Sessiz alarm

Uyku dan hayırlı elbette salat. Çoğu müezzinin detone olarak ta olsa söylediği gibi. Bu durumda

Uykunun kendisi hayırsız değil elbette. O esnada uyuyor olmak ve dünyadan kaçırılmayı kaçırmak hayırsız…

Ya da uyku da az hayırlı değil fakat, böyle hayırsızı da var.

Şimdi burada vücudun uyku ihtiyacından bilimsel olarak bahsetmenin bir anlamı yok.

Uyku uzmanı Matthew Walker, "Uyku, dünya üzerinde var olan en demokratik ve en ücretsiz sağlık sistemi" demektedir.

Fakat nevm/uyku salt biyolojik bir şey olmasa gerek. Çoğu zaman böyle düşünüldüğü için ilkokulluya bile söylenmeyecek bir giriş cümlesiyle kendimizle dalga geçmek istedim. Sonuçta ölüm: büyük uyku ise, nevm/uyku da yaşamak oyunundan yanıp-yorgun düştüğümüz için biraz dinlenmek adına yaşanan küçük uykular. Molalar...

Farklı uykular var.

Fakat bir de ayaktayken, güpegündüz olanı var. Gaflet uykusu... Uyku uzmanı Matthew Walker herhalde bu türden bir uyku için normal uyku için kurmuş olduğu iyimser cümleyi kurmayacaktır. Bilincin herhangi biyolojik bir sağlıksızlık dışında keyfi uyuması, keyfi dalgınlık yapması ne kötü… Bu tür bir uyku ise tam tersi ruh sağlığımız için tam bir fiyasko. Bu durum en Türkçe olarak şu şekilde gerçekleşiyor. İnsan bir şeyin nedenini, niçinini, anlamını, hikmetini, felsefesini bilmek istemiyor, bilse de o bilginin bilinciyle yaşamak istemiyor. Çünkü bilinç sorumluluk yüklüyor insana… İş yüklüyor. O yüzden bu uykuya yatıyor çoğu insan. Hem de ayakta…

Normal uykudan uyandırmak ne kolay pek çok insanı. Halbuki bu türden bir uyku, ayakta ve hareket halinde olanın uykusu olduğu için görünmez bir uyku, duyulmaz bir horultu… Ve uyandırılması da zor. Her şeyden önce gözleri açık, özellikle kişisel menfaatleri için gözü çok açık, yani uyumayan birine “Sen şu an derin uykulardasın!” demek, bunu kabul ettirmek oldukça güç. Bütün dünya ve özellikle medya onun “tam teşkilatlı beşiği”’nde sallıyorken üstelik. Kimdi o meşhur? Stadları beşiklere benzeten… 40 yıl iktidarda kalan Salazar değil miydi? "Bana insanları uyutabilecegim bir beşik yapın!” deyince Lizbon’da yapılan büyük stadyum sayesinde Portekiz’i yönetebildiğini söyleyen…

Tabi bazen çok dini sanılan ortamlar veya çok dinsiz ve çok bilimsel sanılan ortamlar için de aynı şeyler söylenebilir. Ne çok “uyku” ilacı var Allah’ım! Ve ne çok “uyuyan”…
Nasıl ifade edebiliriz bu gaflet uykusunu? Farkındalığı olmamak veya duyarsızlık, bilinçsizlik gibi farklı şekillerde ifade edilen bu uykuyu nasıl daha iyi ifade edebiliriz, bilmiyorum.

Etkisizliği geçtim, tepkisizlik, cansızlık, sağ olmama, ölüm uykusuna yatma durumu... Aymazlık. Duyarsızlık, yani duyuların derin işlevlerini, kök duyumsayışlarını gayb/kaybetmesi durumu. İki faltaşına rağmen, tepeg/özümüzün körolasılığı... Bilinçsizlik horlamaları mesela. Bunlara kıyasla gece yaşanılan uyku çok masum. Horlamalar bile…

Güneşin alnında, ayaktayken, oradan oraya hareket halindeyken uyunan bu uyku ise tam bir rezalet. Arif olmalı. Daima "uykusuz" kalmalı fakat zor. Başı düşecek illa insanın, kalbi horlayacak kimi zaman. Fakat işte ne vakit dalgınlığa düşse bilinç, uyuklayacak olsa salat ile uyanmalı. Tıpkı daha çok uyuyacak gibiyken güneşten erken davranıp güneşi kaldırmak gibi, hakikati kendi canlılığına uyandırmalı...

Bunu genel olarak şöyle çözebiliriz: Anlamsız her şey biraz sasıdır. Tatsızdır. Gerçek tadına ulaşılmamıştır yani. Hemen her şeyde mümkün olduğunca düşünmeye üşenmemek ve anlamı aramak bizi bilince, o şeyin hakikatine uyanmamızı sağlayacaktır. Böylece bilincimiz zaman zaman dalgınlaşsa, özümüz kapansa ve uykuya dalacak gibi olsak ta, anlamın güzelliği birden önümüze, günümüze inecek ve bizi var oluşumuzun anlamlılığına uyandıracaktır. Çokça kişisel bir öz gayretten bahsediyorum. Böyle böyle hakikate uyanan bilinçli insan sorumluluktan kaçmayacaktır.