Sanayi üretimi aylık yüzde 1,7 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; sanayi üretimi 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 azalırken, bir önceki aya göre ise yüzde 1,7 arttı. Önceki veride, yıllık yüzde 0,7, aylık yüzde 4,9 oranında daralma gerçekleşmişti.
Uygulanan sıkı para politikasının da etkisiyle ekonomide belirgin bir yavaşlama bekleniyordu. Toplam sanayi üretiminin yıllık değişim oranlarına bakıldığında son iki aydır sınırlı bir düşüş olduğu görülüyor. Aylık olarak gerçekleşen yüzde 1,7’lik üretim artışı ise dikkat çekiyor. Her ne kadar aylık değişimlerde oynaklık yüksek olsa da Mayıs ayında görülen bu canlanmanın bir nedeni enflasyonun düşüş trendine girmesiyle birlikte şu an gündemde olmasa da önümüzdeki döneme dair faiz indirimi beklentisi olabilir.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2024 yılı Mayıs ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,2 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,4 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,9 arttı.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2024 yılı Mayıs ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,9 azaldı, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 2,1 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,0 arttı.
Ana sanayi gruplarının aylık değişim oranlarına bakıldığında; ara malında yüzde 0,7, dayanıklı tüketim malında yüzde 0,7, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,8, enerjide yüzde -0,9, sermaye malında yüzde 5,1, düşük teknolojide yüzde 2,0, orta-düşük teknolojide yüzde -0,4, yüksek teknolojide yüzde -5,2 ve orta-yüksek teknolojide yüzde 7,3 artış gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişim oranlarına bakıldığında ise; ara malında yüzde 0,3, dayanıklı tüketim malında yüzde 1,5, dayanıksız tüketim malında yüzde -0,4, enerjide yüzde 4,3, sermaye malında yüzde -3,3, düşük teknolojide yüzde -0,6, orta-düşük teknolojide yüzde 0,8, yüksek teknolojide yüzde -18,0 ve orta-yüksek teknolojide yüzde 2,8 artış gerçekleşti.
Bu rakamlar iki ay öncesine ait geriden gelen veriler olsa da üretimde genel eğilimin düşüş yönünde olduğu görülüyor. PMI verisine göre ise bu durumun devam edeceği anlaşılıyor.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Mayıs ayında 48,4 iken Haziran’da 47,9’a gerileyerek üst üste üçüncü ay 50,0 eşik değerinin altında gerçekleşti. Talep koşullarındaki zayıflık, sektörün faaliyet koşulları üzerinde belirleyici olmaya devam etti ve hem yeni siparişlerde hem de üretimde yavaşlamanın sürmesine neden oldu. Yeni siparişlerdeki düşüş ise hem iç hem de dış pazarlardaki zayıflık nedeniyle Mayıs ayına kıyasla hızlandı. Diğer yandan, yurt dışından alınan yeni siparişlerdeki yavaşlama toplam yeni siparişlerdekine göre daha ılımlı seyretti.
Özetle, finansman maliyetlerinin yükselmesi, iç talepteki yavaşlama ve ihracat pazarındaki daralma toplam sanayi üretimini olumsuz yönde etkilerken bu tablonun 2025 yılı ortalarına kadar devam edeceği öngörülüyor.
