Sanayi Üretimi Yıllık Yüzde 10,4 Arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos ayına ait sanayi üretim endeksi verilerini açıkladı. Yıllık bazda yüzde 10,4 artan sanayi üretimi aylık yüzde 3,4 arttı.
Küresel salgın nedeniyle Nisan ayında yıllık yüzde 31,3, Mayıs
ayında yüzde 19,3 daralan sanayi üretimi yeni normalleşme dönemi ile birlikte
Haziran ayında yüzde 0,4, Temmuz ayında ise yüzde 4,5 oranında artmıştı. Son üç
aydır toparlanma sürecine giren sanayi üretiminin öncü göstergeleri de bu
durumu teyit etmişti.
TCMB’nin yayımladığı imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), Ağustos
ayında bir önceki aya göre 2,6 puan
artarak yüzde 73,3 seviyesinde gerçekleşmişti. Eylül ayına ait kapasite
kullanım oranı ise bir önceki aya göre 1,3
puan artarak yüzde 74,6 seviyesine çıkmıştı. Ara mallar, yatırım malları ve
dayanıksız tüketim mallarında kapasite kullanım oranı artarken dayanıklı
tüketim mallarında ise düşüş görülmüştü.
Sanayi üretiminin alt detayları ise şöyle;
Sanayinin alt sektörlerinden madencilik ve taşocakçılığı
sektörü endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 11,4
ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi
yüzde 2,3 arttı.
Madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi Ağustos ayında
bir önceki aya göre yüzde 2,5, imalat
sanayi sektörü endeksi yüzde 3,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme
üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,3 arttı.
Ara malı yıllık yüzde 13,6, dayanıklı tüketim malı yüzde
13,6, dayanıksız tüketim malı yüzde 9,1, sermaye malı yüzde 10,3, orta-ileri
teknoloji ise yüzde 17,4 oranında arttı. Bu tabloda genele negatif etki
eden kalemin yüzde 13,2 azalış ile yüksek teknoloji olduğunu söyleyebiliriz. Bu
da, son aylarda artan döviz kurlarından kaynaklanıyor.
Bir diğer öncü gösterge olan ve İstanbul Sanayi Odası (İSO)
tarafından açıklanan Türkiye İmalat
Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri de sanayi üretiminde olumlu
bir tablo çiziyordu.
50,0 değerinin üzerinde gerçekleştiği takdirde sektörde
genel anlamda iyileşmeyi gösteren PMI verilerine göre istihdamda Şubat 2018’den bu yana en güçlü artış gerçekleşmişti. Ağustos’ta 54,3
olarak ölçülen manşet PMI Eylül ayında 52,8’e gerilemekle birlikte, yine de
önceki aya göre sektörün faaliyet
koşullarında güçlü iyileşmenin sürdüğüne işaret etmişti. Böylece faaliyet
koşullarının son dört ay boyunca güçlendiğini görmüştük. Normale dönüş
sürecinin devam etmesi, talebin Eylül ayında da iyileşmesini sağlarken, bunun
sonucu olarak, üretim ve yeni siparişlerdeki büyüme sürmüştü.
Eylül ayı sanayi üretim endeksi bir ay sonra açıklanacak.
Umuyoruz bu artış eğilimi devam eder. Ancak sanayi üretimi 2018 Eylül-2019
Eylül arası dönemde kesintisiz her ay daralmıştı. 2019 Eylül ayından itibaren
ise istikrarlı bir şekilde artmıştı. Bu nedenle önümüzdeki aylarda baz etkisi
kaynaklı bir düşüş görebiliriz.