Seçimi kaybeden ve kazanan

Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri 14 Mayıs Pazar günü sorunsuz olarak gerçekleştirildi. Türkiye kritik bir seçimi tamamladı. Milli irade yine siyasete ayar verdi.

Türkiye'de milyonlarca seçmen oy vermek için sandık başına giderek tercihte bulundu.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 50 +1'i alan aday olmadı. Bu nedenle cumhurbaşkanı seçimi ikinci tura kaldı.

Fakat milletvekilliği seçimindeyse tablo netleşti. Kimi partiler oy ve sandalyelerini korurken kimileri de kaybetti.

AK Parti 2002‘deki oyuna yakın oy aldı. Erdoğan, 50+1 oy alamadı. Muhalefet yüzde 50’yi bile bulamadı ve parlamentoda istediği çoğunluğu yakalayamadı. Top hala ortada. Şapkasını önüne koyup doğru değerlendiren, hatalarını görüp düzelten kazanır.

Kritik ve önemli olan seçimin tam galibi şuan için yok. Seçim sonuçlarını analiz ettiğimizde “kazanan ve kaybedenler” olarak tanımlamak belki de daha doğru olacaktır.

Bu seçim Kürtler açısından son yüzyılın en büyük siyasi hezimeti olabilir. HDP seçimlere son derece iddialı bir söylemle girdi ve yüzde 10 bandına oturmuş oylarını daha da yükselterek 13-14'lere çıkartmayı hedefledi ama sonuçlar ciddi bir düş kırıklığı yarattı. YSP, 4 milyon 750 bin civarında oy aldı. HDP/YSP Milletvekili Seçimi'nde yüzde 8,80 oy alırken çıkardığı tahmini milletvekili sayısı 62 oldu. Dolayısıyla 2023 seçimleri hem sayısal anlamda hem de siyasal güç anlamında HDP/YSP için iyi bir sınav olmadı."

Kürt siyasetçileri, haklı uyarıları dikkate almayıp, kendi toplumundan uzak ve bilinmeyen kimlikler dayatma siyaseti onlara büyük bir kayıp yaşatmıştır. HDP/YSP Kürt halkına, “Türk solu kimlikleri, farklı etnik kimlikleri, gayri müslimleri”, dayatma siyasetinden vazgeçmedikçe, bundan sonraki süreçlerde halkın ihtiyaç ve taleplerine kendilerini kapatıp “ceketimizi koysak kazanırız" egosuna halkın cevabı tokat gibi inmiştir.

Bazı illerde aday listelerinde kendi içinde nepotist ve gruplaşmaya yönelik tercihler yapıldığı, bölgelerden itirazlar yapılmasına rağmen duyarsız ve egolu yaklaşımlarıyla bu tepkilerin ret edildiği, sokakların fısıltıları olarak duyduklarımız...

Eğer Kürtler bir cumhurbaşkanı adayı çıkarmış olsalardı, ikinci tur seçimleri milliyetçilik yarışı atışmalarına dönüşmez, tarafların hak, adalet ve özgürlük vaatleri ekseninde sürerdi. Böylece demokrasi kazanırdı.

Bu seçimde bazı ilkler ve sürprizler de yaşandı. MHP’in oy artışı en büyük şaşkınlık olabilir. MHP anket şirketlerini yendi diyebiliriz.

Yeniden Refah partisinin çıkışı siyasete önemli bir renk kattı.

Deva, Gelecek ve Saadet partisi CHP‘nin listelerinden 40 ‘a yakın vekil seçildi. Bu sonuç CHP seçmeni için büyük bir şok sebebi olmuştur.

TİP’in çıkardığı gürültü sayısal sonuca hiç yansımadı. CHP VE YSP Partilerinin vekil kaybına sebep olup canlarına okudu, ancak yine 4 vekil çıkarabildiler.

Seçimin en tartışmalı partisi HÜDA PAR, vadettiği desteği göstererek 4 vekil ile Meclis’te yerini aldı.

Seçimin en büyük yıldızı Mustafa Sarıgül oldu. CHP Erzincan'da da 8 yıl sonra sayesinde milletvekili çıkarmayı başardı. Seçimin ilkleri Nevşehir ve Giresun'da ilk kez kadın milletvekili seçildi. CHP, Rize'de 43 yıl, Diyarbakır’da 21 sonra milletvekili çıkarmayı başardı.

AK Parti, 7 puan kaybetti.

CHP’nin milletvekili sayısı düştü, ittifak partilerine kazandırdı.

Yeşil Sol, hedefi yakalayamadı 3 puan kaybetti.

İYİ Parti, Meclis’in 5‘inci partisi oldu.

Yeniden Refah, 5 milletvekili ile mecliste.

HÜDA PAR, 4 milletvekili ile temsil edilecek.

Ata ittifakı aldığı oy ile iki ittifakın gözdesi oldu. İkinci turda desteği ile dengeleri değiştireceği düşünülse de ben öyle düşünmüyorum. Seçmen sosyolojisi geçişken ve tepkisel oyların toplandığı bir stok.

Seçimin ilk tur analizlerini böyle yorumlamaya çalıştım. Haftaya kritik seçimin son karar günü olacaktır. Halkın iradesi en büyük karar olsun.