SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE EĞİTİM HEDEFLERİ
Sürdürülebilirlik, ekosistem, toplum ya da yaşamsal bir kaynağın bozulmadan sürekliliğini devam ettirmesidir. Sürdürülebilir kalkınma ise günümüz nesillerinin ihtiyaçlarının karşılanmasının yanında gelecek nesillerin de ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli yaşamsal kaynakların devamlılığını sağlamaktır. Sürdürülebilir kalkınma, 20. yüzyılın sonlarına doğru insan eliyle yaşamsal kaynaklara aşırı yüklenilmesi ve tüketilmelerini önlemek için küresel bir uygulama planı dâhilinde dünya gündemine girmiştir. Çevresel kaynaklar üzerinde sınır tanımayan yok edici denemeler ve aşırı yüklenmelerle ekosistemin yok edilmesi, sürdürülebilir kalkınma yoluyla engellenmeye çalışılmaktadır. Sürdürülebilir kalkınmayla günümüz insanları bilinçlendirilirken gelecek nesillerin yaşam kalitelerinde artış ve sosyal refahları da güvence altına alınmaktadır. Sürdürülebilir kalkınmanın kavramsal genişliği göz önüne alındığında farklı meslek gruplarında üzerinde durulan kalkınma değerlendirme noktaları farklılık gösterebilir. Sürdürülebilir kalkınma da ekonomistler; ekonomik gelişme, eğitimciler çevre ve eğitimleri, politikacılar ise toplumsal temeller üzerinde yapılan çalışmalara odaklanmışlardır.
Sürdürülebilir kalkınma, tanımları ve değerlendirmelerinde mesleki farklılıklar ortaya çıksa da sürdürülebilir kalkınma boyutlarına yönelik genel anlamda ortak bir fikir birliği vardır. Sürdürülebilir kalkınma ekolojik süreçler, sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik ve ekonomik sürdürülebilirlik olarak üç temel boyuttan oluşmaktadır. Ekolojik süreçler boyutu, biyolojik çeşitlilik ve yaşamsal kaynakların devamlılığının sağlanmasıdır. Sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik boyutu, toplum devamlılığının sağlanması ve bireylerin yaşam kalitesinin yükseltilmesidir. Ekonomik sürdürülebilirlik boyutu, doğal ve kültürel kaynakların gelecek nesillere mirası için gerekli ekonomik kaynakların sağlanmasıdır. Toplumda sürdürülebilir kalkınma seviyesinin yükselmesi bireylerin alacağı nitelikli bir eğitimle de yakın ilişki içerisindedir. Sürdürülebilir bir gelecek için bireylere doğal kaynakların korunması, tüketim alışkanlıkları, geleceğe yönelik sistemli düşünme, çevre sorunlarının tanınması, sürdürülebilir yaşam tarzı ve kişisel çözümler üretme gibi beceriler eğitim yoluyla verilir. Eğitim, insanlık için küresel anlamda ortaya çıkan çoğu meselenin çözümüne katkı sağladığı gibi sürdürülebilir kalkınmanın da devamlılığını sağlama açısından önem arz etmektedir.
Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma eğitimlerinde “Ortak Hedefler İçin Sağlam Temeller” sloganıyla kapsayıcı, nitelikli ve yaşam boyu öğrenmeyi teşvik edici eğitim hedefleri belirlenmiştir. T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Değerlendirme Raporu’nda” 2030 yılına kadar sürdürülebilir kalkınmanın eğitime yönelik hedefleri ifade edilmiştir. Bu hedefler;
*Tüm kız ve erkek çocuklarının, yerinde ve ücretsiz, eşit ve kaliteli ilköğretim ve ortaöğretimi bitirmelerini sağlamak,
*Tüm kız ve erkek çocuklarının, nitelikli erken çocukluk gelişimi ve okul öncesi eğitime erişimini sağlamak,
*Tüm kadın ve erkeklerin kaliteli mesleki eğitim ve üniversite eğitimi de dâhil olmak üzere yükseköğretime eşit erişimini sağlamak
*İstihdam ve girişimcilik faaliyetleri için teknik ve mesleki becerilere sahip bireylerin sayısını artırmak,
*Toplumun tüm kırılgan kesimlerinin her seviyede eğitime ve mesleki kurslara eşit erişimini sağlamak,
*Gençlerin tamamının ve kadın ve erkek yetişkinlerin çoğunluğunun okur-yazar olmasını ve sayısal beceriler kazanmalarını sağlamak,
*Sürdürülebilir kalkınma ve yaşam tarzları, insan hakları, barış ve şiddetsizlik kültürü geliştirme, dünya vatandaşlığı, kültürel çeşitlilik ve kültürün sürdürülebilir kalkınmaya katkısı alanlarında eğitim dâhil diğer yöntemler aracılığıyla sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesi için gerekli bilgi ve becerilerin tüm kişiler tarafından edinilmesini sağlamak,
*Herkes için güvenli, şiddet içermeyen, kapsayıcı ve etkili öğrenme ortamları sağlamak,
* Öğretmen eğitimine yönelik uluslararası işbirliğini de içerecek şekilde nitelikli öğretmen arzını önemli miktarda artırmak,
Türkiye’de eğitimde demokratikleşme adımlarıyla birlikte sürdürülebilir kalkınmaya yönelik birçok eğitim yatırımı da yapılmıştır. Sürdürebilir kalkınma hedeflerini sağlama noktasında büyük ilerleme kaydeden Türkiye, 2030 yılına varmadan büyük oranda sürdürülebilir kalkınma eğitim hedeflerine ulaşacaktır. Gelecek nesiller için sürdürülebilir kalkınmanın çok önemli olduğunu unutmayalım.
Tüm okuyucularıma selam eder saygılar sunarım.
