Sektörel Güven Endeksleri Geriledi

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe yüzde 9,2, perakende ticaret sektöründe yüzde 7,8 ve inşaat sektöründe yüzde 7,2 azaldı.

Sektörel güven endeksleri küresel salgının etkisiyle Nisan ayında çok sert düşmüş, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında ise çok hızlı toparlanmıştı. Ağustos ayından itibaren yatay seyir izleyen sektörel güven endekslerinde 4.çeyreğin son ayı olan Aralık ayında belirgin bir düşüş görüldü.

Sektör bazında baktığımızda Aralık ayındaki bu düşüşe neden olan faktörlerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

Son zamanlarda artan vaka sayıları nedeniyle sokağa çıkma kısıtlamalarının arttırılması, restoran ve kafelerde sadece paket servis uygulamasına geçilmesi, sinema ve benzeri işletmelerin kapatılması, yapısı itibariyle online olarak faaliyetini sürdürmesi zor olan hizmet sektörünü etkiledi.

İnşaat sektöründeki düşüşü ise, faiz oranlarının yükselmesi, inşaat maliyetlerinin artması, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleşen rekor konut satışlarıyla talebin büyük ölçüde karşılanmış olmasıyla açıklayabiliriz.

Perakende ticaret sektörü ise çok geniş bir alan. Perakende ticaret sektörüne, e-ticaret hacminin artması ve kredi genişlemesindeki yavaşlamaya rağmen hala canlı olan talebin bu sektöre olumlu yansıması gerekirdi. Sektörü olumsuz etkileyen unsurun mobilya, altın, elektronik eşya ve araç alımında kredi taksit sayısının düşürülmesi olduğunu söyleyebiliriz.

Sektörlere ait alt endekslerin değişim oranlarına baktığımızda:

Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Kasım ayında 77,5 iken, Aralık ayında yüzde 9,2 oranında azalarak 70,4 değerini aldı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre, son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi yüzde 11,2 azalarak 66,4 oldu. Son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep alt endeksi yüzde 9,8 azalarak 64,9 değerini aldı. Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksi ise yüzde 7,1 azalarak 79,8 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Aralık ayında yüzde 7,8 oranında azalarak 87,6 değerini aldı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi yüzde 14,4 azalarak 73,0 oldu. Mevcut mal stok seviyesi alt endeksi yüzde 1,1 azalarak 107,8 değerini aldı. Gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi ise yüzde 9,6 azalarak 81,9 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 79,0 iken, Aralık ayında yüzde 7,2 oranında azalarak 73,3 değerini aldı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi yüzde 9,5 azalarak 56,7 oldu. Gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi ise yüzde 5,7 azalarak 90,0 değerini aldı.

İstihdam verilerine olumsuz yansıması açısından alt endekslerden en dikkat çeken kalem her üç sektördeki toplam çalışan sayısı beklentisindeki düşüş oldu.