Tüketici Fiyatları Aylık Yüzde 2,3 Arttı
Kasım ayı enflasyon rakamları açıklandı. Kurumların beklenti anketlerinde; TÜFE aylık yüzde 1-1,5 yıllık ise yüzde 12,5-13 arasında değişiyordu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı verilere göre ise; tüketici fiyat endeksi 2020 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,30, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 13,19, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,03 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12,04 arttı. Açıklanan verinin beklentilerin üzerinde gerçekleştiği görülüyor.
Hatırlanacağı üzere Mart 2020’den beri (Haziran hariç) tüketici fiyat endeksindeki yıllık artış yüzde 11-12 arasında yatay bir seyir izliyordu. Buna karşın üretici fiyatlarındaki artış TÜFE’nin çok üzerinde gerçekleşiyordu. Üreticiler Yİ-ÜFE’deki sert yükselişi tüketici fiyatlarına aynı oranda yansıtmamıştı.
Tüketici fiyatlarındaki artışa rağmen Kasım ayında TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki makas henüz daralmadı çünkü Yİ-ÜFE’deki artış bu ay da TÜFE’deki artışın önüne geçti. Yİ-ÜFE, 2020 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 4,08, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 22,26, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23,11 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,69 arttı.
Verinin alt kalemleri ise şöyle;
Yıllık en düşük artış yüzde 0,67 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 0,99 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 5,19 ile haberleşme ve yüzde 7,00 ile eğitim oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 29,42 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 21,08 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 18,67 ile ulaştırma oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Kasım ayında azalış gösteren tek ana grup yüzde 0,19 ile eğitim oldu. Alkollü içecekler ve tütün ana grubunda aylık değişim olmazken, en az artış gösteren gruplar yüzde 0,12 ile haberleşme ve yüzde 0,80 ile sağlık oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Kasım ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 4,51 ile ulaştırma, yüzde 4,16 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 1,69 ile ev eşyası oldu.
Kasım 2020'de, endekste kapsanan 418 maddeden, 54 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 42 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 322 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2020 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,14, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 13,26, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,72 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,50 artış gerçekleşti.
Kasım ayı tüketici fiyatlarındaki aylık artışa neden olan iki ana unsurun, döviz kuru ve benzin fiyatlarındaki yükseliş olduğu söylenebilir. Bu artışın etkisi ulaştırma ve gıda grubunda belirgin bir şekilde görülüyor.
