Tarih Okumak
Tarihimiz, özellikle de Osmanlı tarihi gündemde. Televizyon dizileri çekiliyor, programlar yapılıyor, önemli tarih dergileri ve kitapları yayımlanıyor. ESKADER de Perşembe günü Babıali Sohbetleri'nde Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil'i ağırlıyor. Yazarın, "Osmanlı'yı Doğru Anlamak" başlıklı konuşmasını dinleyeceğiz. Tarih nasıl öğrenilir? Elbette radyo ve televizyonların, hatta gazetelerin bu bilince katkısı olabilir, ama en doğru bilgiye kitaplardan ulaşılır. Öyleyse belgelere dayalı olarak hazırlanan yeni tarih kitapları etrafında kısa bir yolculuk yapmakta fayda var.
Tarihi sevdiren Ahmet Şimşirgil'in Kayı VI İmparatorluğun Zirvesi ve Dönüş'te, bize Osmanlı Devleti'nde tahtta oturan I. Mustafa, II. Osman, IV. Murad, İbrahim ve IV. Mehmed dönemlerini anlatıyor. Şimşirgil, adaleti, hakkaniyeti ve insan merkezli yönetimiyle sevilen Osmanlı Devleti'nin ayakta duruşunun inceliklerini okuyucularıyla paylaşıyor. Kitap, Timaş imzası taşıyor. Geniş ufuklu bir ilim adamı olan Prof. Dr. Kemal H. Karpat'ın Türkiye ve Ortaasya adlı kitabı da aynı yerden çıktı. Eserin tanıtım metninden bir paragrafı okuyalım: "Bu kitapta bir araya getirilen makaleler, bir yandan Türkiye'nin 1950 sonrasındaki genel dış siyasetinin ve özellikle Sovyetler Birliği'ne dönük politikasının değerlendirmesini yapıyor; diğer yandan da dönemin genel uluslar arası ilişkileri çerçevesinde Ortadoğu'dan Orta Asya'ya uzanan coğrafyada, özellikle II. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan ideolojik, politik ve kurumsal dönüşümleri ele alıyor. Ayrıca eski ve yeni Orta Asya'da etnisite, din, ulusçuluk ve siyasal sistem gibi olguları yetkin bir biçimde inceliyor. Dahası, günümüz Orta Asyası'nın dünya sistemiyle bütünleşmesine ve bu bağlamda Türkiye ile Rusya ve İran'ın rolüne uzanan geniş bir bakış açısı sunuyor."
Oğuz Çetinoğlu, Bilgeoğuz'dan çıkan Türklerin Muhteşem Tarihi isimli eserinde, ihtişamıyla gözleri büyüleyen ve gönülleri fetheden ecdadımıza toplu bir bakışı sergiliyor. Ahmet Yaşar Ocak'ın Dede Garkın ve Emu00eerci Sultan kitabı, Ortaçağ Anadolu'sunda iki büyük yerleşimci/kolonizatör dervişi bize tanıtıyor. Dergah Yayınları'ndan.
Ahmet Refik'in Selis Yayınları'ndan çıkan Nasıl Öldüler? İsimli kitabı sultanların, kralların ve meşhurların hayatlarının nasıl sona erdiğinin tespiti anlamında önemli bir araştırma. Tahsin Yıldırım'ın yayıma hazırladığı kitabın muhtevası geniş. Başta ölüme dair bir yazı okuyoruz. Diğer başlıklar şöyle: Türklerde Ölüm u00c2detleri ve İnanışları, Mezar/Mezarlık, Edebiyatta Ölüm, Osmanlı Padişahlarının Ölüm Sebepleri ve Ölüme Dair Sonsöz. "Osmanlı Sarayında Yas" başlıklı ikinci bölümde padişahların vefatlarından sonra sarayda yaşananlar anlatılıyor. Bu bölümün son yazısı "Osmanlı Padişahları Nerelerde Gömülüdürler?" önemli bir kaynak. "Osmanlı Sarayında Ölüm", "Paşaların Ölümü" ve "Meşhurların Ölümü" birer kitap olabilecek çapta araştırmaların özeti halinde. İbrahim Öztürkçü'nün hazırladığı Abdülhamid'in u00c2hı isimli kitapta Süleyman Nazif, İttihat ve Terakki'yi anlatıyor. Ve bu yayınevinden çıkan bir ilginç roman, yine tarihu00ee şahsiyetlerden ışık alıyor: Tanzimat'ın Validesi Bezm-i Alem (Derd-i Aşk) Mine Sultan Ünver'in romanı. Ünver romanında Tanzimat Fermanı'nın ardından imparatorluk için başlayan sancılı, zor yılları anlatıyor. Hicaz İsyanı İsmail Köse'nin yakın tarih araştırmasının birinci cildi. Tarihçimiz İngiliz arşiv belgelerinden de yararlanarak bu isyanın sebepleri ve sonuçları üzerinde duruyor. Ve Selis'in son kitabı Türkiye'de Siyasal Muhalefet başlığını taşıyor. Ekrem Okutan'ın kaleme aldığı kitap, 'Geçmişten günümüze muhalefetin zemin kaymaları' alt başlığı ile sunuluyor. Kitap, özellikle gerçek siyaseti daha iyi anlamak, kavramak ve yeni ufuklara taşımak isteyenlere ilham verebilir.
Ziya Şakir'in üç ciltlik İttihat ve Terakki kitabını yayımlayan Akıl Fikir Yayınları, yeni tarih kitaplarıyla yine vitrinlerde seçkin yerini almaya devam ediyor. Birinci kitap Ziya Şakir'in 151 Nolu Şehit Ertuğrul Faciasında Bir Aşk Hikayesi başlığını taşıyor. Yayınevinin bir diğer kitabı da Umumi Tarih. Ahmet Refik Altınay'ın nadide eserlerinden biri olan kitap, geçmişte ilk ve orta dereceli okullarda okuyan çocuklar için nefis bir rehber olmuş. Herkese bir şeyler öğretme sevdasıyla yanıp tutuşan yazar, okul çağındaki çocuklar için aydınlatıcı ders kitapları yazmıştı. Tarih kitapları, bize dünü hatırlatır, tanıtır, aydınlatır.
