Sanayi üretimi yıllık yüzde 9,6 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre; sanayi üretimi 2022 yılı Mart ayında aylık yüzde 1,8 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 9,6 oranında artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2022 yılı Mart ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,9, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 10,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,9 arttı.
Bir önceki aya göre bakıldığında ise madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 4,9 ve imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 2,2 azalırken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 4,8 arttı.
Hatırlayacağınız üzere salgının başladığı 2020 yılı Mart ayından itibaren tüm verilerde gözle görülür bir bozulma gerçekleşmişti. 2020 Nisan ayında yüzde 31,4 daralan sanayi üretimi 2021 Nisan ayında baz etkisiyle yüzde 66 oranında artmıştı. Elbette sanayi üretiminin bu kadar hızlı toparlanması ve bunun sonucunda Türkiye’nin en hızlı büyüyen ekonomilerin başında yer alması olumlu olarak değerlendirildi. Ancak bu sert yükselişler geçici bir durumdu ve bu rekor büyüme oranlarının ardından 2022 yılında bir ivme kaybı olacağı tahmin ediliyordu. O yüzden aylık bazda kaydedilen düşüşlere bu açıdan bakmak daha doğru olacaktır.
2022 yılının ilk çeyreğine genel olarak bakıldığında maliyet artışları, tedarik zincirinde yaşanan sorunlar ve kuzeyimizde yaşanan sıcak çatışmanın sanayi üretimini negatif yönde etkilediğini söyleyebiliriz.
En son açıklanan üretici fiyat endeksi yıllık yüzde 121,82 oranında artmıştı. Küresel çapta emtia ve enerji fiyatlarının artması üretim maliyetlerini yükseltirken, ortaya çıkan belirsizlik de yatırımlara olumsuz yönde yansıyor.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şubat ayında 50,4, Mart ayında ise 49,4’e gerilemişti. Ukrayna’da yaşanan gerilim nedeniyle PMI’daki düşüş Nisan ayında da devam etti ve 49,2 değerini aldı. Rapora göre; yeni siparişlerde devam eden yavaşlama eğilimi talebin kırılgan olduğuna işaret etti. Firmalar, fiyatlardaki artış nedeniyle yeni sipariş almakta zorluk yaşandığını belirtti. Toplam yeni siparişler üst üste yedinci ay gerilerken yeni ihracat siparişleri Ocak ayından beri ilk kez yavaşladı. Buna rağmen, Türk imalatçıları Nisan ayında ek personel alımı yaparak operasyonel kapasitelerini genişletmeye devam etti. Böylece istihdamda artış eğilimi 23 aya ulaştı.
Ticaret Bakanlığı’nın dış ticaret verilerine göre ise Nisan ayında hammadde (ara malları) ithalatında yüzde 44,9, yatırım (sermaye) malları ithalatında yüzde 11,5 oranında artış kaydedildi. Bu gruplardaki artışlar, önümüzdeki dönemde de yatırım ve üretimin devam edeceğine işaret ediyor.
Mart ayı verisinin açıklanmasıyla birlikte büyümeye dair birinci çeyrek göstergeleri de tamamlanmış oldu. Bu ayın sonunda yayımlanacak olan 1.çeyrek büyüme oranının yüzde 5’e yakın olacağı tahmin edilirken, büyümenin öncü göstergeleri de bu durumu teyit ediyor.
