Siyasi işaretler

TÜRK siyasi tarihinde liderlerin kendilerine has, davalarını sembolize eden işaretleri olmuştur. Bu işaretler zaman zaman onların selamlaşması şeklinde tezahür etmiştir. Siyasi işaret ve selamlaşmalar siyasetin içerisinde her daim olmuş ve hitap ettikleri kesimlerin birbirleriyle iletişimi haline gelmiştir. Bu işaretlerin farklı anlamları da olabilmiştir. Cumhuriyet tarihinde Atatürk’ten Recep Tayyip Erdoğan’a, İsmet İnönü’den Kemal Kılıçdaroğlu’na kadar her siyasi liderin hitap ettikleri kesimleri bütünleştiren ve tanımlayan el işaretleri olmuş, bazıları zamanla unutulmuş, bazıları hâlâ devam etmekte ve bazıları da yeni başlamış ama tarihe not düşülecek türdendir.

Hatırladığımız ilk el işareti, Demokrat Parti’nin “Yeter, söz milletin!” mesajlı, “dur” anlamındaki el işaretidir herhalde. 1950 seçimlerinde kullanıldı ve dur anlamındaki bir el işaretiydi. Demokrat Parti’nin ülkedeki etkisi kadar etkili olmuştu bu işaret. Cumhuriyet Halk Partisi’nin kötü yönetimine dur diyordu ve durdurdu da.

Şapkasıyla verdiği selamla özdeşleşmişti Süleyman Demirel. Halkın karşısına çıktığı zaman fötr şapkasını eline alır, sağ kolunu havaya kaldırır ve elini bileğinden ileri geri sallayarak halkı selamlardı. Onunla özdeşleşen şapkasını alabilmek için millet birbiriyle yarışırdı ama Süleyman Demirel şapkayı hiçbir şartta kaptırmazdı. Çoğu kez latifelere de konu olmuş bu şapka selamını ömrünün sonuna kadar devam ettirdi.

DYP’nin 90’lı yıllarda benimsediği ve özellikle Tansu Çiller tarafından kullanılan başparmak işareti, gelişmeyi ve ilerlemeyi sembolize ediyordu. Ama uzun ömürlü olmadı bu işaret.

Turgut Özal’ın işareti

Hatırımızda kalan bir başka işaret Turgut Özal’ın kenetlenme işaretidir. 12 Eylül darbesi öncesi bölünen insanımızı, sağ ve sol olarak ikiye ayrılmış aynı milletin çocuklarını tek çatı altında birleştirmek ve Türk Milleti’nin gücünü ortaya koymak gibi anlamları içeren bir işaretti. Rahmetli Özal ellerini havada kavuşturur, kenetlerdi ve bu işaretle daha da sevimli hale gelirdi. Mitinglerde tüm taraftarları bu işaretle birleşmiş, siyasi liderine verdiği güçle Türkiye köklü bir değişim yaşamıştı. İnsanları ayrıştıran değil birleştiren bir semboldü Turgut Özal’ın ellerini kenetlemesi.

Türkeş’in Bozkurt selâmı

Siyasi işaretler arasında en eskilerden ve en çok bilinenlerden biridir Bozkurt selamı. Türklerin Ergenekon destanına yol gösterici bozkurdu sembolize eder. Alparslan Türkeş bu işareti partinin işareti olarak benimsemiş ve benimsetmiştir. Bunu Alparslan Türkeş şöyle anlatır. “Serçe parmak Türk’tür, şu işaret parmağı da İslam’dır. Şu Bozkurt işareti yaptığımız işaretin arada kalan boşluk ise cihandır. Son olarak kalan 3 parmağın birleştiği nokta ise mühürdür. Türk İslam Mührünü Dünyaya vuracağız.”

Erbakan’ın başparmak işareti

Milli Görüş Hareketi’nin el işareti olarak bilinen ve Necmeddin Erbakan ile özdeşleşen işaret, başparmak işareti olmuştur. Necmettin Erbakan tarafından Refah Partisi’nde Milli Görüş’ün selamı olarak kullanılmıştı. Bu sembol, özellikle 90’larda önemli bir selamlaşma olarak siyasi arenada yer almıştı.

Türk siyasetinde önemli bir yeri olan merhum Muhsin Yazıcıoğlu ve Büyük Birlik Partisi’nin sembolü haline gelen işaret şehadet parmağı ile yapılan işarettir. Bir yönüyle Allah’ın bir ve tek oluşunu da sembolize eder.

AK Parti’nin rabia işareti

Mısır'daki darbeye karşı bir duruşun sembolü olan ve Arapça’da 4 anlamına gelen rabia işareti bugün AK Parti tarafından kullanılmaktadır. Daha çok el kaldırarak selamlama yapan Cumhurbaşkanımız zaman zaman rabia işaretini de kullanmaktadır. Bu işaret bugün Cumhurbaşkanı tarafından “Tek Millet, Tek Devlet, Tek Vatan ve Tek Bayrak” anlamına kullanılmaktadır.

II. Dünya Savaşı sırasında ortaya çıkan ve Winston Churchill tarafından İngiltere’nin Hitler’e karşı kazanacağı zaferin simgesi olarak kullanılan zafer işareti bugün BDP’li vekiller tarafından zafer işareti olarak kullanılmaktadır.