TÜFE'deki Aylık Artış Yavaşladı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre tüketici fiyat endeksi 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 1,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 47,85, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 80,21 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 54,69 arttı. Beklentiler aylık yüzde 2,2, yıllık ise yüzde 81,5’in üzerinde kalacağı yönündeydi. Önceki veri ise yıllık yüzde 79,60, aylık yüzde 2,37 olarak gerçekleşmişti. Böylelikle tüketici fiyat endeksi Ağustos ayında aylık bazda hem Temmuz verisinin hem de beklentilerin altında artmış oldu.
Geçmiş verilere bakıldığında 2021 yılı Mayıs ayında TÜFE’deki yıllık artışın bir önceki aya göre yüzde 17,14’ten yüzde 16,59’a gerilediği görülüyor. O tarihten bu yana tüketici fiyatlarındaki artış hızı 15 aydır yükselmeye devam ediyor. Ancak aylık artışlar incelendiğinde TÜFE’nin 2021 Aralık ayında aylık yüzde 13,58 artarak zirve yaptığını ve 2021 Ekim ayından beri de en düşük aylık artışın Ağustos ayında gerçekleştiğini görüyoruz. Bu rakamlara bakarak enflasyonun yavaş yavaş düşüş eğilimine girdiğini söylemek şu an için biraz erken. Çünkü Ağustos verisinin alt detayları incelendiğinde özellikle gıda ve ulaşım harcama gruplarında bu aya özgü düşüşler olduğu görülüyor.
Gıda ve alkolsüz içecekler ana harcama grubundaki yıllık artış yüzde 90,25(önceki yüzde 94,65), aylık artış ise yüzde 0,85(önceki yüzde 3,15) olarak gerçekleşti. Bu harcama grubunda mevsimsel etkiler enflasyonun artış hızında yavaşlamaya neden oldu. Buna ilaveten FAO, dünya gıda fiyat endeksinin üst üste 5 aydır düştüğünü açıkladı. Bu durumun olumlu etkilerini yurt içinde de görüyoruz.
Geçen ay olduğu gibi Ağustos ayında da aylık bazda en az artan ile yıllık bazda en çok artan harcama grubu ulaştırma oldu. Petrol fiyatlarındaki düşüşün akaryakıt fiyatlarına yansımasıyla ulaştırma ana harcama grubunda fiyatlar yüzde 1,78 azaldı. Ancak bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yine yüzde 116,87 ile ulaştırma oldu.
2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana gruplar ise yüzde 7,01 ile sağlık ve yüzde 6,55 ile eğitim oldu. Okulların açılmasıyla birlikte eğitim harcamalarında bir artış bekleniyordu. Bu durumun Eylül ayında da devam etmesi mümkün. Bu artışlar doğrultusunda TÜFE'de aylık olarak en yüksek artış gösteren ilk iki kalem yüzde 24,24 ile üniversite eğitimi ve yüzde 16,72 ile ilaçlar oldu.
Kur geçişkenliğini daha net gördüğümüz çekirdek enflasyonda (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç) aylık yüzde 3,17, yıllık ise yüzde 72,53 oranında artış gerçekleşti. Her ne kadar yıl sonu için enflasyon oranında 10-15 puanlık düşüş beklense de çekirdek enflasyon ana eğilimin devam ettiğine işaret ediyor.
