Sanayi üretimi yüzde 8,4 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan sanayi üretim endeksi verilerine göre Temmuz ayında sanayi üretimi yıllık yüzde 4,4, aylık ise yüzde 8,4 arttı.

Sanayi üretimi salgın nedeniyle aylık olarak Mart ayında yüzde 6,6, Nisan ayında yüzde 30,2 oranında azalmıştı. Bu sert düşüş sonrası baz etkisi kaynaklı güçlü bir artış kaydedildi ve Mayıs ayında yüzde 18,3, Haziran ayında ise yüzde 17,8 oranında arttı. Temmuz ayında artış hızı biraz yavaşlamış olsa da veriler olumlu bir tablo çizmeye devam ediyor.

Takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranlarına baktığımızda da sanayi üretimindeki artışın daha sınırlı ancak daha kararlı olduğunu görüyoruz.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi 2020 Temmuz ayında 118,7 olarak gerçekleşti. 2020 Şubat ayında ise 120,6 değerini almıştı.

Buradan anlaşılacağı üzere sanayi üretimi pandemi döneminden önceki seviyesine yaklaştı. Buna ilaveten 2020 Temmuz ayında çalışma günü sayısı Kurban Bayramı ve 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü nedeniyle daha azdı. Arındırılmamış verilere göre ise sanayi üretiminin Mart ayı öncesine göre çok daha iyi bir performans gösterdiğini görüyoruz.

Temmuz ayında sanayi üretiminin artacağı İstanbul Sanayi Odası’nın yayımladığı Türkiye İmalat PMI verilerinden dolayı zaten bekleniyordu.

Satın Alma Yöneticileri Endeksi Temmuz ayında 56,9 olarak gerçekleşmişti. Bu endeks değeri Şubat 2011’den beri en yüksek seviye olarak kaydedilirken, Mart, Nisan ve Mayıs aylarındaki gerilemelerin ardından güçlenen bir toparlanmaya işaret etmişti.

Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2020 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,9 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 5,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,4 arttı.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2020 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 5,4, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 8,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 6,4 arttı.

İktisadi faaliyetlerin takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranlarına baktığımızda dayanıklı tüketim mallarındaki yüzde 19,2’lik artış dikkat çekiyor. Hatırlayacağınız üzere konut satışları Haziran ayında rekor kırmıştı ve bu artış Temmuz ayında da devam etmişti. Mesken amaçlı konut alanlar dayanıklı tüketim mallarına olan talebi arttırdı.

Yüksek teknolojideki yüzde 20,3’lük düşüşü de son aylarda artan döviz kurlarıyla ilişkilendirebiliriz.

Önümüzdeki dönem sanayi üretimindeki gidişatı anlayabilmemiz için ara malı ve sermaye mallarındaki artışa bakmalıyız. Temmuz ayında ara malı yıllık yüzde 6, sermaye malı ise yıllık yüzde 1,5 oranında arttı. Sanayi üretimdeki artışın istikrarlı bir şekilde devam edebilmesi için bu iki kalemin daha güçlü artması gerekiyor.