TÜFE aylık yüzde 1,08, yıllık yüzde 16,19 arttı
Hafta başında Mart ayı enflasyon oranları açıklandı. Çeşitli kurumların yayımladığı enflasyon beklenti anketlerine göre, TÜFE’de ortalama aylık yüzde 1, yıllık ise yüzde 16 artış tahmin ediliyordu.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1,08, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,71, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,19 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,18 arttı.
Mart ayına ait verilerin beklentiler doğrultusunda gerçekleştiği görülüyor.
Şubat ayında ise tüketici fiyatları yıllık yüzde 15,61, aylık yüzde 0,91 oranında artmıştı. Fiyat artışlarının hem aylık hem de yıllık bazda ivme kazandığını söyleyebiliriz.
Tüketici fiyatlarını arttıran unsurların başında; talep artışı, döviz kurlarının yükselmesi, arz sıkıntısı, ham madde tedarik sorunu, emtia fiyatlarındaki artış ve beklentiler geliyor.
Mart ayı özelinde ana harcama gruplarına bakıldığında;
Aylık bazda artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla, yüzde 3,70 ile sağlık, yüzde 2,77 ile eğitim, yüzde 2,60 ile lokanta ve oteller, yüzde 2,01 ile eğlence ve kültür, yüzde 1,98 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 1,72 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 1,13 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Genel ortalamanın (aylık yüzde 1,08) üzerinde artan ana gruplarda hizmet sektörünün ağırlığı dikkat çekiyor. Hizmet sektörü salgın süreci boyunca büyük zarar gördü. Kepenkler kapalı olsa bile işletmeler her ay kira gibi sabit maliyetlere katlanmak zorunda kaldılar. Mart ayında ise kısıtlamalar belirli ölçüde gevşetilmişti. Hizmet sektörüne olan talebin az da olsa canlanması ilgili ana harcama gruplarında fiyat artışına neden oldu.
Aylık en az artış yüzde 0,04 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü. Diğer ana gruplar yüzde 0,54 ile ev eşyası ve yüzde 0,70 ile konut olurken ulaştırma grubunda değişim olmadı.
Yıllıkta da en düşük artış yüzde 2,87 ile yine alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 24,85 ile ulaştırma, yüzde 23,64 ile ev eşyası ve yüzde 21,49 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Ulaştırma grubundaki artışta, Ocak ayından beri yükselen petrol fiyatları etkili oldu. Dünyada aşılama sürecinin hızlanması ve yaygınlaşmasıyla birlikte insanlar yaklaşan yaz aylarında daha çok seyahat edecekler. Dolayısıyla ulaştırma grubundaki fiyat artışı önümüzdeki dönemde de devam edebilir.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç) bir önceki aya göre yüzde 1,26, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,49 arttı.
Çekirdek enflasyon olarak bilinen özel kapsamlı TÜFE göstergesi döviz kurlarındaki değişimden daha fazla etkileniyor. Hatırlayacağınız üzere döviz kurları Mart ayında yükseliş trendine girmiş ve yaklaşık yüzde 13 prim yapmıştı. Ancak bu artış ayın son haftasında gerçekleştiği için, kur etkisi Mart verilerine henüz yansımadı.
