ŞİMŞEK BÜTÇEYİ SUNDU
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı'nı sunarken önemli noktalara değindi.
Satır başları halinde şöyle özetlenebilir:
u00b7 2014'te ekonomi yüzde 3,3 civarında büyüyecek: 2014 yılında Latin Amerika ülkelerinin ortalama 0,3, Euro Bölgesi'nin yüzde 0,8, Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkeler yüzde 2,7 ile bizden daha düşük oranda büyüyecek.
u00b7 2014 yılında büyümenin en önemli kaynağı 2 puanlık katkı ile net ihracat olacak: Yurtiçi talebin büyümeye katkısı ise muhtemelen 1,3 puan civarında seyredecek.
u00b7 2014 büyüme oranı, bir önceki Orta Vadeli Program(OVP) tahmini olan yüzde 4'ün altında kalacak: Sıkı para politikası ve makro ihtiyati tedbirler nedeniyle yavaşlayan iç talep; en büyük ticaret ortağımız olan AB'deki ekonomik durgunluk; artan jeopolitik gerginlikler ve özellikle en büyük ihracat pazarımız olan Irak'taki iç savaş, uluslararası sermaye girişlerinde azalma gibi hususlar göz önünde tutulduğunda hedefin altında kalınsa da Türkiye ekonomisi yadsınamayacak bir büyüme oranına ulaşmıştır.
u00b7 2015 yılında büyümenin yüzde 4 civarında olması bekleniyor: Küresel ekonomide toparlanma, ticari ortaklarımızda büyümenin hızlanması ve iç talepteki canlanma ile bu hedef yakalanacak.
u00b7 Bütçe açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya(GSYH) oranı 2014 yılında yüzde 0,8 olarak öngörülüyor: Bu oran OECD ortalamasının 4'te 1'inden, Maastricht Kriterleri'nin 3'te 1'inden ve gelişmekte olan ülkeler ortalamasının yarısından azdır. OVP dönem sonunda ise yüzde 0,1 ile bütçe fazlası verileceği tahmin ediliyor.
u00b7 AB tanımlı borç stokunun ise yüzde 28,5'e indirilmesi hedefleniyor.
u00b7 Brüt kamu borç oranımız azalıyor: Brüt kamu borç oranı 2014 yılı itibariyle yüzde 111,1 olan OECD ortalamasının üçte birinden az, yüzde 96,4 olan Euro Bölgesi ortalamasının yaklaşık üçte biri ve Maastricht Kriterleri'nin ise yarısı kadardır. Estonya, Bulgaristan ve Lüksemburg gibi üç küçük ülke dışında Türkiye, AB-28'deki en düşük borç yüküne sahip ülkedir.
u00b7 Kamu net borç stokunun GSYH'ya oranı 2002-2014 döneminde yüzde 50 puan azalarak yüzde 61,5'ten yüzde 11,3'e düştü. Aynı dönemde kamu net dış borç stokunun GSYH'ya oranını da yüzde 25,2'den eksi yüzde 4,8'e indi.
Şimşek'in sunumundan özetlediğimiz yukarıdaki hususlarla ilgili kısaca şu yorumu yapalım;
Bütçe açığının azalması, kamu borç stokundaki iyileşmeler memnuniyet verici.
Ancak bütçe dengesinin dolaylı vergilerle ve sürekli olmayan bir defaya mahsus gelir kaynaklarıyla değil de, mali güce göre alınan dolaysız vergilerle sağlanması yolunda daha ciddi adımlar atılmalıdır.
Kamunun borç stoku azalıyor ama özel sektörün borcu tehlikeli ölçüde kabarıyor.
Aynı gemide olduğumuza göre işin bu yanını da dikkat etmek gerekir.
Büyüme ile ilgili de şunu söyleyebiliriz:
Türkiye her türlü iç ve dış olumsuz koşullara rağmen yüzde 6 büyümek zorunda olan bir ülkedir.
Aksi halde ne 2023 hedefleri yakalanır, ne de istihdam sorununu çözülür.