Tüketici güven endeksi 68,9 oldu
Tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçen tüketici güven endeksi geçtiğimiz Mart ayında 86,7 değerini alarak bu yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Kapanmaların yoğun olduğu Nisan ve Mayıs aylarında düşen güven endeksi kısıtlamaların gevşetildiği ve buna bağlı olarak ekonomik aktivitelerin yeniden canlandığı Haziran ayında ise yükselmişti.
Tüketici güven endeksini etkileyen unsurların başında enflasyon, döviz kuru, istihdam ve faiz oranları geliyor. Bu göstergelerden döviz ve enflasyon verileri son üç aydır ne yazık ki olumlu bir tablo çizmedi. Bu nedenle tüketici güven endeksi Eylül ayından bu yana düşüş eğilimine girdi.
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 3,1 oranında azaldı; Kasım ayında 71,1 olan endeks, Aralık ayında 68,9 oldu.
Alt endekslere bakıldığında;
Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi Kasım ayında 56,1 iken, Aralık ayında yüzde 3,6 oranında azalarak 54,1, gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Kasım ayında 68,9 iken, Aralık ayında yüzde 5,3 oranında azalarak 65,2, gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi Kasım ayında 68,2 iken, Aralık ayında yüzde 2,2 oranında azalarak 66,7, geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi Kasım ayında 91,4 iken, Aralık ayında yüzde 1,9 oranında azalarak 89,6 oldu.
Bir önceki aya göre gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali alt endeksinin yüzde 1,6 ve gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali alt endeksinin yüzde 5,9 yükselmesi, faiz oranlarındaki indirimden kaynaklanıyor olsa da bu durum gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimaline yansımamış.
Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti alt endeksinin enflasyonist risklerin arttığı bu dönem yükselmesi ise dikkat çekiyor.
Son üç aylık verilerde sert düşüşler kaydeden tüketici güven endeksi önümüzdeki aylarda büyük ihtimalle tekrar yükselecek. Çünkü son bir haftadır toplumun geniş kesimlerini doğrudan ilgilendiren ve güven veren açıklamalar ve akabinde yaşanan gelişmeler bu duruma işaret ediyor. Özellikle asgari ücrete yüzde 50 zam yapılması, döviz endeksli TL mevduat sistemine geçilmesi ve bunun sonucunda dolar kurunun sadece birkaç gün içinde 18,41 TL’den 10,5 TL’ye kadar gerilemesi çoğunluk için büyük moral oldu. Bu olumlu gelişmelerin ilgili ekonomik göstergeleri ne yönde etkileyeceğini önümüzdeki aylarda daha net göreceğiz.
