Sanayi üretimi yüzde 3,4 arttı
Sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin üretimlerindeki artışı ya da azalışı gösteren Sanayi Üretim Endeksi TÜİK tarafından aylık olarak yayımlanıyor. Büyümenin öncü göstergelerinden biri olan sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,4 arttı.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Eylül ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,4 arttı.
Sanayi üretimi bir önceki aya göre ise yüzde 3,2 arttı.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Eylül ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 7,5 ve imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,3 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,4 azaldı.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 2019 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,4 azaldı. Bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise yüzde 1,6 arttı.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmamış sanayi üretim endeks değeri (2015=100 referans yıllı) Eylül ayında 119,6 oldu. Diğer bir ifade ile sanayi üretimi 2015’ten beri yüzde 19,6 artmış.
Sektörler ve ana sanayi gruplarına ait yıllık ve aylık değişim oranları tablosuna baktığımızda iki husus dikkat çekiyor. Birincisi takvim etkisinden arındırılmış yüksek teknolojili sanayi üretimi geçen senenin aynı ayına göre yüzde 51,1 artmış olması. Bu artış çok sevindirici çünkü sanayimizde yüksek teknolojinin payı oldukça düşük. 2017 yılında yüzde 3,6 olan yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı 2018’de yüzde 5,3’e çıkmıştı. 2015 yılı ile kıyasladığımızda, yüksek teknolojili sanayi üretimi 188,8 endeks değeriyle neredeyse iki katına çıkmış.
Diğer kalem ise dayanıklı tüketim mallları. Yıllık bazda son üç aydır sürekli bir düşüş kaydetmiş. Takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranları tablosuna göre dayanıklı tüketim mallları, Temmuz’da yüzde 6,7, Ağustos’ta yüzde 8,9 ve en son Eylül ayında ise yüzde 15,8 oranında düşmüş.
Bunun dışında diğer veriler genel olarak olumlu bir tablo çiziyor.
İmalat sanayi sektörü toplam sanayi üretimi içinde en büyük paya sahip olduğu için İstanbul Sanayi Odası'nın yayımladığı Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerine de yer verelim.
Yeni siparişler Eylül’de yeniden büyüme bölgesine geçmiş ve bu durum üretimin istikrar kazanmasını, istihdamın ise hafif çapta artmasını desteklemiş. İstihdam son 14 ayda ilk kez artış kaydetmiş ve maliyet enflasyonundaki düşüş, firmaların satış fiyatlarında indirim yapmasına imkan sağlamış. Sektörün faaliyet koşullarında 17 aydır süren yavaşlama eğiliminin sona erdiği görülüyor.
