Sanayi Üretimi Baz Etkisiyle Yüzde 66 Arttı

Salgın döneminin başlangıcına denk gelen 2020 Nisan ve Mayıs aylarında açıklanan ekonomik verilerin neredeyse tamamında dip seviyeleri görmüştük. Büyümenin öncü göstergelerinden sanayi üretim endeksinde de söz konusu bu iki ayda gözle görülür bir daralma gerçekleşmişti.

Bu nedenle 2021 yılı Nisan ayında sanayi üretiminde baz etkisinden kaynaklanan rekor bir büyüme kaydedildi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; 2020 Nisan ayında yüzde 31,4, Mayıs ayında yüzde 18,8 oranında küçülen sanayi üretimi 2021 yılı Nisan ayında yıllık yüzde 66 arttı.

Sanayi sektörü kapanma dönemlerinde faaliyetlerini durdurmadığı için diğer sektörler kadar etkilenmedi. Bunun yanı sıra iç tüketimin canlanması diğer yandan ihracatın artması sanayi üretimine pozitif katkı sağladı. Geçmiş verilere bakıldığında sanayi üretiminin 2020 Haziran ayından itibaren toparlandığı, sonraki aylarda ise yıllık bazda çift haneli büyüme oranlarının gerçekleştiği görülüyor. Ancak Nisan ve Mayıs aylarındaki sert düşüş nedeniyle 2020, homojen bir yıl olmadı ve sanayi üretimi yılın genelini yüzde 1,6 artışla kapadı.

Sanayi üretimindeki yıllık artış 2021 yılında da devam etti ancak bir önceki aya göre kıyaslandığında yılın başından bu yana artış hızında bir yavaşlama görülmüştü.

En son açıklanan Nisan ayı verisine göre ise sanayi üretimi endeksi aylık yüzde 0,9 oranında azaldı. Böylelikle sanayi üretimi 11 aydan sonra ilk kez daralmış oldu.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, Nisan ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,5, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 72,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 26,6 arttı.

Alt sektörlerin aylık değişim oranları incelendiğinde ise; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 4,1, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,3 azaldı.

İSO tarafından yayımlanan Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri de Nisan ayında sanayi üretiminde yavaşlamaya işaret ediyordu. Mart ayında 52,6 olarak ölçülen PMI Nisan ayında 50,4’e gerilemesine rağmen endeksin eşik değer olan 50'nin üzerinde gerçekleşmesi sektörde genel anlamda iyileşmeyi gösteriyordu.

Mayıs ayı sanayi üretimi henüz açıklanmadı ancak Mayıs PMI verisinden üretimdeki aylık düşüşün devam edeceği tahmin ediliyor. PMI, Mayıs ayında 49,3 olarak gerçekleşti ve son 1 yılda ilk kez eşik değer 50,0’nin altında kaydedildi.

Kredi genişlemesinin ardından canlanan iç talep son birkaç aydır yavaşlamıştı. Bu yavaşlama hem ciro endekslerine hem de dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları üretimindeki azalışlara yansıyordu. Ancak 2021 Nisan ve Mayıs ayları tam kapanmaların olduğu durgun geçen bir dönemdi. Haziran ayında ise normalleşme süreci başladı ve aşılama hızı belirgin bir şekilde arttı. Bu durum tüm sektörlere olumlu yönde yansıyacaktır.