Sanayi Üretimi Yıllık Yüzde 8,6 Arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan sanayi üretim endeksi sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin üretimlerindeki artışı ya da azalışı gösteriyor. Toplam sanayi üretimi Eylül 2018 ila Ağustos 2019 arasındaki dönemde her ay düşüş kaydetmişti. Bu düşüş trendi 2019 Eylül ayından itibaren yön değiştirmişti.
Takvim etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranları tablosuna göre Eylül ayında yüzde 3,4, Ekim ayında yüzde 3,8, Kasım ayında yüzde 4,9 oranında artan sanayi üretimi Aralık ayında ise yıllık yüzde 8,6 arttı.
2018’e ait pek çok ekonomik veri kur şoku yüzünden olumsuz geldiği için 2019 yılına ait rakamlar baz etkisi nedeniyle olumlu bir tablo çiziyordu. Artık 2020 yılının ikinci ayının ortasına geldik. Dolayısıyla bu iyileşme süreci tamamen baz etkisinden kaynaklanmıyor.
Sanayi üretiminin detayına baktığımızda Aralık ayında ara malı yüzde 10,6, sermaye malı yüzde 12,4, dayanıklı tüketim malları yüzde 4,8 ve dayanıksız tüketim malları yüzde 6,3 arttığını görüyoruz.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Aralık ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,8, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 9,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,3 arttı.
Sanayi üretimi aylık ise yüzde 1,9 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2019 yılı Aralık ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 4,1, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,9 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,8 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 2019 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,8 arttı. Bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise yüzde 1,5 arttı.
Toplam sanayi üretimi içindeki en büyük pay imalat sanayi sektörüne ait. İstanbul Sanayi Odası'nın yayımladığı Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri de sanayi üretimindeki artışı destekliyor.
Aralık’ta 49,5 olarak ölçülen PMI Ocak’ta 51,3’e yükselerek son 22 aylık dönemde ilk kez eşik değer 50,0’nin üzerinde gerçekleşti ve sektörün faaliyet koşullarında ılımlı iyileşmeye işaret etti.
Talepteki iyileşme, Ocak ayında yeni siparişlerin büyüme bölgesine geçmesini sağladı. Büyüme hızı ılımlı olmakla birlikte Mart 2018’den beri en güçlü düzeyde gerçekleşti. Yeni ihracat siparişleri de artış kaydederek 5 aylık düşüş trendini sona erdirdi.
Yeni siparişlerin yeniden artışa geçmesi, imalatçıların üretimi üst üste üçüncü ay genişletmesini sağladı.
Yeni siparişlerde olduğu gibi üretimdeki artış da iki yıla yakın bir dönemin en yüksek oranında gerçekleşti. Üretimde büyümenin ivme kazanması, yeni siparişlerdeki artışa rağmen firmaların birikmiş işlerini azaltabilmesini sağladı. İstihdam da son 3 ayın ilk artışını kaydetti.
