TCMB Faizi Yüzde 10,5'e İndirdi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 12’den yüzde 10,5’e indirdi. Beklentiler ise 100 baz puan indirim olacağı yönündeydi. Daha doğrusu yıl sonuna kadar faiz oranının tek haneye ineceği beklentisi doğrultusunda, 2022 yılının son üç toplantısında 100’er baz puan indirim yapılacağı tahmin ediliyordu. Karar öncesi 18,58 TL’den işlem gören dolar kurunda, 150 baz puanlık indirime rağmen gözle görülür bir artış gerçekleşmedi. Böylelikle tüketici fiyat endeksi(TÜFE) ile politika faizi arasındaki fark 72,95 puana yükselmiş oldu.
Ekim ayı toplantı metninde en dikkat çeken ifade ‘Kurul, takip eden toplantıda da benzer bir adım atıldıktan sonra faiz indirim döngüsünün sona erdirilmesini gündeme almıştır.’ oldu. Hatırlanacağı üzere TCMB politika faizini 7 ay üst üste(Ocak-Temmuz 2022) yüzde 14’te sabit bırakmıştı. Ağustos ve Eylül aylarında ise 100’er baz puan düşürmüştü. İlgili dönemde yayımlanan toplantı metinlerinde çok da kesin bir mesaj verilmiyordu. Ancak Ekim ayı metninde yer alan bu ifade ile Kasım ayı toplantısında 150 baz puan daha indirim yapılacağı, böylelikle politika faiz oranının yüzde 9’a ineceği ve bir süre faiz oranının sabit tutulacağı vurgulanıyor.
TCMB tarafından bu hafta açıklanan bir diğer veri ise konut fiyat endeksiydi. Üç aydır yıllık bazda gerileyen konut satış sayılarına rağmen konut fiyatlarındaki artış devam ediyor. Verilere göre; 2022 yılının Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 8,0 oranında artan konut fiyat endeksi(KFE), bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 184,6, reel olarak ise yüzde 57,2 oranında arttı. Yeni konutlar için yıllık artış yüzde 176,4, yeni olmayan konutlar için ise yüzde 185,4 olarak gerçekleşti. İlk el konut fiyatlarındaki artışın ikinci el konut fiyat artışının altında kalması dikkat çekiyor.
TÜİK’in yayımladığı finansal yatırım araçlarının yıllık reel getiri oranlarına göre; Eylül ayında BİST 100 yüzde 27,06, Amerikan doları yüzde 16,82, külçe altın yüzde 11,57(TÜFE ile indirgendiğinde) oranlarında yatırımcısına kazandırdı. Görüldüğü üzere konut hâlâ en çok kazandıran yatırım aracı olmaya devam ediyor.
Konut fiyatlarındaki artış Ocak 2018-Ocak 2020 arası dönemde enflasyonun altında kalmıştı. Yani reel olarak konut yatırımcısı zarar etmişti. 2020 Haziran ayında ise kredi faizi 0,64’e düşünce talep patlaması oldu ve fiyatlar kontrolsüzce arttı. Yine de 2021 yılının geneline bakıldığında yıllık artışların yüzde 30’lar seviyesinde olduğunu görüyoruz. Ancak bu yılın Mart ayından itibaren konut fiyatlarındaki yıllık artış üç haneye çıktı. Konut fiyatlarındaki artış benzer oranlarda kiralara da yansıyor. Konut sahibi olmanın gittikçe zorlaştığı bu dönemde konut kampanyalarının önemi de artıyor. Eylül ayında açıklanan Sosyal Konut Projesi gibi belirli gelir gruplarına yönelik olan konut kampanyaları fiyatları dengede tutma açısından son derece önemli.