Sanayi üretimi aylık yüzde 5,5 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; sanayi üretimi 2023 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 azalırken, bir önceki aya göre ise yüzde 5,5 oranında arttı. Önceki veride, yıllık yüzde 8,2, aylık yüzde 6,0 oranında daralma gerçekleşmişti.
Deprem nedeniyle Şubat ayında belirgin
bir düşüş kaydeden sanayi üretiminin Mart ayında beklenenden daha hızlı
toparlandığı görülüyor.
Aylık değişim oranlarına bakıldığında
sadece manşet verinin değil aynı zamanda sanayinin alt sektörlerinin ve ana
sanayi gruplarının da artması dikkat çekiyor.
Sanayinin alt sektörleri
incelendiğinde, 2023 yılı Mart ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü
endeksi bir önceki aya göre yüzde 3, imalat
sanayi sektörü endeksi yüzde 6,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme
üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,2 arttı.
Ana sanayi gruplarının aylık değişim
oranları ise; ara malında yüzde 5,
dayanıklı tüketim malında yüzde 7,7, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,9,
enerjide yüzde 2,3, sermaye malında
yüzde 10, düşük teknolojide yüzde 4,9, orta-düşük teknolojide yüzde 5,8,
orta-yüksek teknolojide yüzde 5,9 ve ileri
teknolojide yüzde 18,7 artış gerçekleşti.
Depremden etkilenen alanın büyüklüğü
göz önüne alındığında ortaya çıkan hasarın telafi edilmesi için yatırımların
dolayısıyla üretimin hızlanacağı aşikâr. ISO tarafından açıklanan PMI verisi de
bu duruma işaret ediyor. Mart ayında 50,9 olan manşet PMI, Nisan’da 51,5’e yükselerek üst üste dördüncü ay eşik değer
50,0’nin üzerinde gerçekleşti. Böylece sektörde Aralık 2021’den bu yana en belirgin iyileşme kaydedildi.
Rapora göre; Nisan ayında birçok firma,
talep koşullarındaki güçlenme sonucu yeni siparişler ve üretimde artış
bildirdi. Bazı anket katılımcıları, Şubat ayındaki depremin ardından devam eden
toparlanma nedeniyle iş yüklerinin arttığını belirtti.
Bunlara ek olarak, toplam yeni işler, yeni ihracat siparişleri ve üretimdeki artışlar
Mart ayına göre daha hızlı gerçekleşti.
Üretimdeki genişleme son 20 ayın en yüksek oranında kaydedildi.
Hem yeni siparişlerdeki artış hem de
deprem kaynaklı aksamalar, birikmiş işlerin son 14 ayda ilk kez artmasına yol
açtı.
TCMB tarafından açıklanan
mevsimsellikten arındırılmış reel kesim
güven endeksi ise Nisan ayında bir önceki aya göre 1,0 puan artarak 105,1 seviyesinde gerçekleşti. Genel ekonomik
duruma ilişkin iyimserliği gösteren 100 eşik değerin üzerinde kalmaya devam
eden reel kesim güven endeksinin son iki aydır yükselmesini olumlu olarak
değerlendirebiliriz.
Mart ayı sanayi üretimi verisinin
açıklanmasıyla birlikte 2023 yılı ilk çeyrek büyüme oranları da netleşmeye
başladı. Sanayi üretiminin ilk üç ayına ait verilere bakıldığında bu ay sonunda
açıklanacak olan 1.çeyrek büyüme oranına üretimden çok fazla katkı gelmeyeceği
görülüyor. Öte yandan ileri teknolojide kaydedilen güçlü artış ise ihracatımıza
olumlu yönde yansıyacaktır. PMI verisi ve reel kesim güven endeksi de üretimin
ikinci çeyrekte, ilk çeyrekten daha iyi bir performans göstereceğine işaret
ediyor.