Sosyal medyada görgü kuralları
Sosyal medya ekonomik olması, ulaşılabilirliği, kullanım kolaylığı, etki alanı gibi fonksiyonları sebebiyle hepimizin dünyasına büyük bir hızla girdi ve yerleşti. Dünyada sosyal medyayı en aktif ve en politize edilmiş şekliyle kullanan milletlerden biri olmamızın sebepleri üzerine yığınla varsayımda bulunup hipotezler ileri sürebiliriz.
İşin bu kısmını başka yazıya bırakmak kaydıyla bugün başta Whatsapp olmak üzere sosyal medyada adab-ı muaşeret ve görgü kurallarına ilişkin kısa anekdotlar paylaşalım.
Gündelik hayatın her safhasında olduğu gibi insanın bir başkasıyla iletişime geçtiği her zaman ve zeminde bir dizi yerleşik ve toplum geneli tarafından kabul görmüş kurallar sistemine ihtiyaç duyarız. Her ikinci kişinin varlığı durumunda karşılıklı uymamız gereken nezaket kuralları, kalıplar bulunur.
Her insanın bir cep telefonuna sahip olması, bunun üzerinden sosyal medya ağını kullanması aynı zamanda kuralların daha sık ve ölçüsüz olarak çiğnenmesi anlamına da gelmektedir. Şimdi kısaca başta telefon kullanımı olmak üzere sosyal medya kurallarına kısaca değinmek istiyorum.
Cep telefonu ile arayıp görüşmek istediğiniz kişi anne-babanız, kardeşiniz gibi birinci dereceden yakınınız değilse saat sabah 09-00’dan önce akşam 22.00’dan sonra kesinlikle arama yapmamanız gerekir!
Bununla birlikte, birinci dereceden akrabanız olmasa da yakın arkadaşlık bağınız varsa, müsaitlik durumuna ilişkin size daha önce arayabileceğinizi açıkça ifade etmişse 23.00’a kadar arayabilirsiniz. Yine de aramadan önce bir mesaj göndererek uygunluk durumunu öğrenip öyle aramanız en kibar ve doğru tercih olacaktır.
Gece atılan mesajlar
Cep telefonu aramaları kadar hatta daha fazla sıkıntılı olan bir diğer durum SMS ve Whatsapp mesajlarını kullanmakta ortaya çıkmaktadır. Nedense çoğu kişi, SMS ve Whatsapp mesajlarını göndermek için bir saat ve zaman aralığı gerektiğini sıklıkla unutuyor!
Gecenin ilerleyen saatlerinde atılan mesajlar insanları uykularından uyandırabildiği gibi gece vaktini çalışma için seçen kişileri de rahatsız edip çalışmasını bölmektedir. Özellikle Cuma kutlama mesajları gibi bir gece öncesinden başlayan, tüm akraba, arkadaş, komşu, STK gruplarından sağanak gibi yağan şablon mesajlarını göndermekten vazgeçmemiz en doğru ve uygun tercih olacaktır.
Kandil ve bayram gibi daha özel günlerde de şablonlar yerine mesajı göndereceğimiz kişiye özel olarak yazdığımız, kısa fakat öz bir metinle kutlamamızı yapmamız gerekli ve yerinde olacaktır.
Başta Facebook, Twitter, İnstagram olmak üzere artık tüm dost, arkadaş, meslektaş, takipçilerimizle etkileşim içinde bulunduğumuz alanlarda da uymamız gereken kurallar bulunur.
Her şeyden önce, her takipleştiğimiz kişiye özel mesaj gönderme hak ve salahiyetimiz olmadığını bilmemiz gerekir. Kişinin sosyal medya mecrasındaki özel alana giren DM’ler göndermek için de karşıdakine rahatsızlık vermemek, ciddi olmak, gerçekten bir gereklilik olmak, bilgi edinmek vs gibi sebeplerin varlığı gözetilmelidir.
Messenger’dan görüşme ısrarı
Özellikle Facebook’ta takipleşilen her kişiye Messenger üzerinden yazmak, sohbet etmek gibi bir hakkımız bulunmadığı gibi bu konuda ısrarcı olmak hatta bunu üzerinden arama yapmak sosyal medyadaki görgü kurallarına kesinlikle aykırıdır!
Bir diğer büyük yanlış da arkadaşlarımıza veya bir şekilde sosyal hayatta tanıştığımız kişilere telefon araması ile ulaşamadığımız zaman peşinden SMS, Whatsapp mesajı, Facebook’ta Messenger’dan, İnstagram ve Twitter’dan DM üzerinden peş peşe mesajlar yazıp hemen ulaşmaya çalışmak da adab-ı muaşerete kesinlikle aykırıdır!
Aradığınız kişi zaten müsaitse veya sizinle görüşmek istiyorsa telefonunuza cevap verecek yahut uygun olduğunda size dönecektir. Sizin peş peşe gönderdiğiniz bu mesajlar karşıdaki kişiye –yakınlık dereceniz ne olursa olsun- bıkkınlık verip rahatsız edecektir.
Sosyal medyada küfür, argo içeren ifadeler kullanılmaması, kişilik haklarına, inanca saygısızlık yapılmaması, değerlere küfredilmemesi tabii ki hepimizin bildiği diğer başlıca kurallardan… Biliyoruz ki iletişim içinde olduğumuz insanlara karşı bir saygı borcumuzla birlikte mahremiyetlerini korumalarına da yardımcı olmamız germektedir. Dediğim gibi bizimkisi hatırlatmalardan bir hatırlatma, sonra yine devam ederiz; kalın sağlıcakla…
*twitter.com/sabihadogann
