Şirket Birleşmelerinin Faydaları
Türkiye iç pazarda büyürken ve bir yandan da uluslararası alanda yeni rotalara doğru hızla ilerlerken, şirketlerin doğru bir kurumsal yapılanmaya sahip olmasının özellikle yerelde kalıcılık ve global alanda rekabet avantajı getirdiğine dikkat çekiliyor. Ülkemizde mevcut aile şirketlerine dayalı yapının kırılması, yönetim ve sahiplik müesseselerinin birbirinden ayrılması, çalışanların ortak yapılması, sermayenin tabana yayılması çok ortaklı ve profesyonel yöneticiler tarafından yönetilen şirketlerin oluşturulmasının anahtarı olarak şirket birleşmeleri gündeme geliyor.
Pragma Kurumsal Finansman Yönetici Direktörü Kerim Kotan, şirket birleşmelerinin devlet tarafından da teşvik edilmesinin bu alanda önemli bir itici güç olacağını hatırlatarak şunları söylüyor: “Değer yaratan birleşmelerin vergisel olarak teşvik edilmesi gerekir. Örneğin iki işletmenin birleşme sonrası dönemdeki toplam operasyonel kârları birleşme öncesi toplam operasyonel kârlarının ne kadar üzerindeyse, o kadar teşvik edici bir mekanizma konulmasının değerlendirilmesi iyi olur. Böylece uzun vadede sadece şirketler değil, hazine de kazanır, Türkiye de kazanır. Örneğin, Singapur’da yürürlükte olan güncel vergi mevzuatına göre şirket birleşmelerinde 5 yıl boyunca vergi indirimi uygulanmaktadır.”
Şirket birleşmeleri üzerinden ekonomide daha fazla değer yaratılabilmesi adına gündeme alınabilecek bazı adımlar şu şekilde sıralanıyor: Kanunen Cumhurbaşkanı’na devredilen ve üretim faaliyetleriyle iştigal eden KOBİ’lerin birleşmeleri neticesinde münhasıran üretim faaliyetlerinden elde edilen kazanca uygulanacak Kurumlar Vergisi oranını %75’e kadar indirimli olarak uygulatma yetkisine ilişkin usul ve esasları Maliye Bakanlığı tarafından yapılmış ancak mevzubahis indirimli Kurumlar Vergisi oranının belirlenmesi beklenmektedir.
Bu düzenleme sadece üretim faaliyeti ile iştigal eden KOBİ’leri değil birleşerek katma değer yaratabilecek, Türkiye’ye fayda getirebilecek tüm sektör ve faaliyet konularını da kapsamalıdır. Diğer yandan indirimli Kurumlar Vergisinin uygulanacağı sürenin diğer bazı ülkelerdeki gibi Kurumlar Vergisi tekniğiyle de uyumlu şekilde 3 yıldan 5 yıla çıkarılması da iyi olabilir. İlave olarak bu kapsamda birleşen kurumlara fazladan enerji ve istihdam desteklerinin de verilmesi değerlendirilebilir.
Şirket birleşmelerinin birleşen şirketlere faydaları nelerdir?
• Şirket birleşmeleri uluslararası pazarda daha verimli ilişkileri gerçekleştirilmesi, Ar-Ge yatırımlarının geliştirilmesi ve üretim maliyetlerinin azaltılması, operasyonel kârın ve vergilenebilir kârın artırılması;
• Bir şirketin başka bir şirketi direkt satın alarak satın alınan şirketin faaliyetlerini olduğu gibi devam ettirmesinden farklı olarak hukuki ve fiziki anlamda birleşen şirketlerde sinerjiler yakalanabilmesi;.
• Ortak olan sabit ve değişken ama her iki tarafta da olan departmanlardan ve giderlerden kurtulması
• Tüm veya bazı ürün gruplarında artan pazar payıyla beraber piyasa fiyatlamasında belirleyici rol kazanılması.
• Birleşen şirketlerde farklı ürün grupları söz konusuysa birbirlerinde daha önce olmayan ürünlerin (sıfırdan geliştirmek zorunda olmadan) satılabilmesi.
• Hammadde, yarı mamül ve dışarıdan tüm hizmet alımlarında ölçek ekonomilerine bağlı olarak daha iyi maliyetler yakalanması;
• Birleşen şirketlerde farklı lokal ve uluslararası coğrafyalarda müşterilere satış yapılabilmesi;
• Şirketlerden birinde kapasite fazlası olması durumunda diğer şirketin üretimini atıl kapasiteli şirketin tesislerine kaydırarak toplamda üretim maliyetlerinin düşürülmesi;
• Belli ölçüde üst ve orta yönetimde rasyonalizasyona gidilmesidir.
