​Tüketici Güven Endeksi 59,6 Oldu

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksinde, Mayıs (yüzde 8,5) ve Haziran (yüzde 5,2) aylarında güçlü bir artış, Temmuz ayında (yüzde 2,7) ise sınırlı bir düşüş görmüştük. Endeksteki bu gerileme Ağustos ayında da devam etti. Temmuz ayında 60,9 olan endeks, Ağustos ayında yüzde 2,2 oranında azalarak 59,6 oldu.

Küresel salgından etkilenen diğer ülkelerde olduğu gibi bizim ülkemizde de karar alıcılar yavaşlayan ekonomiyi iç talep yoluyla canlandırmaya çalışıyorlar. Bunu sağlamak için de özellikle Haziran ayında kredi faiz oranlarında indirim, borçların ertelenmesi gibi tüketiciler için bazı kolaylıklar sunuldu. Bu çabaların sonuçlarını da başta konut olmak üzere pek çok sektörde gördük. Ertelenmiş taleplerin büyük ölçüde karşılanması, düşen faiz oranlarının bir miktar artması ve döviz kurunun son 2 aydır yükselmesi tüketici güven endeksinin gerilemesine neden oldu.

Tüketici güven endeksine ait alt endekslerde de bunu görebiliyoruz. Örneğin gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali endeksi Haziran ayında yüzde 48,7 artmıştı. Temmuz ayında yüzde 16, Ağustos ayında ise yüzde 16,4 oranında azaldı. Bu endeks tüketicilerin 1 sene içinde ev alma ihtimalini gösteriyor. Dolayısıyla son 2 aydır rekor kıran konut satışlarının azalacağını ve buna bağlı olarak da konut fiyatlarının düşebileceğini söyleyebiliriz.

Faizden ve döviz kurundan büyük ölçüde etkilenen diğer bir sektör de otomotiv sektörü. Mayıs ayında yüzde 25,6, Haziran ayında yüzde 24 artan gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali endeksi Temmuz ayında yüzde 5,4 azalmıştı. Ağustos ayında ise yüzde 10,8 oranında arttı. Virüs riski nedeniyle toplu ulaşımı kullanmak istemeyenler için otomobil rağbet edilen bir seçenek. Son günlerde artan vaka sayılarını da düşünürsek otomobil talebi artmaya devam edebilir.

Geçen 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin düşünce endeksi Ağustos ayında yüzde 6,2 oranında azalarak 38,2 oldu.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti endeksi Ağustos ayında yüzde 3,2 oranında azalarak 72,7 oldu.

Tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin düşünce ve beklenti ters işleyen bir endeks. Endeksin düşmesi tüketici fiyatlarının artacağını gösteriyor.

Tasarrufla ilgili olan endekslerde de güçlü bir artış görülüyor. Bu da tüketimin azalacağına işaret edebilir.

Mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğu endeksi Ağustos ayında yüzde 7,5 oranında artarak 60,5 oldu. Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi Ağustos ayında yüzde 8,8 oranında artarak 21,7 oldu.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi Ağustos ayında yüzde 1,1 oranında azalarak 92,6 oldu. Beyaz eşya, mobilya gibi uzun ömürlü ürünleri tanımlayan dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesinde sınırlı bir azalış olsa da endeks yüksek bir değere sahip.