Sanayi Üretimi Yüzde 3,8 Arttı
Ekonomik büyümenin temel göstergelerinden biri de sanayi üretim endeksidir. Geçen sene döviz kurlarında görülen aşırı artış ve sonrasında yükselen faiz oranları neticesinde sanayi üretimi sıkıntılı bir sürece girmişti.
Takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranları tablosuna göre sanayi üretimi Ağustos 2018'den beri yani 13 aydır düşüyordu. Zaten büyüme ve işsizlik oranları da bu veriyi destekliyordu.
Ancak bu düşüş trendi geçtiğimiz Eylül ayında yön değiştirdi ve sanayi üretimi yüzde 3,6 arttı. Eylül ayı verisi ile birlikte 3. çeyreği de kapatmış olduk. 3. çeyrek yaz aylarına denk geldiği için genel ekonomide turizm ve tarımın etkisi daha yoğun iken sanayinin ağırlığı daha azdır.
Ekim, Kasım ve Aralık aylarını kapsayan 4.çeyreğe ait ilk veri olan Ekim ayı Sanayi Üretim Endeksi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlandı.
Buna göre; sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,8 arttı. Bu endeks ile ilgili olan bazı verilerde iyileşme görüldüğü için sanayi üretimindeki artış daha yüksek bekleniyordu. Örneğin İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı İstanbul İmalat PMI Kasım ayında 54,2’ye yükselerek eşik değer olan 50’yi geçmişti.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Ekim ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,5, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,2 arttı. Toplam sanayi üretiminde ağırlığı en fazla olan alt sektör, imalat sanayi sektörü olduğu için bu kalemdeki değişim oranı genel ortalamanın değişim oranını büyük ölçüde etkiliyor.
Sanayi üretimi bir önceki aya göre ise yüzde 0,9 azaldı. Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Ekim ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,4 artarken imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,3 azaldı.
Sektörler ve ana sanayi gruplarına ait takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranlarına baktığımızda; dayanıklı tüketim malı (eksi yüzde 5,1) hariç tüm kalemlerde artış olduğunu görüyoruz. (Ara malı yüzde 4,2 , dayanıksız tüketim malı yüzde 4,9 , enerji yüzde 8,4 , sermaye malı yüzde 3, düşük teknoloji yüzde 3,5 , orta-düşük teknoloji yüzde 2,1 , orta-yüksek teknoloji yüzde 7, yüksek teknoloji yüzde 8,8).
Dayanıklı tüketim malları piyasasında uzun süredir bir daralma yaşanıyordu. Tüketici güven endeksi artmasına rağmen gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına yönelik harcama yapma düşüncesi genelde negatif yöndeydi. Diğer yandan Merkez Bankası son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faizi 2 puan daha indirdi. Faiz oranlarının inmesiyle birlikte tüketimin artması öngörülüyor. Ertelenmiş talebi de unutmayalım. Bu unsurlar dayanıklı tüketim malları piyasasına bir hareketlilik getirebilir.
