TÜFE Aylık Yüzde 1,36 Arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mayıs ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Enflasyon tahmini yapan diğer kurumların verileriyle kıyasladığımızda, enflasyonun beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz.
Buna göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) (2003=100) 2020 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,36, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,57, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,39 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12,10 arttı.
Ana harcama grupları arasında en çok dikkat çeken nokta, giyim ve ayakkabı grubunun aylık yüzde 6,85 artması oldu. AVM ve sokak mağazalarının kapalı olduğu karantina sürecinde giyim ve ayakkabı fiyatlarının bu kadar artması çok ilginç. Bu durumun iki nedeni olabilir.
Birincisi; fiziki kanallardan alışveriş yapamayan tüketiciler online alışveriş sitelerine yöneldiler. Pandemiden önce de markaların online satış kanalları vardı ancak sanal ortamda yer alan ürünler (satış elemanı, kira gibi giderlerin olmaması nedeniyle) fiziki mağazaya göre çok daha ucuza satılıyordu. Salgın nedeniyle online satışa olan talebin büyük ölçüde artması fiyatları yukarı çekmiş olabilir.
İkinci nedeni de maliyet enflasyonu ile açıklayabiliriz. Şu anda yatay seyreden döviz kuru Şubat, Mart ve Nisan aylarında yükseliş trendine girmişti. İthal girdi kullanan sektörlerin bu maliyet artışını fiyatlara yansıttığını görüyoruz.
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Mayıs ayında artışın yüksek olduğu diğer gruplar ise yüzde 3,30 ile ulaştırma ve yüzde 1,92 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Nisan ayında 15,98 dolara kadar inen petrol fiyatı Mayıs ayında yüzde 94 artmıştı. Bu nedenle ulaşım fiyatlarında da böyle bir artış bekleniyordu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Mayıs ayında azalış gösteren ana grup olmadı. En az artış gösteren gruplar ise yüzde 0,16 ile lokanta ve oteller, yüzde 0,22 ile sağlık ve yüzde 0,24 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Yıllık en düşük artış yüzde 2,98 ile haberleşme grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 3,74 ile eğlence ve kültür, yüzde 6,69 ile ulaştırma ve yüzde 7,68 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 21,41 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 20,86 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 14,45 ile konut oldu.
Mayıs 2020'de, endekste kapsanan 418 maddeden, 66 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 70 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 282 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) 2020 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,79, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,21 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,74 arttı.
