Sanayi Üretimi Yüzde 10,2 Arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ekim ayı sanayi üretim endeksini yayımladı. 4. çeyreğin ilk ayı olan Ekim ayına ait veriler son çeyrek büyüme beklentilerini yükseltti.

Küresel salgın nedeniyle Nisan ayında yıllık yüzde 31,3, Mayıs ayında ise yüzde 19,4 oranında daralan sanayi üretimi diğer sektörlerle kıyaslandığında daha hızlı toparlandı. Temmuz ayında yüzde 4,6, Ağustos ayında yüzde 10,7, Eylül ayında yüzde 8,3 artan sanayi üretimi Ekim ayında yıllık yüzde 10,2 arttı.

Son 2 aya ait verilerdeki olumlu tablo şu açıdan önemli; 2019 Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında sanayi üretimi daralmış, Eylül ve Ekim aylarında ise artmıştı. Bu yüzden 2020 Eylül ve Ekim aylarında üretimde yıllık bazda bir düşüş bekleniyordu. Buna rağmen yüzde 10,2’lik artışın olumlu olduğunu söyleyebiliriz.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2020 yılı Ekim ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,4, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 11 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 5,5 arttı.

Aylık değişim oranlarında da bir artış olsa da artışın hızında bir yavaşlama görülüyor. Nisan ayında dibi gören sanayi üretimi kredi genişlemesiyle birlikte Mayıs ayında aylık yüzde 18,2, Haziran ayında yüzde 17,8, Temmuz ayında yüzde 8,4, Ağustos ayında yüzde 3,5, Eylül ayında yüzde 1,7 ve Ekim ayında aylık yüzde 1,1 oranında arttı.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2020 yılı Ekim ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,6 azaldı, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,4 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2,5 azaldı.

Sanayi üretimindeki artışa neden olan kalemlere bakıldığında tüketimin katkısı dikkat çekiyor. Örneğin dayanıklı tüketim mallarında yıllık yüzde 21, aylık yüzde 4,8, dayanıksız tüketim mallarında ise yıllık yüzde 8,1, aylık yüzde 2’lik bir artış gerçekleşmiş. Kredi genişlemesinin azaldığı bu dönemde tüketim mallarına olan talebin hâlâ canlı olması önemli bir nokta. Perakende satış hacmindeki artış da bu durumu destekliyor.

Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12 artan perakende satış hacmi bir önceki aya göre yüzde 4,2 arttı. Benzer tabloyu ciro endekslerinde de gördük. Yıllık yüzde 30,9 artan toplam ciro aylık yüzde 3,9 arttı.

Diğer yandan ara malı kalemindeki artış da genel ortalamanın üzerinde gerçekleşmiş. Yıllık yüzde 12,1, aylık ise yüzde 1,7 oranında artan ara malı, önümüzdeki döneme ait sanayi üretim verilerine olumlu yansıyacaktır.

Sanayi üretimindeki artışın 4. Çeyrek büyüme rakamlarına pozitif katkı sağlayacağı tahmin ediliyor. Ancak 2019 yılının 4.çeyreğine ait güçlü büyüme rakamları nedeniyle Türkiye ekonomisinde son çeyrekte baz etkisi kaynaklı bir daralma görülebilir.