve
beklentileri bir önceki aya göre negatif yönde değişmiş. Bu tabloya rağmen
tüketim eğilimlerinin ise pozitif yönde olduğu görülüyor. Bu artışta yılsonu
indirimlerinin de etkisi olduğu söylenebilir.
Geçen 3 aylık döneme göre
gelecek 3 aylık dönemde yarı-dayanıklı
tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi yüzde 2,4, mevcut dönemin dayanıklı
tüketim malı satın almak için uygunluğu yüzde 13,5, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama
yapma düşüncesi ise yüzde 0,7 oranında
arttı. Asgari ücret zammına ilişkin yüksek beklenti ve enflasyonun düşüş
eğilimine girmesi ilgili alt endekslerde artışa neden oldu.
Gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma
ihtimalinin de yüzde 5 artması bu
durumu teyit ediyor.
Geçen 12 aylık döneme göre
gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti ise yüzde
1,5 arttı. Bu endeksin artması da tüketici fiyatlarında düşüş beklentisini
gösteriyor.
Gelecek 12 aylık dönemde konut
satın alma veya inşa ettirme ihtimali bir önceki aya göre yüzde 14,6 oranında
azaldı. Yakın zamanda konut kredi oranlarıyla ilgili bir kampanya açıklanacak.
Bu kampanyanın konut piyasasını canlandıracağı tahmin edilirken ilgili
endeksteki bu düşüş dikkat çekiyor.